به گزارش روابط عمومی اداره کل کتابخانه‌های عمومی خراسان رضوی، آئین نقد و بررسی کتاب «خاتون و قوماندان» با حضور حجت الاسلام و المسلمین علی اکبر سبزیان، مدیرکل کتابخانه‌های عمومی خراسان رضوی؛ حسن صالحی، شهردار منطقه ۵ مشهد؛ علیرضا مهرداد، نویسنده و منتقد؛ محمدکاظم کاظمی، شاعر اهل افغانستان؛ ام البنین حسینی، همسر شهید علیرضا توسلی(ابوحامد) و مریم قربان‌زاده، نویسنده اثر به میزبانی اداره کل کتابخانه‌های عمومی خراسان رضوی و همکاری شهرداری منطقه ۵ شهرستان مشهد برگزار شد.
در ابتدا حجت الاسلام و المسلمین علی اکبر سبزیان، مدیرکل کتابخانه‌های عمومی خراسان رضوی ضمن تسلیت شهادت حضرت رقیه(س) و قبولی عزاداریها با اشاره به برگزاری این آئین در کتابخانه عمومی شهدای مدافع حرم شهرستان مشهد، گفت: با توجه به افتتاح کتابخانه در منطقه مردمان عزیز افغانستان و حضور بسیاری از داوطلبین مدافعین حرم در این منطقه، به دنبال انتخاب اسمی شایسته و در خور شأن بودیم. نام بسیاری از شهدا انتخاب شد، اما در نهایت تصمیم بر آن شد تا در راستای احترام و ادای دین به همه شهدای مدافع حرم، نام «شهدای مدافع حرم» برای این کتابخانه انتخاب شود.
وی خطاب به ام البنین حسینی، همسر شهید علیرضا توسلی(ابوحامد) اظهار کرد: شما پرچمدار راه ابو حامد هستید. «خاتون» ها پشت صحنه زندگی شهدای مدافع حرم است. امروز پیرامون شهدای مدافع حرم صحبت می کنیم و این کتاب به توضیح پشت صحنه این نبرد و حضور می‌پردازد.
مدیرکل کتابخانه‌های عمومی خراسان رضوی با اشاره به ساخت سریال «بچه زرنگ»، ابراز کرد: قلم قوی مریم قربان‌زاده، نویسنده کتاب در اثرگذاری و شیوایی این سریال به ویژه در بخش شهید علیرضا توسلی بی‌تاثیر نبوده است. نگاه موجود در این کتاب و سریال «بچه زرنگ» از دید همسر شهید و بیان مظلومیت این شهید بزرگوار است.
علی اکبر سبزیان افزود: مدافعین حرم قطعا از دو گروه تشکیل شده اند. گروه اول مجاهدین و مدافعین هستند و گروه دوم همسران مدافعین و ام البنین‌های حسینی هستند که همیشه در کنار مدافعین و ابوحامدها بوده‌اند. بدون شک اگر آنان نبودند ابوحامدها نیز در جبهه‌های دفاع از حرمین نمی‌درخشیند.
وی ضمن معرفی کتاب «خاتون و قوماندان» اثر مریم قربان‌زاده، اظهار کرد: همانگونه که در تقریظ مقام معظم رهبری(مدظله العالی) در مورد این کتاب آمده است، «خاتون و قوماندان» می‌تواند الگوی صبر، رضایتمندی و نشاط زندگی مومنانه باشد. اگر به دنبال روزنه امید و نشاط هستید، «خاتونِ» این کتاب نمونه شکرگزاری، صبر و تاب آوری در برابر مشکلات است. کم نیستند از این الگوها که می‌توان به سادگی از آنان نام برد و استفاده کرد.
حجت الاسلام و المسلمین علی اکبر سبزیان، مدیرکل کتابخانه‌های عمومی خراسان رضوی تاکید کرد: کاری که به واسطه ساعت ها تدریس در حوزه صبر و تاب آوری به دنبال آن هستیم را می‌توان با خواندن یک بار این کتاب انجام داد. امروز می‌توان شبکه مسائل، راه مقابله و مدیریت سختی ها را به راحتی در این کتاب پیدا کرد.
وی با اشاره به نقش امام راحل(ره) در پرورش نسل انقلابی و اسلامی، افزود: بلندای نام امام راحل(ره) است که ابوحامد را می‌سازد؛ چراکه شهید علیرضا توسلی ارادتی خاص به ایشان داشته‌اند. این تاثیرپذیری به اندازه‌ای بوده است که شهید با الگوپذیری از نامه امام(ره) به همسرشان، دست به نگارش نامه‌ای عاشقانه و عارفانه به خاتون خود زد. نامه ابوحامد به همسرش نشان از عطوف و مهربانی فردی مجاهد و مبارز دارد که در جبهه‌های جنگ، مردانه ایستاده در حالی که در مقابل همسر خاشع و فروتن است.
در ادامه ام البنین حسینی، همسر شهید علیرضا توسلی(ابوحامد)، فرمانده لشکر فاطمیون در خصوص انتخاب اسم کتاب «خاتون و قوماندان»، گفت: این انتخاب حسن سلیقه مریم قربان‌زاده، نویسنده کتاب است که در تمامی طی این مسیر همراه من بود. در زندگی شخصی شهید، همیشه مرا «خاتون» خطاب می‌کرد و در هنگام معرفی ایشان برای ازدواج نیز، شهید را «قوماندان» به معنای فرمانده و مبارز به زبان افغانستانی به من معرفی کردند. انتخاب این نام باعث شد بسیاری از علاقمندان و مخاطبین پیگیر خوانش آن باشند.
وی تصریح کرد: شهید دائم السفر و همیشه به مبارزه حق علیه باطل مشغول بودند. ابوحامد همانگونه که جبه‌های جنگ توانمند بود، در زندگی شخصی نیز پدری دلسوزی و همسری مهربان برای خانواده بود.
همسر شهید علیرضا توسلی در خصوص تحمل دوری شهید در زندگی، افزود: در هنگام ازدواج با ایشان و دوری گاه و بی گاه شهید به واسطه کار و حضور در جبهه به صورت ناخودآگاه صبر و تاب آوری در من به وجود آمد. هیچگاه از این دوری بی‌تابی نکردم، بلکه این سختی ها را رزق و روزی خود برای عاقبت دانسته‌ام؛ چراکه همواره بر این باور بوده‌ام که رسالت زینبی را بر گردن دارم و باید در این مسیر ثابت قدم و استوار همچون بانو حضرت زینب(س) باشم.
همسر شهید علیرضا توسلی پیرامون ارادات خاص شهید به حاج قاسم سلیمانی و حضرت امام خمینی(ره)، بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران، گفت: در مدت ۲ سال حضور شهید در سوریه و برگشت ایشان به منزل بسیار تصادفی نام «سردار شهید حاج قاسم سلیمانی» را شنیدم و آن زمان متوجه شدم که ایشان سرباز حاج قاسم هستند. همچنین پدر شهید و ایشان همواره به سخنرانیهای امام راحل(ره) گوش داده و توصیه‌های ایشان را چراغ راه خود قرار دادند.
علیرضا مهرداد، نویسنده و منتقد با اشاره به تقریظ مقام معظم رهبری(مدظله العالی) گفت: این کتاب بیشتر محور زندگی مردم افغانستان است که در کشور ایران زندگی می‌کنند و همیشه خود را بخشی از این مملکت دانسته و در مسیر حق علیه باطل گام نهاده‌اند. این کتاب به شهدای افغانستان اشاره دارد و بخشی از زندگی ابوحامدها و خاتون‌ها را بیان می‌کند.
وی افزود: نکته مهم در تقریظ رهبر معظم انقلاب مسائل مربوط به مهاجرین افغانستانی است که در کنار مشکلات معیشتی خود، به دعوت رهبر انقلاب برای دفاع از حرمین لبیک می‌گویند.
مهرداد ضمن خوانش بخشی از کتاب «خاتون و قوماندان» افزود: ام البنین حسینی از نزدیک بسیاری از مسائل را در جامعه مهاجرین لمس و درک کرده است که شاید کمتر کسی بتواند درکی از آن داشته باشد.
محمدکاظم کاظمی، شاعر اهل افغانستان به خوانش شعری از آثار خود پرداخت:
این سر از خوفِ شب و ملجم اگر برگردد
بهتر آن است که بر روی سپر برگردد
این ورق، آن ورقی نیست که فردای سکوت
در نهان‌سوزی الماس و جگر، برگردد
این سفر آن سفری نیست که از نیمۀ راه
دو سه گامی که پدر رفت، پسر برگردد
این سوار آمده خرگاه به دشتی بزند
که از آن دشت، فقط نیزه و سر برگردد
این گلویی است که از هُرم حرم تا لب رود
برود سوخته و سوخته‌تر برگردد
کهکشان از سفر طی‌شده بر خواهد گشت
این سر از خوفِ شب و ملجم اگر برگردد
قتلگاه پدر، آن صخرۀ گلگون، پیداست
ردّ پا گم شده، امّا اثر خون پیداست
خشم تیغ دوسر ماست، نگه می‌داریم
یادگار پدر ماست‌حس، نگه می‌داریم
باز هم روزِ نو و روزیِ نو خواهم داشت
در زمین پدرم کشت و درو خواهم داشت
سنگ اگر هست در این مزرعه، بر خواهد داد
چوب اگر هست در این خاک، شکر خواهد داد
خانه را، خشتی اگر نیست، به گِل می‌سازم
گُل در این باغچه از پارۀ دل می‌سازم
عاقبت آن که هَرَس کرد، ثمر می‌چیند
از درختی که پدر کاشت، پسر می‌چیند
در پایان مریم قربان‌زاده، نویسنده کتاب «خاتون و قوماندان» ضمن تقدیر از برگزاری این آئین، گفت: مایه خوشبختی است که تقریظ رهبر معظم انقلاب باعث توجه بیشتر مردم و مسئولین به مهاجرین شد.
وی تاکید کرد: برای تمدن سازی باید دست به این قبیل اقدامات زد. بدانید ملتهایی که دفاع می‌کنند ادبیات دارند و تمدن‌ساز نیز هستند، در مقابل مهاجمین به واسطه حمله و جنگ به دنبال کسب اعتبار هستند. ملتهایی که ادبیات دارند در پی بیان تمدن و اصالت خود هستند.
قربان‌زاده با بیان اینکه روایت وقایع باعث ماندگاری آنها می‌شود، افزود: باید خود را روایت کنیم پیش از آنکه دشمنان آنگونه که می‌خواهند، ما را روایت کنند. هدف از نگارش این کتاب نیز ماندگاری از خودگذشتگی مدافعین حرم و شهیدانی است که برای حفاظت از دین و شرع از جان خود گذشتند.
نویسنده کتاب «خاتون و قوماندان» اظهار کرد: هر شهید عقبه‌ای در حوزه فرهنگی، اجتماعی، سیاسی و ... دارد که می‌توان با پویش و کنکاش در آن به زوایای مختلف زندگی و شخصیتی آنان پی برد.
