به گزارش پایگاه اطلاع‌رسانی نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور، به نقل از پایگاه اطلاع‌رسانی صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران، به مناسبت هفته کتاب مهدی رمضانی، دبیرکل نهاد کتابخانه‌های عمومی‌کشور دوشنبه ۲۱ آبان ماه ۱۴۰۳ به دعوت مسئولین سازمان صدا و سیما به عنوان مهمان ویژه در شورای فرهنگی رسانه ملی، با حضور وحید جلیلی، قائم مقام رئیس سازمان در امور فرهنگی، اعضای شورا و شرکت مجازی مدیران‌کل صداوسیمای استان‌ها و مدیران‌کل کتابخانه‌های عمومی استان‌ها حاضر شد و به سخنرانی پرداخت.
مهدی رمضانی درخصوص تاریخچه تشکیل کتابخانه‌های عمومی کشور گفت: تأسیس ساختار کتابخانه‌های عمومی کشور به سال ۱۳۴۴ برمی‌گردد، تشکیلاتی که ساختارمند، هدفمند و شبکه‌ای بود.
وی ادامه داد: در ابتدای پیروزی انقلاب اسلامی ۳۰۰ کتابخانه عمومی در کشور داشتیم که به برکت انقلاب اسلامی امروز به ۳۸۰۰ کتابخانه فعال در کشور رسیده است.
دبیرکل نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور تصریح کرد: به‌لحاظ شبکه‌ای، جزء کشورهای پیشرو جهان هستیم و برپایۀ عدد و رقم در شبکه کتابخانه‌ای در دنیا، جزء ۲۰ کشور برتر و به‌لحاظ تعریف خدمات نیز جزء کشورهایی هستیم که استانداردهای خوبی را تعریف و اجرایی کرده‌ایم.
وی افزود: در منطقه با اختلاف از کشور ترکیه در رده نخست قرار داریم و در جهان اسلام نیز اولین کشور و در آسیا جزء پنج کشور اولیم.
رمضانی گفت: در تعریف خدمات و دسترسی برای گروه‌های خاص، مثل نابینایان و ناشنوایان، سالمندان و کودکان و نوجوانان که از محورهای اصلی حوزه کتابخانه است، جزء کشورهای پیشرو هستیم.
وی به تغییر مراجعه به کتاب در دنیا اشاره کرد و گفت: مسئله خواندن و مراجعه به کتاب در دنیا تغییر کرده است و چیزی که از آن به‌شکل منظم به‌عنوان مطالعه یاد می‌کنیم نیز دچار تغییر و تحول شده است. نکته مهمی که در حوزه کتابخانه‌ها در دنیا وجود دارد، این است که مراجعه به کتابخانه از حالت سنتی خود خارج شده و به حالت جدید تغییر یافته است.
دبیرکل نهاد تصریح کرد: در دنیای امروز، کتابخانه‌ها به مرکز فرهنگی اجتماعی برای ارائه خدمات متنوع و فراوان تبدیل شده است.
وی از سؤال تکراری این روزها با عنوان سرانه مطالعه کشور سخن به میان آورد و گفت: جایی نبوده و نیست که از بنده این سؤال را نپرسند؛ باید بگویم که سنجش سرانه مطالعه دو دهه است که در دنیا کمتر انجام می‌شود و نگاه سرانه‌ای به مسئله کتابخوانی وجود ندارد؛ لذا دیگر سرانه مطالعه معیار دقیقی برای سنجش مسئله کتابخوانی و مراجعه به کتاب نیست.
عضو شورای فرهنگ عمومی توجه همگان را به بیانات رهبر معظم انقلاب اسلامی درخصوص کتاب و کتابخوانی جلب کرد و گفت: به‌طور حتم کشورمان در حوزه کتاب و کتابخوانی تا آن نقطه تمدنی که رهبر انقلاب ترسیم می‌کنند فاصله زیادی دارد و تک‌تک نهادها باید بی‌وقفه، در این امر بکوشند.
وی تصریح کرد: مهم‌ترین مسئله در عدم مراجعه به کتاب، عدم دسترسی به کتاب است و اگر مشکل دسترسی را برطرف کنیم، مراجعه به کتاب رونق قابل‌قبولی پیدا می‌کند.
رمضانی گزارشی از انجام پیمایش‌هایی در حوزه خواندن ارائه کرد و گفت: یکی از پرسش‌های پیمایش «عادت‌های خواندن ایرانیان» این بود که اگر کتاب در ایستگاه‌هایی چون مترو، اتوبوس و تاکسی در دسترس افراد باشد، چند درصد احتمال دارد آن را بخوانند؟ این عدد براساس آمارهای جهانی حدود ۴۰ درصد است، ولی براساس پیمایشی که در کشورمان داشتیم، این عدد به ۶۰ درصد می‌رسد؛ یعنی ۲۰ درصد بالاتر از میانگین جهانی.
وی به سند ملی «خواندن و ترویج مطالعه مفید» اشاره و چنین عنوان کرد: در سند ملی خواندن، تکالیف مختلفی برای دستگاه‌های مسئول دیده شده است و ۲۱ دستگاه عضو کارگروه اجرای این سند هستند که یکی از دستگاه‌های اصلی آن، سازمان صداوسیماست. به‌نظرم، دستگاهی که می‌تواند این سند را به اجرا برساند، صداوسیما و به صورت عمومی‌تر رسانه است.
طراحی فضای مناسب برای کتابخانه‌های عمومی از دیگر مواردی بود که رمضانی به آن اشاره کرد و گفت: فراهم کردن فضای خوش آب‌ورنگ برای کتابخانه‌ها اثر ترویجی و امیدوارکننده‌ای در مخاطب ایجاد می‌کند. بنابراین، کتابخانه باید محل پرهیجان و پرنفسی برای بچه‌ها باشد تا آنان رغبت کنند و به‌سمت کتابخانه بیایند.
نگاه برنامه‌سازی به کتاب از دیگر محورهای این نشست بود که دبیرکل نهاد کتابخانه‌های عمومی‌کشور چنین مطرح کرد: برخی کلیدواژه‌ها را باید از حوزه برنامه‌سازی در حوزه کتاب حذف کنیم و کلیدواژه‌هایی جدید اضافه کنیم. اگر از منظر برنامه‌سازی به این مسائل توجه کنیم، به‌راحتی می‌توان از ظرفیت‌های خوب رسانه در عملی کردن بحث کتابخوانی استفاده کرد.
گفتنی است، شورای فرهنگی رسانه ملی که تاکنون ۱۳۴ نشست اندیشه‌ورزی را با دعوت از چهره‌های دانشگاهی، حوزوی و صاحب‌منصبان فرهنگی، اجتماعی و سیاسی پشت‌سر گذاشته است، با هدف هم‌افزایی و تبیین راهبردهای فرهنگی رسانه ملی در دوره تحول، دوشنبه‌های هر هفته با حضور مدیران و برنامه‌سازان سازمان صداوسیما تشکیل جلسه می‌دهد.