به گزارش روابط عمومی ادارهکل کتابخانههای عمومی استان خوزستان، «منصور کوهی رستمی»، مدرس دوره طراحی خدمت، عضو هیئتعلمی دانشگاه شهید چمران اهواز، در خصوص لزوم برگزاری این کارگاهها از سوی نهاد کتابخانههای عمومی کشور، تصریح کرد: در این کارگاه، مفاهیمی همچون تفکر طراحی، طراحی ارزش، و طراحی خدمت، مورد بحث و بررسی قرار میگیرد و کتابداران میتوانند با رویکردها و ابزارهای جدیدی برای ارائه خدمات متناسب با نیازهای جامعه آشنا شوند.
کوهی رستمی با اشاره به اینکه یکی از چالشهای اصلی کتابخانههای عمومی در دنیای امروز، تغییر نقش آنها از ارائهدهنده صرف منابع اطلاعاتی به مراکزی پویا برای تعاملات فرهنگی، آموزشی، و اجتماعی است، افزود: تفکر طراحی بهعنوان یک رویکرد کاربرمحور، کتابداران را قادر میسازد تا نیازها، خواستهها و چالشهای جامعه خود را بهصورت عمیقتری درک کرده و برای پاسخگویی به آنها خدمات مؤثر طراحی کنند.
وی اضافه کرد: این رویکرد، برخلاف روشهای سنتی، بر خلاقیت، همدلی، و آزمون و خطا تأکید دارد و کتابداران را به ارائه راهکارهای نوآورانه ترغیب میکند. طراحی ارزش، نیز در این کارگاه بهعنوان مفهومی کلیدی معرفی شد که کتابداران را تشویق میکند تا فراتر از خدمات معمول کتابخانهای فکر کنند و به خلق ارزشهای جدید برای کاربران بپردازند. این فرآیند شامل شناسایی نیازهای خاص هر گروه از کاربران و طراحی خدماتی است که مستقیماً این نیازها را برطرف کند. درنهایت، طراحی خدمت بهعنوان یک چارچوب جامع به کتابداران کمک میکند تا از ایدهپردازی اولیه تا اجرای نهایی، خدمات خود را با دقت و توجه بیشتری برنامهریزی و عملیاتی کنند.
مدرس دوره سومین مدرسه منطقهای طراحی خدمت با بیان اینکه کتابخانههای عمومی در عصر دیجیتال با چالشهای متعددی روبهرو هستند، خاطرنشان کرد: این چالشها از تغییر الگوهای مطالعه و دسترسی به اطلاعات گرفته تا نیاز به بازتعریف جایگاه خود در جوامع محلی را شامل میشود.
وی ادامه داد: این چالشها درعینحال فرصتی منحصربهفرد برای بازسازی نقش کتابخانهها فراهم میکند. با بهرهگیری از مفاهیمی که در این کارگاه ارائه شد، کتابداران میتوانند خدماتی طراحی کنند که نهتنها پاسخگوی نیازهای اطلاعاتی کاربران باشد، بلکه ابعاد مختلف زندگی اجتماعی، فرهنگی، و آموزشی آنها را نیز پوشش دهد.
رئیس انجمن علمی ارتقای کتابخانههای عمومی ایران با تأکید بر اینکه کتابخانهها میتوانند با طراحی خدماتی همچون کارگاههای مهارتآموزی، جلسات گفتوگوی اجتماعی، و فضاهای خلاقانه برای کودکان و نوجوانان، به مراکزی برای یادگیری مادامالعمر تبدیل شوند، تأکید کرد: توجه به نیازهای گروههای خاص مانند سالمندان، افراد دارای معلولیت، یا مهاجران میتواند به گسترش تأثیر اجتماعی کتابخانهها کمک کند. آینده کتابخانههای عمومی در گرو تطبیق با تغییرات سریع فناوری و اجتماعی است؛ مفاهیمی مانند تفکر طراحی و طراحی ارزش، به کتابداران ابزارهایی میدهد تا خدمات خود را با نیازهای کاربران هماهنگ کرده و تجربهای مثبت و معنادار برای آنها خلق کنند. کتابخانهها با تبدیلشدن به مراکزی برای حل مسائل اجتماعی، ارتقای سواد دیجیتال، و تقویت ارتباطات اجتماعی، میتوانند نقش بیبدیلی در توسعه فرهنگی و اجتماعی ایفا کنند.
وی یادآور شد: این کارگاه نشان داد که کتابخانههای عمومی ایران از ظرفیت بالایی برای پیشرفت و تحول برخوردارند. آموزش مستمر کتابداران، استفاده از رویکردهای نوآورانه و سرمایهگذاری در طراحی خدمات، میتواند آیندهای روشن و تأثیرگذارتر برای کتابخانههای عمومی رقم بزند. کتابداران، بهعنوان نیروی محرکه این تغییر، نقشی کلیدی در تحقق این چشمانداز دارند و میتوانند با ارائه خدماتی معنادار، کتابخانهها را به مراکز تحول در جوامع محلی تبدیل کنند و این دوره آموزشی، آغاز راهی جدید برای کتابخانههای عمومی است؛ راهی که در آن خلاقیت، نوآوری، و همدلی محور اصلی ارائه خدمات خواهد بود.