به گزارش پایگاه اطلاع رسانی نهاد کتابخانه های عمومی کشور به نقل از ایرنا، کتاب و کتابخوانی اگرچه برای همه امری ضروری، اما برای ناشنوایان واجب است؛ از آنجا که ناشنوایان و کمشنوایان اغلب اطلاعات خود را از طریق حس بینایی و به صورت بصری دریافت میکنند، کتاب مهمترین ابزاری است که میتواند به گسترش دایره لغات آنها کمک کند. افزایش دایره لغات باعث افزایش اعتماد به نفس و برقراری ارتباط با جامعه میشود و افزایش اعتماد به نفس نیز باعث بیرون آمدن آنها از انزوا خواهد شد.
اگر به گذشته برگردیم احتمالاً با کمبودهایی برای گروههای خاص جامعه، به خصوص ناشنوایان، مواجه خواهیم شد که زندگی را برای آنها سخت میکرد و از داشتن امکاناتی کوچک هم محروم بودند؛ اگر کتابی میخواستند بخوانند با سختی بود و یا در کتابخانهها نمی توانستند آن را پیدا کنند. بی شک هنوز با ایدهآلها خیلی فاصله داریم و ممکن است اقشار خاص برای طبیعیترین نیازهایشان هم در محدودیت باشند اما الآن و در سال ۱۴۰۲ شرایط تغییر کرده و در حوزه کتاب میتوان حرفهایی برای گفتن داشت و از امکاناتی که برای این گروه انجام شده، صحبت کرد.
اغلب کسانی که در حوزه کتاب فعالیت میکنند از فقر کتب تألیفی در حوزه کودک و نوجوان آگاه هستند، اما باز هم برای ناشنوایان در این حوزه کارهای خوبی انجام شده است. به بهانه هفته جهانی ناشنوایان، که از آن عبور کردیم، نگاهی داشتیم به اقداماتی که برای این قشر خاص در حوزه کتابخوانی انجام گرفته تا بتوانند کتابهای مورد علاقهشان را بخوانند و از این فضا دور نباشند.
محمدرضا هراتی درباره اقداماتی که برای ناشنوایان در نهاد کتابخانه های عمومی کشور انجام شده است، گفت: پیرو برنامهریزیهای انجام شده در نهاد بهمنظور توسعه خدمات به گروههای خاص جامعه، سلسله فعالیتهایی برای توسعه و بهبود خدمات برای ناشنوایان و کمشنوایان به انجام رسیده. در ابتدای دهه ۱۳۹۰ بهصورت خودجوش ارائه خدماتی به ناشنوایان انجام شد اما این خدمات بهصورت محدود و البته توسط همکاران علاقهمند، که دغدغه خدمات به این گروه از جامعه را داشتند، ارائه میشد.
۲۶ کتابدار آموزشدیده در کتابخانهها
هراتی با اشاره به راهاندازی بخش ناشنوایان در کتابخانهها از سال ۱۳۹۶ گفت: در سالهای ۱۳۹۶ و ۱۳۹۷ با راهاندازی بخشهای ناشنوایان کتابخانه مرکزی امام خمینی(ره) مشهد و کتابخانه محمد بهمنبیگی شیراز، ارائه خدمات به ناشنوایان در قالبی ساختارمند و منسجم تعریف شد. از آن سال تاکنون، در ۳۱ باب کتابخانه عمومی، بخش ناشنوایان دایر شده است و تعداد ۲۶ کتابدار آموزشدیده و علاقهمند در این بخشها بهصورت مستمر، فعالیتهای مختلف ترویجی و کتابخوانی را به مخاطبان و جامعه خدمتگیر ناشنوا ارائه میدهند.
چهار دسته تولید و سادهسازی محتوا
هراتی ادامه داد: طیف متنوع و وسیعی از فعالیتها در بخشهای ناشنوایان کتابخانههای عمومی کشور انجام میشود که آنها را میتوان در چهار دسته اصلی شامل «تولید محتوای ویدئویی»، «تولید کتابهای سادهسازی شده»، «اجرای برنامههای مختلف فرهنگی» و «برگزاری کارگاههای آموزشی» تقسیمبندی کرد.
معاون توسعه نهاد کتابخانههای عمومی کشور مجموعه اقداماتی که در خصوص تولید محتوا انجام شده را شامل دو طیف مخاطبان دانست و تاکید کرد: برای مخاطب کودک، تعداد ۱۰ کلیپ ویدئویی قصهگویی به زبان اشاره و زیرنویس خوانا و برای مخاطب بزرگسال نیز بالغ بر ۲۷ کلیپ ویدئویی تحت عنوان سلسلهبرنامههای آشنایی با مفاخر و مشاهیر تهیه شده که با همکاری بخش ناشنوایان کتابخانه عمومی بهمنبیگی شیراز تولید شده و همانطور که اشاره شد، تولید این نوع محتواها کماکان و بهصورت مستمر و جدی دنبال میشود.
هراتی خاطرنشان کرد: با توجه به کمبود منابع ویژه کودکان، با همکاری مشاوران و متخصصان حوزه ناشنوایان، کتابهای مناسبی که این قابلیت را داشته باشند، برای تأمین نیازهای کودکان ناشنوا و کمشنوا و مخاطبان بخش ناشنوایان کتابخانهها، سادهسازی میشوند. یا در خصوص برنامههای آموزشی باید گفت تنوع آموزشها و برنامههای ارائه شده از حیث موضوعات، بسیار قابل توجه و کمنظیر است. برنامههای آموزشی کتابخانهها شامل: برگزاری کلاسهای زبان اشاره، آواشناسی، دورههای مختلف مهارتآموزی، آشنایی با مصوتها، کلمهآموزی، جملهنویسی، فوریتهای پزشکی و کمکهای اولیه و آموزش رایانه، حسابداری، روانشناسی، بازرگانی، حقوق خانواده و راهنمایی و رانندگی است.