به گزارش روابط عمومی اداره کل کتابخانههای عمومی خوزستان، «غلامرضا شریعتی» استاندار خوزستان در همایش ملی کارکردهای اجتماعی کتابخانههای عمومی به میزبانی اداره کل کتابخانههای عمومی خوزستان برگزار شد اظهار کرد: در بحرانهایی که خوزستان در معرض آن بوده کتابخانهها و سازمانهای مردم نهاد به نحوی نقش واسطهای را میان مردم و دولت ایفا کردند.
استاندار خوزستان افزود: محوریت آموزش و توانمندسازی سمنها در سه سال گذشته در خوزستان در زمانهای بحرانهایی همچون سیل، زلزله، آتشسوزی و ... نقشی فعال در حوزههای فرهنگی، اجتماعی و هنری بوده است.
وی اضافه کرد: با توجه به مراحل بحران، پیشگیری، آمادگی مقابله، بازسازی و بازتوانی در حوزه فرهنگی در زمان بحران سیل 98 و متعاقب آن زلزله مسجدسلیمان با تشکیل 10 گروه عملیاتی و اختصاصاً سه گروه در حوزه فرهنگی، اطلاعرسانی و روانشناسی و مددکاری در خانه سازمانهای مردم نهاد استان اقدامات مهمی انجام شد و همه برگرفته از مشرب و آبشخوری بوده که از کتابخانههای عمومی، کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان، سازمانهای مردم نهاد و ... ارتزاق میکردند.
شریعتی بابیان اینکه این امر نقش کتابخانهها و کارکردهای اجتماعی آنها را برای ما بهصورت ملموس نشان داد و گفت: فراخوان نیروهای داوطلب آموزشی و فرهنگی با تخصصهای مختلف اجتماعی و فرهنگی، فراخوان جمعآوری کتابهای مورد نیاز برای جمعیتها و جوامعی که در معرض این بحرانها بودند خصوصاً کودکان و نوجوانان، توزیع کتاب بین جامعه هدف در کمپهای سیلزدگان و زلزلهزدگان، طراحی مسابقات قصهگویی بر اساس داستانها و زبانهای بومی و محلی، توزیع کتابهای کمک درسی برای کودکان و نوجوانان و کسانی که به دلیل بحران در معرض بازماندگی از تحصیل بودند، برگزاری جشنهای شاد با رویکرد محلی جهت تلطیف روحیه آسیبدیدگان و ... همه جزء کارکردهای اجتماعی بوده که سازمانهای مردمنهاد با پشتیبانی و محوریت کتابخانههای عمومی و کانون پرورش فکری و سازمان تبلیغات انجام دادند.
وی تصریح کرد: کتابخانههای عمومی بودند که شرایط را فراهم و این امکان را برای نیروهای فرهنگی میسر کردند و از این طریق توانستند نقش محوری را در جهت کنترل مسائل بعد از بحران و مشکلاتی که میتواند برای آسیبدیدگان پیش بیاید، ایفا کنند.
استاندار خوزستان عنوان کرد: تجربه سمنها در این موضوع کم بود اما این بحرانها برای کارکرد اجتماعی کتابخانهها و کتابخوانی برای سمنها تجارب ارزشمندی را ایجاد کرد که ما را بر آن داشت که این همایش را برگزار کنیم و در معرض دید دستگاهها و پژوهشگران ملی و بینالمللی قرار دهیم و این رویکرد و منظر از اثربخشی کتابخانهها را به دید عمومی بگذاریم و از همه بخواهیم برای غنا، گسترش و عمقبخشی بیشتر آن تلاش کنند.
وی ابراز کرد: ما قبلاً با کمبود نیروی داوطلب بین فعالان اجتماعی با تخصصهای کتابخوانی و کتابداری که با بحران آشنایی داشته باشند مواجه و شاهد کمبود انجمنهای تخصصی حوزه کتاب در تأسیس سمنها و عدم آشنایی لازم جهت هماهنگی و همکاری بهتر سازمانهای مرتبط بافرهنگ و اجتماع بودیم اما این بحرانها نقش این سازمانها را پررنگ کرد و نیاز ما را بهتدریج کاهش داد و ما را بر آن داشت که به آموزش تخصصی در زمانهای بحران نیاز مبرم داریم و این را بهعنوان رسالت کتابخانههای عمومی و کتابداران در رویارویی با بحران مورد توجه قرار دادیم.
شریعتی اذعان کرد: پر کردن اوقات فراغت، کمک به آموزش غیررسمی مادامالعمر و آگاهی دادن عمومی همه در حوزه کتابخانههای عمومی پررنگتر شد و این کار با هماهنگی سازمانهای مردمنهاد و سایر تشکلهای اجتماعی و کتابخانههای استان در حال انجام است و ما را هدایت کرد که در مواقع و حوزههای مختلف آماده باشیم.
وی خاطر نشان کرد: این امر باعث شد کارکردهای اجتماعی کتابخانهها روزبه رو در این زمینه پررنگتر و نقش و ارزش آن فراتر رود خصوصاً در مرحله سوم بحران که مقابله با بحران است، اطلاعرسانی مفید و صحیح جهت پیشگیری از شایعات کاربرد فراوانی دارد که باید در این زمینه بتوانیم تخصصهای لازم را کسب کنیم.
استاندار خوزستان تأکید کرد: کتابخانههای عمومی بهعنوان یک سازمان اجتماعی باید نقش و ارزش خود را برای جامعه تعریف و ارتباط بهتری با جامعه پیدا میکرد که در استان این چنین شد و کتابخانهها نقش محوری در حوزه اطلاعرسانی و انتقال صحیح اطلاعات بحران را بر عهده گرفتند و ما را در این زمینه حمایت کردند.
وی بیان کرد: در سیل اخیر خوزستان با کمک داوطلبان مردمی، گروههای روانشناسی و مددکاری سمنها برای شناسایی افراد آسیبدیده در سیل که دچار اختلالاتی همچون استرس و افسردگی بودند حضور پیدا کردند و موجب شد که آسیبهای آنها به حداقل برسد، با کمک افرادی که دارای مهارت کتابداری و کتابخوانی بودند برای ایجاد آرامش در بین خانوادههای آسیب دیده با محوریت و هدف کودکان و نوجوانان و استفاده از فرهنگ قصهگویی و کتابخوانی نقش بسیار مهمی ایفا کردند.
شریعتی با اشاره به اینکه نقش و فعالیت سمنها در هنگام سیل در کشور مشهود بود و عملاً پایلوت شدند ادامه داد: کتابخانههای عمومی همچنین میتوانند با حمایت بیشتر سازمانهای مردمنهاد ابتکارات اجتماعی و آموزشی در شرایط خاص اجتماعی را بهعنوان کارکردهای تخصصی خودشان بیش از پیش عمق بخشند و باهدف بهبود وضعیت زندگی و کاهش بحرانهای روحی و روانی و محرومیتهای اجتماعی بهنوعی در مرحله چهارم بحران پس از واقعه نقش مهمی را ایفا کنند که در خوزستان این اقدام صورت گرفت و توانستیم بر مشکلات بعد از آن فائق بیاییم و غلبه کنیم.
وی تصریح کرد: با توجه به اینکه کشور ما کشوری حادثه خیز است حتماً نیازمند این هستیم که کتابخانهها از درون چهاردیواری خارج شوند و کارکردهای اجتماعی خود را به رخ جامعه بکشند و توان و پتانسیل و استعدادی که در آنها نهفته است و میتوانند نقشی بسیار مهم و حتی بالاتر از هزینه کرد اعتبارات و مسائل اینچنینی بازی کنند.
استاندار خوزستان اضافه کرد: اگر بعد از بحران نتوانیم انسان سالم، مستعد و پویا و بانشاط به جامعه تحویل دهیم و آسیبها را به حداقل نرسانیم همه هزینههایی که جهت جبران خسارتها پرداخت میشود همه به هدر خواهد رفت.
وی یاد آور شد: آنچه باعث میشود کشورها و جوامع بعد از بحران و مشکلات مختلف راه توسعه و پایداری و رشد را طی کنند داشتن نیروی انسانی سالم، ماهر و ورزیده است که اگر ما در این زمینه نتوانیم نقش خود را ایفا کنیم همه هزینهها به هدر خواهد رفت و آن جوامع به انحطاط کشیده میشوند.