یکشنبه ۶ تیر ۱۴۰۰ - ۱۱:۳۷

گفتگو با فعالان حوزه کتابخانه های عمومی در ایام کرونا/۱۱

فضای مجازی باعث دیده شدن بهتر فعالیت‌ها در کتابخانه‌های روستایی شد

رقيه عليمرداني

کتابدار کتابخانه عمومی بصیرت روستای صفی‌آباد با اشاره به دستاورد فضای مجازی برای کتابخانه‌های مناطق محروم، این بستر را عاملی مؤثر در جبران بسیاری از کمبودها و باعث دیده شدنِ بهتر فعالیت‌ها در کتابخانه‌ای روستایی دانست.

به گزارش پایگاه اطلاع رسانی نهاد کتابخانه های عمومی کشور، رقیه علیمردانی، کتابدار کتابخانه عمومی بصیرت روستای صفی‌آباد شهرستان رامیان (استان گلستان)، به عنوان یکی از کتابداران برگزیده سال ۹۹ عنوان کرد: راستش همان انتخاب در مرحله نیز باعث خرسندی‌ام بود چه برسد به حضور در فهرست نهایی برگزیدگان. اینکه صفحه ساده کتابخانه‌مان در فضای مجازی و تلاش‌هایم در روستایی کوچک توسط نهاد دیده شده برایم بسیار ارزشمند و به اندازه یک دنیا خوشحال‌کننده است.

وی در ادامه افزود: نخستین روزهای پس از تعطیلات نوروز ۹۹ و ادامه یافتن تعطیلی کتابخانه مصادف بود شروع به کار برگزاری برنامه‌های جشنواره کتابخوانی رضوی. برای معرفی و تبلیغ این جشنواره به خیابان‌های روستا می‌رفتم و خانواده‌ها و فرزندان‌شان را برای حضور در این جشنواره دعوت می‌کردم.

علیمردانی با اشاره به مصائب کتابداری در مناطق محروم و دورافتاده خاطرنشان کرد: یکی از این مصائب، محدودیت‌های فرهنگی و قومیتی مردم آن منطقه است. عدم دسترسی بیشتر اعضای روستا به ابزارهای تکنولوژیک و خصوصاً اینترنت و دشواری در پذیرش تهیه و حضور در ویدئوهای مشارکتی (مثل معرفی کتاب) نیز از دیگر موانعی هستند که پیشبرد کار را در این مناطق سخت‌تر می‌کند؛ بطوریکه پیش از هر اقدام فرهنگی می‌بایست زمینه‌های مساعد ترغیب و اعتمادسازی را در میان والدین اعضای کودک و نوجوان ایجاد کرد.

این کتابدار با مرور یکی از خاطراتش از نخستین روزهای کار در کتابخانه بصیرت، بیان داشت: به یاد دارم در اوایل افتتاح کتابخانه و در مواجهه به بچه‌های روستا وقتی در مورد فواید چیزی صحبت می‌کردم، مادامی که این توصیفات و تعاریف تأیید بزرگترهایشان را به همراه داشت از من نمی‌پذیرفتند. در چنین شرایطی شاید بهترین و مناسب‌ترین راه برای ارتقای تعامل همکاری با مدارس بود. ارتباط با آنها به منزلی پلی مستحکم در ارتباط با بچه‌ها بود.

وی در ادامه افزود: هرچند در سالهای اخیر بسیاری از این محدودیت‌ها بهبود پیدا کرده‌اند اما در ماه‌های اخیر نیز با مشکلاتی دیگر دست به گریبان بدوم. بسیاری از بچه‌ها بدون اجازه خانواده‌هایشان نمی‌توانستند ویدئوی معرفی کتاب تهیه کنند و برای من بفرستند. پس چاره‌ای نبود تا یکبار دیگر برای متقاعدسازی و مجاب کردن خانواده‌هایشان تلاش کنم. با توجه به اینکه خودم نیز یکی از اهالی روستا بودم سعی کردم تمام جوانب و شرایط فرهنگی روستا را بسنجم و با توجه به آنها برنامه‌ریزی کنم. با ترغیب نفرات اول، رفته‌رفته سایر بچه‌ها نیز به ما پیوستند و در نهایت نیز جمعی قابل قبول را تشکیل دادیم.

این کتابدار همچنین اضافه کرد: ارتباط با خانواده اعضای کودک و نوجوان در کنار تعامل با بزرگان روستا و همیاری خیرین یکی از بهترین شیوه‌ها برای گسترش کار فرهنگی در مناطق کوچک و روستاها است.

علیمردانی در پایان بیان داشت: شاید امکانات‌مان محدود بود و بسیاری از بخش‌ها را نداشتیم اما فضای مجازی بسیاری از کمبودها را جبران کرد و حتی باعث دیده شدن ما شد. گاهی فکر می‌کنم که شاید فضای مجازی همان گمشده ما و بهترین ابزار برای ما در کتابخانه‌های روستایی باشد.

گفتنی است طی مراسم روز بزرگداشت کتاب، کتابخوانی و کتابدار در ۲۴ آبان ماه ۱۳۹۹، برگزیدگان فعال در حوزه کتابخانه‌های عمومی شامل، کتابخوانان برتر، کتابداران برتر در حوزه فعالیت های شاخص، کتابداران برتر در حوزه فعالیت های ترویجی، برگزیدگان حوزه فعالیت در فضای مجازی، خیرین، کتابداران فنی، کتابخانه های مشارکتی برتر، خدمتگزاران برتر، پیشکسوت برتر، انجمن های استانی و شهرستانی برتر معرفی شدند. این گفت و گو در چهارمین شماره از ماهنامه «کتاب خوان» به صورت اختصاصی منتشر شده است.