به گزارش روابط عمومی اداره کل کتابخانه‌های عمومی استان همدان، سارا زمانی مقدم، مسئول و کتابدار کتابخانه کتابخانه عمومی آیت الله ربانی شاهنجرانی، روستای شاهنجرین شهرستان درگزین است که در هشتمین جشنواره عشایر و روستاهای دوستدار کتاب به عنوان روستای برگزیده دوستدار کتاب در ادوار گذشته، شناخته شد. این روستا به همت کتابخانه عمومی‌اش در سال ۹۴ در دومین دوره جشنواره روستاهای دوستدار کتاب موفق به کسب رتبه برتر و قرار گرفتن در زمره ۱۰ روستای برتر کشوری شده و در سال ۹۵ در گروه استمرار در زمینه فعالیت‌های کتابخوانی در جشنواره حضور داشته است.
سارا زمانی مقدم، مسئول کتابخانه آیت‌الله ربانی‌شاهنجرینی در گفت‌وگو با روابط عمومی اداره کل کتابخانه‌های عمومی استان همدان با بیان اینکه کتاب بدون آن که قضاوتی کند؛ ما را در مسیری هدایت می‌کند که به سوی کمال و آگاهی است، اظهار داشت: کتاب‌ها جهانی تازه به انسان معرفی می کنند که او می تواند بدون محدودیت‌های دنیا در آن جا زندگی کنند و از آن لذت ببرد. بنابراین این یار مهربان را باید از کودکی با فرزندان خود آشنا کنیم و از جذابیت‌های آن برای کودکان بگوییم تا در آینده جامعه‌ای داشته باشیم که با کتاب دوست هستند و آن را مطالعه می‌کنند.
وی افزود: تمام تلاش ما بر این بود که بتوانیم کتاب را در همه اقشار و در همه سنین نهادینه کنیم. ایجاد محیطی شاد و جذاب در روستا که می‌تواند باعث رشد و ترقی همگان شود، اتفاقی است که کتاب می‌تواند به تحقق آن رنگ و لعابی اساسی بخشد. تشویق کودکان به کتابخوانی و افزایش عضویت اعضای کتابخانه، دورهمی و ایجاد فضای شاد و انتقال حس آرامش، ایجاد اعتماد به نفس در کودکان و احترام و ارزش‌گذاری به سالمندان از اهداف عمده ما بود که با همکاری سایر نهادها و ساختارهای روستا و دستگاه‌های همکار محقق شد. به نظر یکی از بهترین همکاری‌های بین دستگاهی در روستای ما جامه عمل به خود گرفت، چرا که در غیر این صورت هم نمی‌توانستیم به اهداف خود دست یابیم و در سال‌های متمادی در جشنواره عشایر و روستاهای دوستدار کتاب صاحب رتبه و عنوان برتر شویم.
وی با بیان اینکه برنامه‌هایی که در روستا با محوریت کتابخانه عمومی برنامه‌ریزی شد برای همه سلایق، اقشار و سنین بود، افزود: برنامه‌هایی مختلفی چون شاهنامه خوانی با هدف آشنایی کودکان با قصه‌های اساطیری و کهن، معرفی کتابهای موجود در کتابخانه، تقویت فن بیان کودکان و افزایش اعتماد به نفس کودکان برگزار شد. که در نتیجه آن موفق شدیم به اهدافی چون انس کودکان با کتاب، افزایش امانت منابع کتابخانه، ایجاد انگیزه در کودکان برای مطالعه قصه‌های شاهنامه دست یابیم.
مسئول کتابخانه عمومی آیت‌الله شاهنجرینی ادامه داد: البته این گونه برنامه‌ها تنها برای کودکان نیست و ویژه برنامه‌هایی چون حافظ خوانی و شاهنامه خوانی پدر بزرگها، نیز با هدف تثبیت جایگاه پدربزرگها در جامعه، استفاده از تجربیات پدر بزرگها، توسعه کتابخوانی در بین بزرگسالان و سالمندان برگزار شد، که در نتیجه آن به اهدافی چون دورهمی کتاب با حضوری همه گروهای سنی، افزایش اعتماد به نفس در سالمندان و لذت کتابخوانی، احترام و ارزش گذاری به سالمندان در جامعه کنونی دست یافتیم.
وی خاطرنشان کرد: برنامه‌هایی چون پویش قصه گویی به مناسبت شب یلدا، جشنواره شب یلدا با اهدافی چون تشویق کودکان به کتابخوانی، احیا سنتهای قدیمی، رفع استرس خردسالان و کودکان با کتابخوانی، افزایش اعتماد به نفس و فن بیان شرکت کنندگان و تقویت فن بیان و نوشتاری کودکان در سطح روستا به مناسبت‌های مختلف در حال برگزاری است.
زمانی‌مقدم با بیان اینکه نشست‌های مختلف کتابخوان و جمع خوانی کتابهای متنوع از برنامه‌های اصلی ما در کتابخانه است، گفت: این نشست‌ها با هدف آشنایی اعضای جدید با کتاب و ماهیت کتابخانه، معرفی کتابهای موجود در کتابخانه، ایجاد انگیزه در افرد برای مطالعه کتاب، معرفی کتاب، افزایش مهارت خواندن در اعضا، دورهمی و ایجاد فضای شاد با کتاب، انتقال حس آرامش و شادی به شرکت کنندگان برگزار شده و همچنان ادامه دارد. در مجموع یکی از مهمترین دغدغه‌های ما استمرار برنامه‌ها همراه با تنوع و جذابیت آنهاست که بتوانیم جای کتاب را در خانواده‌ها همواره باز نگاه داریم.
وی به نقش کتاب‌ها در رونق کسب و کارها نیز اشاره کرد و افزود: یکی از اقدامات کتابخانه در کمک به رونق کسب و کارها، اهدای مجلات به قنادی و غذاخوری‌های سطح روستا با هدف افزایش سواد اطلاعاتی در زمینه این مشاغل است که در روستا رواج دارد. هدف ما از انجام اینگونه برنامه جذب افراد از هر قشر به کتابخانه و قوت بخشی به تعامل خود با اصناف مختلف است.
مسئول کتابخانه آیت‌الله شاهنجرینی همچنین از لزوم یاری رساندن به خانواده‌ها در تربیت فرزندان سخن گفت و تصریح کرد: به همین منظور کارگاه تربیت فرزندان موفق با هدف آشنایی والدین با روش‌های تربیتی مفید، حل مشکلات والدین در زمینه‌های تربیتی، آشنایی والدین با محیط کتابخانه و در نهایت جذب اعضا برگزار شد.
وی ادامه داد: کارگاه فرزند پروری نیز با هدف تربیت فرزندان موفق برای داشتن جامعه‌ای سالم، آگاه سازی مادران از روش‌های تربیتی صحیح این کارگاه آموزشی به صورت حضوری ویژه مادران برگزار و در جریان برگزاری آن مشاوره رایگان به مادران در زمینه تربیت فرزندان ارائه شد. با اجرای این کارگاه اهدافی چون آشنایی با محیط کتابخانه، ترویج مطالعه کتاب و تاثیر آن در زندگی، معرفی کتابهای خوب و... به دست آمد.
این کتابدار با بیان اینکه یکی از برنامه‌های ویژه کتابخانه آیت‌الله شاهنجرینی برگزاری کارگاه آموزشی تربیت دختران موفق است، تصریح کرد: رفع مشکلات مادران در زمینه تربیت دختران و مسائل مربوط به آنها از اهداف اصلی این برنامه بود که سعی می‌کنیم اینگونه کارگاه‌ها را در زمان‌های مختلف مستمراً برگزار کنیم. در همین زمینه یکی از کارگاه‌های خوب ما کارگاه آموزشی پیشگیری از آسیبهای اجتماعی فضای مجازی ویژه والدین بود که با هدف رفع مشکلات والدین در زمینه آسیبهای اجتماعی فضای مجازی و نحوه ارتباط با فرزندانشان که با حضور ۱۰۰ نفر از والدین دانش آموزان دوره متوسطه در کتابخانه برگزار شد.
زمانی‌مقدم با بیان اینکه کتابخانه‌ها باید در رسیدن به هدف مهم ترویج کتابخوانی خلاقانه عمل کنند، اظهار داشت: مسابقه «من میخونم تو حدس بزن؟» راهکاری خلاقانه برای تشویق کودکان به کتابخوانی است تا ضمن خوانش کتابهای کودک باعث افزایش ضریب هوشی در آنها شده و به اهدافی چون افزایش امانت کتاب مورد نظر و تقویت حافظه کودکان برسیم.
وی با اشاره به اینکه در عصر گوشی‌های هوشمند و شبکه جهانی اینترنت و از همه مهمتر شبکه‌های مجازی باید کتابخانه از شیوه‌های مختلف برای جذب افراد به ویژه کودکان و نوجوانان استفاده کند، افزود: یکی از اقداماتی که در این راستا انجام دادیم برگزاری جشن تولد اعضا در کتابخانه است تا خاطره‌ای شاد و ماندگار در اذهان کودکان از کتابخانه شکل بگیرد. همچنین بر حضور کتاب در جشن‌های کودکانه به منظور انس گیری بیشتری کودکان با کتابخوانی تأکید داشتیم و آن را اجرا کردیم.
مسئول کتابخانه آیت‌الله شاهنجرینی با بیان اینکه توجه به فرهنگ شهادت و خانواده شهدا یکی از ارکان اصلی برنامه‌های کتابخانه است، تصریح کرد: یادواره فرمانده ۲۵ ساله گردان کمیل و شهدای روستای شاهنجرین و بلند خوانی کتابهای حوزه ادبیات پایداری به مناسبت هفته دفاع مقدس یا سایر ایام سال، دیدار و دلجویی از خانواده شهدا و برنامه‌های دیگر با هدف گرامیداشت یاد و خاطره شهدا، پاسداشت خانواده معزز شهدا، تعامل بیشتر کتابخانه با خانواده‌های شهدا برگزار شده است. برای خردسالان و کودکان نیز برنامه‌های متنوعی چون مسابقه رنگ آمیزی به مناسبت هفته دفاع مقدس برگزار می‌شود.
وی در ادامه به اهمیت معرفی کتاب به گویش محلی نیز اشاره کرد و از تأثیر آن بر جذب افراد به کتابخانه گفت. این کتابدار هدف این اقدام را معرفی کتاب به روش آسان برای سالمندان، معرفی کتاب به زبان ترکی و جذب اقشار مختلف به کتابخوانی دانست و افزود: در مناسبت‌های مختلف کتابهایی به زبان ترکی به صورت حضوری و چهره به چهره معرفی می‌شود که در نتیجه آن شاهد عضویت سالمندان در کتابخانه، مطالعه کتاب توسط سالمندان، ایجاد روحیه نشاط در سالمندان و پر کردن اوقات فراغت سالمندان با مطالعه کتابهای خوب هستیم.
زمانی‌مقدم برگزاری نمایشگاه کتاب را یکی از برنامه‌های همیشه محبوب کتابخانه دانست و بیان کرد: سهولت در دسترسی به کتابهای مورد نظر، معرفی کتابهای موجود در کتابخانه، آگاه سازی مراجعه کنندگان از منابع کتابخانه، ترغیب مراجعه کنندگان به مطالعه کتاب از اهداف این نمایشگاه‌هاست که در طول سال و مطابق با مناسبت‌های ملی، مذهبی و تقویمی با چیدمان‌های متنوع به صورت حضوری و همچنین انعکاس آنها در فضای مجازی دایر می‌شود.
وی با تأکید بر اینکه هیچگاه از نشست‌های معرفتی و بصیرتی در کتابخانه غافل نشدیم، گفت: این نشست‌ها با هدف آگاه سازی افراد جامعه، رفع شبهات دینی و سیاسی، سالم سازی جامعه، ترویج کتابخوانی در مناسبت‌های ملی و مذهبی که جایگاه ویژه‌ای در جامعه اسلامی دارند با حضور سخنران برجسته و مجرب به صورت حضوری برگزاری می‌شود. همچنین در کنار این برنامه‌ها برگزاری نمایشگاه‌های کتاب و معرفی کتابهایی متناسب با مباحث نیز صورت می‌گیرد. این برنامه‌ها اغلب با مشارکت بسیج خواهران و برادران بخش شاهنجرین برگزار می‌شود.
این کتابدار با اشاره به اینکه برای توسعه امر مهم کتابخوانی معرفی کتاب در مدارس سطح روستا با جدیت دنبال می‌شود، افزود: معرفی منابع موجود در کتابخانه متناسب با گروه‌های سنی مختلف به صورت حضوری انجام می‌شود.
وی همچنین بر برگزاری دوره‌های آموزشی دینی و قرآنی در کتابخانه اشاره کرد و گفت: برگزاری کلاس‌های قرآن ویژه همه گروه‌های سنی با هدف تعلیم و تربیت قرآن آموزانی در سنین مختلف، توسعه و ترویج فرهنگ غنی قرآن کریم، شناسایی و جذب استعدادهای قرآنی و ارتقاء و شکوفایی آنها برگزار می‌شود. البته برنامه‌ها و کارگاه‌های آموزشی دیگری نیز در این زمینه درکتابخانه برقرار است، مانند همایش گفتمان دینی ویژه مدیران؛ معلمان و کارشناسان اداره آموزش و پرورش استان همدان که با هدف تقویت بنیه دینی نسل جوانان و رفع شبهات فکری آنها، ایجاد بینش و توانایی تحلیل در رویدادهای فرهنگی جهت مقابله با تهاجمات فرهنگی، ارتقای فرهنگ دینی در مناطق مختلف به صورت حضوری و طی دو روز متوالی در کتابخانه برگزار شد.
مسئول کتابخانه آیت‌الله ربانی شاهنجرینی در پایان این گفتگو تأکید کرد: در مجموع تمام سعی ما بر این است که بر اساس نیازهای روستا، بافت فرهنگی و دینی و با تأکید بر شاخص عمومی بودن کتابخانه‌ها فعالیت‌های خود را بسط و گسترش دهیم.
