به گزارش پایگاه اطلاع رسانی نهاد کتابخانه های عمومی کشور، نشست «کتابخانه های عمومی و کسب و کارهای کوچک» 25 اردیبهشت ماه با حضور اعظم صنعت‌جو، دبیر علمی همایش بین‌المللی کتابخانه‌های عمومی: کتابخانه‌های عمومی و کسب‌وکارهای کوچک و عضو هیئت علمی گروه علم اطلاعات و دانش‌شناسی دانشگاه فردوسی مشهد و باقر میرعبداللهی، معاون برنامه ریزی، پژوهش و فناوری اطلاعات نهاد در غرفه نهاد در سی و چهارمین نمایشگاه بین المللی کتاب تهران برگزار شد.

در ابتدای این نشست اعظم صنعت‌جو ضمن ابراز خرسندی از حضور در این برنامه، اظهار داشت: فراهم آوری منابع، تنها یکی از کارکردهای کتابخانه های عمومی است و کتابخانه در واقع نهادی اجتماعی است که می تواند خدمات متنوعی به جامعه ارائه دهد. کتابخانه و خدمات آن باید متناسب با نیازهای جامعه خدمت گیر رشد کند و متحول شود و این ضامن بقای کتابخانه است. یکی از گروه هایی که کتابخانه به آن ها خدمت می دهد، افراد در پی ایجاد کسب و کار هستند. اقتصاد جوامع توسعه یافته نشان می دهد، کسب و کارهای کوچک در توسعه اقتصادی این جوامع اثرگذار بوده است. کسب و کارهای کوچک عمدتا با 10 نفر یا کمتر و در قالب گروه های دوستانه یا خویشاوندی راه اندازی شده؛ سرمایه کمی دارند اما کم ریسک و زود بازده هستند و به همین دلیل از آن ها حمایت می شود. کسب و کارهای کوچک عمدتا مبتنی بر مشاغل جدید هستند که ریشه در خلاقیت و کارآفرینی دارند. خلاقیت و کارآفرینی نیز مبتنی بر اطلاعات است. کتابخانه نهادی اجتماعی است و باید نیازهای جامعه و چالش ها را بشناسد و در صدد رفع آن ها باشد.

وی ادامه داد: همه می دانیم که منازل ما مکان اول و محیط کار مکان دوم هستند و از کتابخانه عمومی به عنوان یکی از مکان های سوم یاد می کنند. مکان های سوم، مکان هایی هستند که انسان ها برای برقراری تعامل با دیگران به آن ها نیاز دارند. کتابخانه به دلیل داشتن فضا، منابع و کتابداران، مکانی برای تعامل و گفتگو محسوب می شود. افراد برای راه اندازی کسب و کار نیازمند مشاوره هستند و این فرصت گفتگو می تواند در کتابخانه های عمومی ایجاد شود.

صنعت جو با اشاره به موضوع سرمایه اجتماعی، ادامه داد: شبکه ارتباطات اجتماعی که حس همکاری در افراد ایجاد می کند، سرمایه ای است که کتابخانه های عمومی می توانند در این حوزه نقش آفرین باشند؛ چراکه کتابخانه ها، مراکز مورد اعتماد مردم هستند.

وی ادامه داد: در حال حاضر ما در شرایطی زندگی می کنیم که هر یک از ما با ابزاری که در اختیار داریم قادر به جستجوی اطلاعات هستیم؛ بنابراین خیلی نمی توانیم بر نقش کتابخانه ها در تأمین منابع اطلاعاتی تمرکز کنیم. این زنگ خطری برای کتابخانه ها است؛ فناوری دسترسی به اطلاعات را ساده کرده اما نیاز به مشاوره و راهنمایی کماکان وجود دارد و کتابخانه می تواند در حوزه های مختلف به ویژه کسب و کارها نقش مشورت دهنده داشته باشد.

عضو هیئت علمی گروه علم اطلاعات و دانش‌شناسی دانشگاه فردوسی با اشاره به مصادیق حمایت کتابخانه ها از کسب و کارهای کوچک، تصریح کرد: نخستین مورد، ابتدای راه یک کسب و کار است؛ چراکه افراد برای راه اندازی یک کسب و کار نیاز به آگاهی، حمایت و پشتیبانی دارند. همچنین کتابخانه می تواند پلی بین کسب و کارهای نوپا و ارگان های حمایتی باشند. شناخت قوانین و مقررات همچون بازار و بازارشناسی، بازاریابی و ...؛ شناخت رقبا و آشنایی با تجربیات موفق و ناموفق در آغاز راه یک کسب و کار حائز اهمیت است و کتابخانه می تواند در این زمینه ها کمک کننده باشد. بعد از راه اندازی یک کسب و کار، برای حفظ سرمایه و جلوگیری از شکست نیز کتابخانه می تواند با معرفی منابع و افراد، آموزش، خدمات برون کتابخانه ای و ... ایفای نقش کند.

معاون برنامه ریزی، پژوهش و فناوری اطلاعات نهاد در ادامه این نشست اظهار داشت: یکی از آسیب های تعلیم و تربیت این است که متاسفانه بین دانش و مهارت نسبتی برقرار نشده؛ توجه به مفهوم آموزش به عنوان یکی از کارکردهای جدید کتابخانه ها نوید می دهد که افراد با حضور در کتابخانه ها و بهره مندی از آموزش های متنوع این مراکز، می توانند این آسیب را جبران کنند. ما در بعضی کتابخانه ها مهد کودک داریم؛ در بعضی موضوعاتی آموزش داده می شود که ارتباطی مستقیم با نیازهای مردم دارد.

در ادامه صنعت جو با اشاره موضوع آموزش در کتابخانه های عمومی، گفت: کتابخانه های عمومی به عنوان دانشگاه مردم شناخته شده اند؛ چراکه کتابخانه موظف به ایفای نقش آموزشی و برقراری ارتباط با نهاد های آموزشی است. کتابداران با استفاده از منابع و راهنمایی مراجعان می توانند در کاهش معضلات اجتماعی از جمله تعارضات خانوادگی، طلاق و ... اثرگذار باشند.

دبیر علمی همایش بین‌المللی کتابخانه‌های عمومی: کتابخانه‌های عمومی و کسب‌وکارهای کوچک در خاتمه گفت: به همت نهاد کتابخانه های عمومی و انجمن علمی ارتقای کتابخانه های عمومی کشور در مهر ماه 1402 و به میزبانی شهر مشهد شاهد برگزاری همایشی بین المللی با موضوع کتابخانه های عمومی و کسب و کارهای کوچک هستیم. در این همایش حول 12 محور سخنرانی خواهد شد. این همایش از آنجا که به نقش کتابخانه های عمومی در توسعه کسب و کارها می پردازد در نوع خود در دنیا بی نظیر است. در بخش ویژه این همایش به کسانی که ایده هایی برای طراحی خدمت برای کسب و کارها دارند، جوایز خوبی اهدا خواهد شد.

میرعبداللهی در انتهای نشست داستان و ادبیات داستانی، تاریخ، دین و مهارت های خانه داری، را از رده های پرامانت در کتابخانه ها دانست و گفت: تمایل به امانت گرفتن کتاب در حوزه مهارت های خانه داری نشان دهنده استفاده عملی از این مهارت ها است که خود این امر ضرورت پرداختن کتابخانه به کسب و کارهای کوچک را نمایان می کند.