به گزارش پایگاه اطلاع‌رسانی نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور، مراسم امضای تفاهمنامه همکاری بنیاد شهید و امور ایثارگران و نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور چهارشنبه ۴ اردیبهشت، با حضور حجت الاسلام محمد حسن کاویانی راد، معاون فرهنگی و آموزشی بنیاد شهید و امور ایثارگران، رحیم نریمانی، مدیرکل اسناد و انتشارات بنیاد، علیرضا مختارپور، دبیرکل نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور، اسماعیل شفاعی، معاون امور مالی و اداری، مهدی رمضانی، معاون توسعه کتابخانه‌ها و کتابخوانی، محمد هادی ناصری، مدیرکل روابط عمومی و امور بین‌الملل، حسام قربانعلی، مدیرکل امور مجلس و استان‌های نهاد و جمعی از اصحاب رسانه در سالن جلسات معاونت فرهنگی بنیاد شهید برگزار شد.

علیرضا مختارپور، دبیرکل نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور در این مراسم با اشاره به جایگاه و ضرورت حفظ نام و یاد شهدا، طی سخنانی گفت: حفظ نام، یاد، خاطره و مرام شهدا از دیدگاه امام خمینی(قدس سره) و مقام معظم رهبری، نه یک امر تبلیغی، احساسی و ادای دین، بلکه یک ضرورت استراتژیک است.

حفظ یاد شهدا یک ضرورت استراتژیک است

وی با بیان پرسشی از حاضرین در جمع گفت: لحظه‌ای تصور کنید تمام اقداماتی که مقام معظم رهبری طی ۳۰ سال گذشته نسبت به دیدار با خانواده‌های شهدا، بزرگداشت شهدا و خواندن و معرفی کتاب‌ها و زندگینامه شهدا انجام داده‌اند، کنار بگذاریم؛ در این صورت آیا نظیر دیگری برای این امور در سطح کلان جامعه سراغ دارید؟

دبیرکل نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور یادآور شد: مقام معظم رهبری بارها در جمع‌های مختلف فرموده‌اند که به دیدار خانواده شهدا می‌روم تا خود توشه بردارم و از این دیدارها انرژی و توان بگیرم. ایشان رهنمودهای مختلفی نیز در این زمینه داده‌اند و بنده نیز مقالاتی درباره کم توجهی دستگاه‌های فرهنگی به این موضوع نوشته‌ام. بنابراین تمام این اقدامات صرفاً به خاطر تقدیر و تمجید نیست، بلکه به دلیل آن ضرورت استراتژیک است.

مختارپور تصریح کرد: ایشان معتقدند که ما به خصوص در شرایط امروزی، بیش از پیش نیازمند پیروی از سبک زندگی شهدا هستیم؛ در توضیح این موضوع می شود به عنوان مثال به پدیده شوم حقوق های نجومی اشاره کرد که اگر راه شهدا در جامعه تعقیب می شد، عده‌ای جسارت انجام این کار را به خود راه نمی‌دادند. بنابراین همه دستگاه‌های فرهنگی، عمومی و اجتماعی باید نسبت خود را با خانواده شهدا و فرهنگ ایثار و شهادت روشن کنند.

امکان مشورت‌دهی نهاد در نحوه ارائه محتوا

وی با تأکید بر ضرورت هم‌افزایی دستگاه‌های فرهنگی به منظور تحقق اهداف مشترک گفت: با وجود اینکه عرصه برای فعالیت در حوزه ایثار و شهادت بسیار است، اما بدون شک کمبود امکانات و محدودیت ها مانع از تحقق همه آنچه در ذهن مسئولان محترم بنیاد شهدا و امور ایثارگران وجود دارد، شده است. بر این اساس نهاد کتابخانه های عمومی کشور در راستای وظایف و رسالت های خود می‌تواند سهمی در تبیین این موضوعات داشته باشد.

دبیرکل نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور با اشاره به تغییر سلیقه، کثرت اشتغالات و تنوع در استفاده از رسانه‌های مختلف نزد مردم گفت: امروزه سالانه ۹۰ هزار عنوان کتاب در کشور تولید و منتشر می شود، در حالیکه شرایط زندگی امروزی اشتغالات مردم را بیشتر کرده است؛ در این میان مخاطب امروز بهترین و در دسترس‌ترین رسانه را برای کسب اطلاعات خود انتخاب می‌کند. در این شرایط حتی اگر محصول فرهنگی مورد نظر تولید شده باشد، مخاطب امروزی به سراغ آن نخواهد رفت.

مختارپور در ادامه با اشاره به زمینه‌های همکاری نهاد با بنیان شهدا در این حوزه گفت: یکی از خدماتی که نهاد می تواند در این حوزه به بنیاد ارائه کند، امکان بهره‌برداری از نظرات و مشورت سه گروه از افراد در نهاد کتابخانه‌های عمومی است. گروه اول کارشناسان نهاد، گروه دوم حدود ۶۰۰۰ کتابدار تحصیلکرده و مرتبط با بدنه جامعه و سوم استفاده از مشورت اعضای کتابخانه های عمومی است.

وی ادامه داد: نهاد در این جهت می تواند تعداد بی شماری از کارشناسان خود به عنوان مشاور پیش از انتشار کتاب معرفی کند تا پس از خواندن آن اعلام کنند که بر اساس مخاطبان در گروه‌های سنی مختلف، این اثر چه مشکلاتی از لحاظ ادبی، خوانش، کلمه، صفحه آرایی، رنگ و جذابیت های بصری دارد. به خصوص اینکه امروز کتابخانه‌های عمومی کشور و سایر نقاط مختلف دنیا به صورت قفسه باز اداره می‌شوند و مواجهه مستقیم مراجعه کنندگان با کتاب‌ها، تأثیر بسزایی در انتخاب کتاب و دسترسی مخاطب به محتوای مورد نظر خود خواهد داشت.

کتابخانه‌ها عمومی‌ترین پایگاه فرهنگی کشور

دبیرکل نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور با اشاره به سایر ظرفیت‌های نهاد برای همکاری با بنیاد، عنوان کرد: از آنجا که نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور به معنی دقیق کلمه تنها نهاد عمومی فرهنگی گسترده در کشور است، می تواند در بحث عدالت فرهنگی نیز بسیار موثر باشد. با وجود اینکه تعداد مدارس در کشور بسیار بیشتر از تعداد کتابخانه‌های عمومی هستند، اما خدمات مدارس اختصاصی‌اند و تنها پذیرای دانش آموزان هستند؛ همانگونه که دانشگاه ها پذیرای دانشجویان هستند. حتی مساجد که گسترده ترین، عمیق ترین و بانفوذترین پایگاه‌های فرهنگی کشور هستند، با محدودیت هایی به لحاظ زمان ارائه خدمات روبرو هستند و ممکن است محدودیت هایی نیز در ورود برخی اقشار داشته باشند.

وی تأکید کرد: اما تنها مکانی که همه مردم از تمام اقشار می توانند در آن حضور داشته باشند نهاد کتابخانه ها کتابخانه های عمومی هستند؛ به عبارت دیگر اگر شما بخواهید پیامی را به بطن جامعه و عموم مردم انتقال دهید، کتابخانه‌های عمومی مناسبترین مکان برای انتقال این پیام هستند که می‌تواند در قالب اجرای برنامه‌های مختلفی چون نقد کتاب، معرفی کتاب، جشنواره ها و مسابقات فرهنگی، گروه خوانی، جمع خوانی و سایر اقدامات فرهنگی انجام گیرد.

ارائه اطلاعات و محتوا با اشکال نوین اطلاع‌رسانی

مختارپور با اشاره به ضرورت «تعریف دسترسی» در دنیای امروزی و شرایط فعلی جامعه گفت: امروزه مهمتر از دسترسی به محصول، دسترسی به محتوا است. اگرچه ممکن است فضای مجازی آسیب های بسیاری در پی داشته باشد، اما بدون شک حسن‌های بسیاری نیز دارد. به عنوان مثال فضای مجازی ضعف بزرگ در حوزه اطلاع‌رسانی را جبران کرده؛ به طوری که امروز یک فرد از دورترین نقطه کشور می تواند بفهمد که یک ناشر چه کتابی را چاپ و منتشر کرده است.

دبیرکل نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور ادامه داد: امروزه حتی اگر دسترسی به خود کتاب دشوار باشد، اما دسترسی به اطلاعات و محتوای کتاب بسیار سهل و آسان شده است؛ به همین دلیل امروز دسترسی به محتوا و اطلاعات مهم‌تر از دسترسی به قفسه و کتاب است. پس مسئله امروز ما باید این باشد که چگونه میتوانیم اطلاعات و محتوا را در اختیار افراد قرار دهیم.

وی در پایان سخنان خود ابراز امیدواری کرد: ان‌شالله انعقاد این تفاهم نامه با همکاری عزیزان در بنیاد و همکاران من در نهاد آغاز به کار می کند و در بعضی موارد آن حتماً باید به زودی طی جلساتی کارشناسی، برای این ملاک ها و برنامه‌ها، شاخص‌هایی تعیین کنیم که بتوانیم پس از یک سال بر اساس آن شاخص ها، فعالیت هایمان را بسنجیم.

کتاب بهترین رسانه برای ترویج فرهنگ ایثار و شهادت

در ادامه این مراسم حجت‌الاسلام محمد حسن کاویانی راد، معاون فرهنگی و آموزشی بنیاد شهید طی سخنانی گفت: ترویج و توسعه فرهنگ ایثار و شهادت که در اصول و فرهنگ ما یکی از مهم‌ترین مسائل است، ازجمله رسالت‌های نظام است که بنیاد شهید به عنوان یکی از نهادهای متولی این امر محسوب می‌شود که توانسته اقدامات موثری در این حوزه به انجام برساند. از نگاه ما مهم‌ترین و بهترین ابزار برای ترویج این فرهنگ، استفاده از رسانه کتاب است که بنیاد نیز به سهم خود تلاش‌هایی برای قرار دادن این ابزار در سبد دانش‌افزایی مردم کرده است.

وی افزود: شاید در ابتدای تأسیس بنیاد، ضرورت استفاده از ابزار کتاب برای انتقال مفاهیم مورد نظر، مانند امروز احساس نمی‌شد، اما خوشبختانه امروز  مسئله ثبت، نگهداری، بهره‌برداری و توسعه فرهنگ ایثار از طریق کتاب و کتابخوانی یکی از مهم‌ترین اهداف ما در بنیاد شده است که حاصل آن انتشار بیش از یک هزار و ۶۹۰ عنوان کتاب در حوزه فرهنگ ایثار و شهادت است.

معاون فرهنگی و آموزشی بنیاد شهید افزود: البته این میزان برای ترویج فرهنگ ایثار کافی نیست اما با افزایش احساس مسئولیت نسبت به ترویج این موضوع دستگاه‌های دیگر نیز از طریق کتاب انتشار کتب به روش‌های مختلف برای عملی شدن این امر تلاش کرده‌اند. بنیاد شهید نیز با اهتمام نسبت به انتشار و عرضه کتب زندگی نامه و وصیت شهدا اولین قدم در این زمینه را برداشته و گام دوم بنیاد شهید نیز فراتر رفتن از مرز مسئولیت‌ها و رسیدن به گام سوم یعنی احساس مسئولیت مردمی و اجتماعی است. رسیدن به این هدف نیازمند زیرساخت‌هایی است که اولین قدم‌های آن با این تفاهم نامه میان نهاد کتاب‌خانه های کشور در حال انجام است.

ایجاد بخشی با عنوان ایثار و شهادت در کتابخانه‌های عمومی

کاویانی راد ادامه داد: عقد این تفاهم نامه نشان می‌دهد که بنیاد شهید آماده همکاری با دستگاه‌های دیگر برای ترویج این فرهنگ در مسیر هم افزایی و هدفمند است. انتظار ما این است که با توجه به ایجاد امکانات و تولید حجم قابل توجهی از کتاب در حوزه ایثار و شهادت، بخشی  در کتاب‌خانه های عمومی به عرضه کتاب‌های این اختصاص یابد و این همکاری زمینه انجام آن را رقم خواهد زد.

وی درباره برخی سیاست‌های پیش‌بینی شده در این تفاهمنامه گفت: مسئله غنی سازی منابع یکی از اهداف ما در این تفاهم نامه است و تلاش خواهیم کرد تا تولیداتمان به روز شود. تلاش برای تولید کتاب‌های الکترونیکی با موضوع ایثار و شهادت و توسعه کتاب‌های فعلی به الکترونیکی و تولید کتاب‌های گویا، حمایت و پرورش نو قلمان از جامعه ایثارگری نیز به عنوان یک هدف در حال دنبال است.

معاون فرهنگی و آموزشی بنیاد شهید ادامه داد: توسعه گفتمان نقد محتوایی موضوعات تولید کتاب نیز از دیگر اهداف است تا آیندگان با آثاری مخدوش مواجه نشوند. دسترسی به منابع بنیاد شهید برای ارائه سوژه‌های مطلوب به نویسندگان، ترجمه متون ارزشمند پیرامون حوزه ایثار و شهادت و عرضه آن‌ها در کشور، توسعه تولید کتب مرجع در بنیاد شهید، توسعه تولید و انتشار باقی مانده وصایای شهدا و حرکت از سمت داستان نویسی به سمت سیره نگاری شهدا از دیگر اهداف ما در این تفاهم نامه است که امیدواریم شاهد نتایج آن باشیم.

تعهدات نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور

لازم به ذکر است بر اساس این تفاهمنامه نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور متعهد به برگزاری نشست تخصصی کتابخوانی ویژه ایثار و شهاد، پذیرش عضویت رایگان خانواده‌های معظم شهداء و ایثارگران و تخفیف ۵۰% برای کارکنان بنیاد شهید و امور ایثارگران و خانواده‌های آنان، حمایت از نویسندگان در حوزه ایثار و شهادت، برگزاری مسابقات کتاب و کتابخوانی در سطح ملی و استانی، مساعدت تخصصی و علمی از نشر شاهد در ایجاد پایگاه تخصصی کتابخانه دیجیتال حوزه ایثار و شهادت شد.

همچنین معرفی نماینده تام‌الاختیار برای شرکت در جلسات کمیته اجرایی و پیگیری مصوبات، نصب تابلو، المان و یا نماد طراحی و تحویل شده از سوی بنیاد با موضوع فرهنگ ایثار و شهادت در کتابخانه‌های عمومی و همکاری با بنیاد به منظور برگزاری برنامه‌های فرهنگی و ترویجی در کتابخانه‌های عمومی مزین نام شهدا، همزمان با سالروز شهادت یا ولادت شهید و با حضور خانواده آنها، از دیگر تعهدات نهاد در این تفاهمنامه بوده است.

تعهدات بنیاد شهید و امور ایثارگران

بنیاد شهید و امور ایثارگران نیز بر اساس این تفاهمنامه متعهد شد تا نسبت به ارسال رایگان کتاب‌های تخصصی حوزه ایثار و شهادت به نهاد در سطح ملی و استانی، پس از تایید اداره‌کل منابع نهاد، عرضه مجلات شاهد به صورت ماهانه با اعمال تخفیف، پس از تایید اداره‌کل منابع نهاد، عرضه کتاب‌های تازه منتشره بنیاد شهید و امور ایثارگران با اعمال تخفیف پس از تایید اداره‌کل منابع نهاد و برگزاری مسابقات کتاب و کتابخوانی در سطح ملی و استانی با مشارکت مالی و معنوی، اقدام کند.

همچنین معرفی نماینده تام‌الاختیار برای شرکت در جلسات کمیته اجرایی و پیگیری مصوبات، طراحی و تحویل تابلو، المان و یا نمادی خاص فرهنگ ایثار و شهادت به نهاد، برای نصب در کتابخانه‌های عمومی، ارائه اسامی، تصاویر و مختصری از زندگینامه شهدای گرانقدر محدوده هر یک از کتابخانه‌ عمومی به نهاد و برگزاری برنامه‌های فرهنگی و ترویجی در کتابخانه‌های عمومی مزین نام شهدا، همزمان با سالروز شهادت یا ولادت شهید و با حضور خانواده آنها از دیگر تعهدات بنیاد در این تفاهمنامه بوده است.

همچنین در بخش دیگری از این تفاهمنامه با عنوان تعهدات مشترک، اقداماتی چون پیش بینی ساز و کارهایی در سطح ملی برای عرضه آثار فرهنگی تولید شده در بنیاد با استفاده از ظرفیت های ملی و استانی نهاد، استفاده از تخصص و تجارب علمی نهاد در سطح ملی و استانی برای نمایه سازی کتابخانه‌های تخصصی حوزه ایثار و شهادت، تعامل مؤثر در فعالیت های طرفین تفاهم‌نامه در زمینه بهره‌برداری از فضای مجازی، سایت‌های اطلاع رسانی و پیام رسان‌های داخلی، اختصاص فضای مؤثر و استاندارد در کتابخانه‌های عمومی کشور برای آثار و تولیدات فرهنگی بنیاد بویژه کتاب، مجلات و آثار چندرسانه‌ای و در نهایت برگزاری جشنواره و همایش‌های علمی و تخصصی مشترک، به عنوان تعهدات مشترک طرفین تفاهمنامه درنظر گرفته شده است.

این تفاهم نامه از زمان امضا به مدت ۳ سال معتبر است و در صورت موفقیت طرح ها و رضایت طرفین قابل تمدید خواهد بود.

در پایان این مراسم نیز از سامانه الکترونیکی نشر شاهد برای عرضه کتب و مجلات حوزه ایثار و شهادت برای مخاطبان در سنین مختلف رونمایی شد.