سه‌شنبه ۳۱ فروردین ۱۴۰۰ - ۱۰:۱۶

پژوهشگر برتر دستگاه‌های اجرایی استان همدان؛

کتابدار کتابخانه‌های عمومی کاری سخت‌تر از سایر کتابخانه‌ها پیش رو دارد

نسیم انصاری

کتابدار کتابخانه عمومی شهید مظاهری همدان گفت: نقش کتابدار در کتابخانه‌های عمومی به علت مواجهه با اقشار مختلف جامعه بسیار سخت‌تر از کتابخانه‌های تخصصی است؛ هنر کتابدار کتابخانه عمومی آن است که بتواند متناسب با نیاز اطلاعاتی کاربرانش در هر حوزه‌ای پاسخگو باشد.

به گزارش روابط عمومی اداره‌کل کتابخانه‌های عمومی استان همدان، پژوهش و کتاب دو عنصر تفکیک‌ناپذیر از یکدیگرند که در پیوند با هم باعث خلق آثاری ارزشمند و سترگ می‌شوند و راه را برای بشریت باز می‌گذارند. بنابراین وقتی کتابدار باشید و با پژوهش هم عجین ‌شوید، دنیایی متفاوتی را برای خود و اعضای کتابخانه‌های عمومی خلق می‌کنید. نسیم انصاری، کتابدار کتابخانه عمومی شهید مظاهری شهر مریانج شهرستان همدان است. وی دارای مدرک کارشناسی ارشد بوده و به تازگی نیز با رتبه ۲ در مقطع دکتری رشته کتابداری و اطلاع‌رسانی پزشکی دانشگاه علوم پزشکی ایران پذیرفته شده است. طی مدت تحصیل در دوره کارشناسی و کارشناسی ارشد ۱۱ لوح تقدیر و طی ۲ سال سابقه کاری ۲ لوح تقدیر از مدیرکل کتابخانه‌های عمومی استان همدان دریافت کرده است. او که فردی فعال در حوزه پژوهش نیز به حساب می‌آید به عنوان پژوهشگر برتر دستگاه‌های اجرایی استان همدان در هفته پژوهش سال جاری انتخاب شد.

نسیم انصاری، کتابدار کتابخانه شهید مظاهری درباره زمینه پژوهش‌های خود، اظهار داشت: بیبلیومتریک، آلتمتریک، دیتاماینینگ، مدیریت دانش، بازیابی اطلاعات، پایگاه‌های اطلاعاتی، هوشمندسازی خدمات کتابخانه‌ها و مراکز اطلاع‌رسانی از جمله علاقه‌مندی‌های پژوهشی بنده است. هم اکنون نیز در حوزه کتابخانه‌های عمومی موضوعاتی چون هوشمندسازی خدمات و ایجاد سیستم‌های توصیه‌گر در کتابخانه‌های عمومی، شخصی‌سازی ارائه خدمات در حوزه سلامت و ارائه خدمات تخصصی در حوزه علم‌سنجی از جمله اولویت‌های پژوهشی‌ام است.

وی درباره دلایل انتخاب به عنوان پژوهشگر برتر دستگاه‌های اجرایی استان، گفت: ملاک ارزشیابی پژوهشگران در هر سال بر اساس مواردی چون مقالات چاپ شده در مجلات معتبر داخلی یا بین‌المللی، مقالات پذیرفته شده در همایش‌های علمی، طرح‌های پژوهشی، تألیف یا ترجمه کتاب، سردبیری و عضویت در هیئت تحریریه نشریات علمی، داوری مقالات علمی-پژوهشی و جوایز دریافت شده از مراجع معتبر در طی یک سال اخیر است. بنده نیز توانستم امتیازات لازم را در مواردی چون ارائه مقالات در مجلات معتبر داخلی و بین‌المللی، مقالات پذیرفته شده در همایش‌های علمی، طرح‌های پژوهشی، داوری مقالات بین‌المللی و جوایز از مراجع معتبر در طول یک‌سال (۱۳۹۸ و ۲۰۱۹) کسب کنم.

انصاری درباره اهمیت پژوهش برای کتابخانه‌های عمومی، تصریح کرد: پژوهش فعالیتی منسجم، برنامه‌ریزی شده و روشمند برای نیل به توسعه و پیشرفت یک سازمان است. در این راستا با توجه به رسالت کتابخانه‌های عمومی در تأمین نیازهای اطلاعاتی طیف وسیعی از جامعه، آنچه اهمیت دارد این است که کتابخانه‌های عمومی در کنار ترویج فرهنگ کتاب و کتابخوانی، باید پاسخگوی انواع نیازهای اطلاعاتی کاربران از جمله کودکان، نوجوانان، بزرگسالان، سالمندان، دانشجویان و ... باشند. بنابراین لازمه چنین کاری در وهله اول این است که با تحقیق و پژوهش به این امر پی ببریم که نیاز اطلاعاتی جامعه چیست؛ کاربران چه توقعاتی از کتابخانه‌های عمومی دارند؛ دانشجویان مقاطع تحصیلات تکمیلی چه انتظاراتی از کتابخانه‌های عمومی دارند و تا چه حد به کتابخانه‌های عمومی مراجعه می‌کنند.

این کتابدار ادامه داد: همه این موارد ذکر شده نیاز به تحقیق و پژوهش دارد تا بر اساس یافته‌های کسب شده، اقدامات اساسی صورت پذیرد و از توانمندی کتابداران در امر اطلاع‌رسانی در انواع حوزه‌های موضوعی برای ارائه خدمات نوین بهره گرفته شود. البته ذکر این نکته بسیار حائز اهمیت است که نیاز اطلاعاتی کاربران در هر برهه متناسب با توسعه عصر اطلاعات متفاوت است و این امر ضرورت انجام پژوهش را دو چندان می‌کند.

انصاری خاطرنشان کرد: امروزه کتابخانه‌های عمومی در کنار ترویج فرهنگ کتاب و کتابخوانی به عنوان بزرگ‌ترین مراکز اطلاع‌رسانی جامعه درصدد بهبود کمیت و کیفیت خدمات ارائه شده به کاربران هستند. از سوی دیگر ارائه خدمات مطلوب و جلب رضایت کاربران، جز با داشتن مجموعه‌ای غنی و روزآمد، میسر نخواهد شد. لذا به نظر می‌رسد گام نخست تحقیق و پژوهش در کتابخانه‌های عمومی، بررسی انواع نیازهای اطلاعاتی طیف وسیع کاربران باشد، تا مدیران و سیاست‌گذاران بر اساس دستاوردهای پژوهش گام‌های تهیه و عرضه منابع اطلاعاتی خود را با نیازهای واقعی کاربران همسو سازند و از آن در امر فراهم‌آوری، مجموعه‌سازی و خدمات کتابخانه بهره جویند.

وی با تأکید بر اینکه پژوهش می‌تواند مکمل سایر توانمندی‌های کتابداران باشد، گفت: اینکه پژوهشگر خوبی باشیم به این معنا نیست که لزوماً کتابدار خوبی هم هستیم. کتابدار خوب کتابداری است که بتواند در هر حوزه‌ای حرفی برای گفتن داشته باشد. نقش کتابدار در کتابخانه‌های عمومی به علت مواجهه با اقشار مختلف جامعه بسیار سخت‌تر از کتابخانه‌های تخصصی است. چراکه کتابدار کتابخانه عمومی در آن واحد هم باید قصه‌گوی خوبی برای کودکان باشد، هم ارتباط کلامی را با سالمندان حفظ کند و هم پاسخگوی انواع نیازهای اطلاعاتی کاربران باشد. لذا هنر کتابدار کتابخانه عمومی آن است که بتواند متناسب با نیاز اطلاعاتی کاربرانش در هر حوزه‌ای پاسخگو باشد.

پژوهشگر برتر دستگاه‌های اجرایی استان همدان تصریح کرد: ذکر این نکته بسیار حائز اهمیت است که تجاری‌سازی دستاوردهای پژوهشی بسیار بااهمیت است و تا زمانی که یافته‌های پژوهش جنبه کاربردی پیدا نکنند و منجر به رفع نیاز کاربران نشوند از اهمیت لازم برخوردار نخواهند بود.