به گزارش پایگاه اطلاعرسانی نهاد کتابخانههای عمومی کشور، منابع طرح «کتابخوان ماه» ویژه دی ۱۴۰۲ با هدف تبیین منویات رهبر معظّم انقلاب اسلامی برای ارتقای فرهنگ مطالعه و کتابخوانی در جامعه، دسترسی همگانی به کتاب، لزوم معرفی کتابهای مفید برای پرورش فکری آحاد مختلف مردم جامعه و همچنین ارتقای فضایل اخلاقی و فرهنگ عمومی از طریق مطالعه کتابهای مفید و فاخر در سطح کشور، معرفی شد.
«بازی بزرگ (جلد ۱۲ از مجموعه سرگذشت استعمار)»
پدیدآور: مهدی میرکیایی
ناشر: سوره مهر
تعداد صفحات: ۱۶۵
معمولاً تاریخ درس چندان خوشایندی نیست! بچهها در مدرسه به آن گوشت تلخ یا چغر بد بدن میگویند؛ اما مجموعه سرگذشت استعمار را مهدی میرکیانی که تخصص در تاریخ و تخصص در خلق آثار جذاب ادبی برای نوجوانان را توأمان دارد، چنان گیرا نگاشته که مخاطب دلش نمیخواهد دیگر کتاب را رها کند و این یک موفقیت بزرگ برای خلق اثر تاریخی برای نوجوانان است.
جلد ۱۲ از این مجموعه ارزشمند که تمجید رهبر معظّم انقلاب حفظه الله را نیز با خود به همراه داشته، مربوط به یکی از بزرگترین قهرمانان مبارزه با استعمار، یعنی میرزا تقیخان امیرکبیر است.
در کتاب نفوذ و جاسوسی گستردهی انگلیسی در جای جای ایران در عصر قاجار، به خوبی با استنادات قوی و محکم و با جذابیت بیان شده، همچنین کتاب رقابت جاسوسی و نفوذ در ساختار قدرت را میان انگلستان و روسیه نیز به خوبی عیان ساخته است (که انگلیسیها به این رقابت با روسها بر سر نفوذ و تسلط بر ایران، «بازی بزرگ» میگفتند!)
در کتاب به برخی از مهمترین چراهای تاریخی به شکلی عمیق و جالب توجه پاسخ گفته شده، مثلاً اینکه انگلستان به چه دلیل خواست افغانستان از ایران جدا شود و برای تحقق این هدف چه اقداماتی انجام داد از بخشهای بسیار قابل تأمل تاریخ قاجار است که بسیار عبرتآموز است. (ارتباط این مطلب با هند که آن زمان مستعمره انگلستان بود و روسیه بسیار تأمّلبرانگیز است!)
از سوی دیگر نیز، اقدامات ضد استعماری قائم مقام فراهانی و میرزا تقیخان امیرکبیر و نیز خائنین به این آب و خاک که همه اسرار مملکتی را به اجانب میرساندند و به دنبال محقق ساختن اوامرشان بودند نیز در کتاب به زیبایی تصویر شده،
نکات بسیار ناب و کمتر شنیدهشدهای را مهدی میرکیایی از دل تاریخ بیرون کشیده و به زیبایی به مقابل دیدگان ما قرار داده که میتواند برای عبرت و بصیرت امروز ما بسیار راهگشا باشد!
مثلاً آیا میدانستید بر اساس یکی از بندهای قرارداد ترکمانچای، روسها پادشاهی ایران را ملزم کردند که پادشاهی فقط باید بعد از فتحعلیشاه به پسرش عباسمیرزا و دیگر فرزندان عباسمیرزا برسد و از این طریق کاری کردند که محمدشاه، فرزند عباسمیرزا زمانی که به سلطنت برسد خود را مدیون روسها بداند و تأمینکننده منافع ایشان در ایران باشد!
«زندگی با ضربالمثلها»
پدیدآور: غلامرضا حیدری ابهری؛ تصویرگر: سام سلماسی
ناشر: کتابک
تعداد صفحات: ۳۳۶
ضربالمثل، گونهای از سخن گفتن است که حکمت یا داستانی پند آموز را در قالب کنایه یا جملههای تمثیلی بیان میکند. از آنجا که ضرب المثلها، حاصل تجارب گذشتگان هستند، معمولاً یادگیری آنها به منزله داشتن فانوسی برای پیمودن مسیر تاریک و پرپیچوخم زندگی است. از طرفی معمولاً شنیدن نصایح، پندها و اندرزها برای کودکان خستهکننده است و در مقابل شنیدن آنها موضع دفاعی دارند؛ در صورتیکه ضرب المثل، سخنی شیرین و معمولاً شعرگونه است؛ همچنین استفاده از ضرب المثلها در کلام، یکی از فنون سخنوری و افزایش تاثیر کلام است. معمولاً اگر حرفی را به همراه ضربالمثل بزنیم، علاوه بر اینکه مدت بیشتری در ذهن شنونده میماند، تاثیرگذاری بیشتری هم دارد.
اگر کودک به همراه مثال و داستان با معنای ضربالمثل آشنا شود، تأثیرگذاری آن بیشتر و یادآوری آن آسانتر میشود. مثلاً ضرب المثل «عاقبت جوینده یابنده بود» را در نظر داشته باشید. در ذیل توضیح این تمثیل، نویسنده کتاب حجت الاسلام حیدری ابهری، به داستان آغاز نویسندگی خود اشاره کرده است. نویسنده به بیان این تجربه خود، که از پذیرفته نشدن کتابهایش، در آغاز نویسندگی دلسرد نشده و بالاخره تلاش و کوشش نتیجه داده، پرداخته است.
کودک با شنیدن این ضرب المثل و داستان مربوط به آن به ارزش تلاش پی میبرد. از طرفی در مواقع دلسردی با یادآوری ضرب المثل و همراهی داستان آن امیدی تازه در دل او شکل میگیرد.
کتاب زندگی با ضربالمثلها نوشته غلامرضا حیدری ابهری، به ما آموزش میدهد که کِی و چهموقع آنها را استفاده کنیم. این کتاب ۴۴۵ ضربالمثل با توضیح تفصیلی و ۲۰۴ ضرب المثل با توضیح مختصر است.
در ذیل هر ضربالمثل حکایت مرتبط با هر ضربالمثل، ضربالمثلهای مشابه و همکاربرد نیز ذکر شده است. علاوهبر این در کتاب بیش از ۱۰۰ تصویر جذاب و کارتونی از آقای سام سلماسی وجود دارد که به انتقال هر چه مؤثرتر پیام ضربالمثلها کمک شایانی میکند.
چیدمان این ضرب المثلها بر اساس حروف الفبایی است و با ضربالمثلهایی نظیر: آب از سرچشمه گلآلود است؛ آب به آبادانی میرود؛ آب در کوزه و ما تشنهلبان میگردیم آغاز میشود و با ضرب المثلهایی نظیر: درد کوهکوه میآید و مومو میرود؛ درِ دنیا همیشه به یک پاشنه نمیگردد؛ درِ دیزی باز است حیای گربه کجا رفته ادامه مییابد و با ضربالمثلهایی نظیر: یکی بِزا، فتحعلیخان بزا!؛ یکیتان من باشید، یکیتان نیممن و یکی چهارشنبه پول پیدا میکند و یکی گم میکند پایان مییابد.
«سرباز قاسم سلیمانی»
پدیدآور: مصطفی رحیمی
ناشر: خط مقدّم
تعداد صفحات: ۵۸۴
تلاشی ستودنی و در خور تقدیر برای ترسیم حتی الامکان جامع ابعاد مختلف زندگی حاج قاسم سلیمانی از تولد تا شهادت.
برای توصیف کتاب سرباز قاسم سلیمانی در یک جمله، باید عبارات فوق را بیان کنیم. کتابی که کاملاً بدون عجله و با دقت و حوصله و تحقیق و مصاحبههای فراوان تدوین شده در ده فصل تدوین شده است.
کتابی دربارهی مردی که دشمنان و معارضانش دربارهاش گفتهاند:
او در همه جا هست و در هیچجا نیست.
ژنرالی به شدّت کمحرف که میتواند هر عملیات آمریکا در آسیا را به شکست بشکاند.
شمشیر ایران در غرب آسیا.
قدرتمندترین مسئول امنیتی غرب آسیا.
فرمانده سایهها.
و ...
شخصیتی که هر چه بیشتر اصرار و تلاش بر گمنامی کرد، خدا بیشتر خواست محبوب و مشهورش گرداند و آنچه خدا خواست، شد و مزد مجاهدتش را با شهادت و بدرقهای کمنظیر گرفت.
نه فصل نخست کتاب به فرازهای مهم تاریخ زندگانی حاج قاسم اختصاص یافته، ولادت و دوران کودکی و دوران نوجوانی در زمان شاه؛ آغاز انقلاب و حضور در دفاع مقدّس؛ مبارزه با اشرار جنوب شرق کشور؛ فرماندهی سپاه قدس و نخستین اقدامات در افغانستان و لبنان و بوسنی و...؛ ظهور داعش و مبارزه با داعش در سوریه و عراق (که بخش ۳ فصل کتاب را به خود اختصاص داده)؛ فصل یکی مانده به آخر که بسیار جالب توجه است و به بسیاری چراها پاسخ گفته با عنوان: «شهادت؛ آخرین بارانداز) و البته فصل پایانی که به نظر نگارنده، مهمترین فصل کتاب است با عنوان: «نقبی به درون»؛ در این فصل بسیار مهم است که نویسنده در ورای تمام اقداماتش در دوران مسئولیت، تلاش کرده تا ابعاد زیربنایی شخصیت کمنظیر قاسم سلیمانی را برای مخاطب از دل بیان خاطرات عیان سازد. او چگونه زیست که اینگونه شهید شد.
«فاطمه علی است»
پدیدآور: علی قهرمانی
ناشر: کتاب جمکران
تعداد صفحات: ۱۹۲
تنها زوج معصوم طول تاریخ، قطعاً زندگی مشترکشان، لحظه لحظهاش پر از درس است، پر از نکته که انسان متوجه شود در فراز و فرود زندگی، بهترین عملکرد چگونه باید باشد. زیرعنوان کتاب عبارتست از: داستانهایی کوتاه از بلندای سبکزندگی حضرت صدیقه طاهره سلاماللهعلیها و امیر مؤمنان علیهالسلام؛ که به خوبی گویای محتوای کتاب است. مطالب مختصر است و نثر نیز خوشخوان و روان؛ تنوع مطالب هم کمنظیر و حسنگزینش نویسنده از دل منابع روایی و تاریخی به شکلی بوده که منظومهای کاربردی را برای زندگی به سبک بندگی در بستر خانواده به مخاطب ارائه میدهد. تسلط نویسنده به مبانی تاریخی و روایی باعث شده تا از خیل انبوه منابع بهترینها گزینش شود و قلم قوی او نیز باعث شده که در بازآفرینی این متون، ضمن حفظ امانت، نثری امروزی داشته باشند و مخاطب به راحتی بتواند با آن ارتباط بر قرار سازد.
فصول چهارگانه کتاب عبارتند از: «تولد دو نور» به داستان ولادت و بالندگی آن دو معصوم میپردازد. «پیوند دو دریا» ماجراهای شورانگیز وصلت آن دو نور را میخوانیم. «داستان زندگی» که کام ما را با داستنکهایی جذاب از زندگی و سلوک آن دو چراغ هدایت روشن میسازد و «در فراق یار» که حین و بعد از شهادت مظلومانهی صدیقه کبری سلام الله علیها را روایت میکند.