(روز دوم ماه مبارک رمضان)
ارتباط روزه با تقوا:
یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا کُتِبَ عَلَیْکُمُ الصِّیَامُ کَمَا کُتِبَ عَلَی الَّذِینَ مِنْ قَبْلِکُمْ لَعَلَّکُمْ تَتَّقُونَ (بقره:۱۸۳)
ای کسانی که ایمان آوردهاید، روزه بر شما مقرّر گردید، همانگونه که بر کسانی که قبل از شما بودند مقرّر شد؛ تا پرهیزکار شوید [و تقواپیشه شوید].
توضیح:
عارف بزرگوار مرحوم آیت الله انصاری همدانی میفرمودند:
سعی کنید بهرهبری از لذّات مباح را کم کنید تا با عبادت مأنوس شوید، چون وقتی نفس انسان به چیزی محظوظ شد، از چیز دیگر حظّ نمیبرد. وقتی نفس از لذّات مادی اشباع شد، دیگر پی لذّات معنوی نمیرود. روزه به تقوی چه ربطی دارد؟ (لعلّکم تتّقون) چون حظّ مادی از نفس گرفته میشود، نفس آماده میشود برای حظّ بردن از عبادت.
همچنین مرحوم آیت الله شجاعی (شاگرد سلوکی علامه طباطبایی) میفرمایند:
ما شنیدهایم که ماه مبارک رمضان، ماه ضیافتالله است، اما این چه ضیافتی است که محرومیت از خوردنیها و آشامیدنیهاست؟
لازمه اطعام خداوند در ضیافتش چه چیز است؟ در این است که من از خوردن امساک بکنم، خوردن من، [منجر به] نخوردن من [از مائدههای معنوی] خواهد شد. این نخوردن من، باعث میشود تا از آن مائدههای روحانی که باید اطعام شوم، بتوانم لذّت ببرم و ارتزاق شوم، لذا لازمه تغذیه شدن از سفره ضیافت الهی در این ماه این است که تغذیه معمول را کنار بگذارم.
حدیث:
مولا امیرالمؤمنین علی علیه السلام:
روزه (و بازداشتن نفس) از لذّتهای دنیا، سودمندترین روزه است
غرر الحکم (تمیمی آمدی): حکمت ۵۸۷۴