به گزارش پایگاه اطلاع‌رسانی نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور، نشست اعضای مجمع نمایندگان خراسان شمالی با حضور سید محمد پاک‌مهر، محمد وحیدی و علی جدی به همراه علی محمد جهانی، مدیرکل کتابخانه‌های عمومی خراسان شمالی با دبیرکل نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور و جمعی از معاونان و مدیران کل نهاد، به منظور گفت‌وگو و تبادل نظر درباره مسائل و مشکلات موجود در قانون تأسیس نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور، عصر شنبه ۲۸ تیر ماه در کتابخانه مرکزی پارک‌شهر تهران برگزار شد.

در این نشست سید محمد پاک‌مهر، رئیس مجمع نمایندگان خراسان شمالی با اشاره به مشکلات قانونگذاری نهاد طی سخنانی گفت: به واقع معتقدم کاری که شما در این نهاد انجام می‌دهید یک عبادت است. جایگاه کتاب و کتابخوانی و رسالت مهمی که بر دوش شما قرار دارد بر کسی پوشیده نیست و در باب اهمیت «کتاب» همین بس که معجزه پیامبر ما قرآن، یک کتاب است. از این بابت سکانداری این مجموعه را از سوی شما، ارج می‌گذارم و وظیفه خود می‌دانم که برای برطرف شدن مشکلات پیش روی این نهاد تلاش کنم.

وی افزود: خوشحالم که در این جلسه از این موضوعات بیش از پیش مطلع شدیم و امیدوارم با توجه به اهمیت و جایگاه که نهاد کتابخانه‌های عمومی، بتوانیم در جایگاه مجلس به عنوان یک مدافع از حقوق فعالان در این عرصه دفاع کنیم. به واقع برخی از مطالبی که در این جلسه اشاره شد برای ما تازگی داشت؛ سیر حرکت نهاد و تحولات و اتفاقات آن از بدو تاسیس تاکنون و ماجرای انجمن‌ها و موضوع بودجه و اعتبارات نشان می‌دهد که چه جفایی بر کتابخانه‌ها و کتابداران رفته است. خوشبختانه اعضای مجمع نمایندگان استان خراسان شمالی دارای رویکرد فرهنگی هستند و نگاه خاصی به بحث کتابخانه‌ها و کتابخوانی دارند.

پاک‌مهر درباره پروژه‌های نیمه کاره در نهاد در کشور گفت: در بحث تأمین اعتبار یک شاخص‌هایی را پیش‌بینی می‌کنند. به عنوان مثال پروژه‌هایی که بالای ۷۵ درصد رشد داشته در اولویت اختصاص بودجه هستند. با توجه به اینکه اکثر اعتبارات به صورت استانی لحاظ شده، نگاه‌های متفاوت به حوزه فرهنگ در استان‌های مختلف توازن رشد شاخص‌های فرهنگی را برهم زده است. از این جهت می‌توان در مجلس شورای اسلامی اقداماتی را برای تکمیل این پروژه‌ها صورت داد.

وی همچنین با تأکید بر حمایت از نهاد برای تعیین تکلیف بودجه آن و رفع کمبودهای اعتباری نهاد پیشنهاداتی درباره وصول راحت‌تر سهم نیم‌درصد شهرداری‌ها در استان‌های محروم و فاقد درآمد ارائه داد.

پیشگیری از آسیب‌های اجتماعی با سرمایه‌گذاری در حوزه کتاب

در ادامه محمد وحیدی نماینده حوزه انتخابیه بجنورد، مانه، سملقان، جاجرم، گرمه، راز و جرگلان نیز با اشاره با اهمیت جایگاه کتاب و کتابخوانی در جامعه گفت: در سفری که رهبری در سال ۹۱ به استان خراسان شمالی داشتند مفاهیم جدیدی را در حوزه فرهنگی تبیین کردند به خصوص در حوزه سبک زندگی ایرانی و اسلامی و همچنین در حوزه کتاب و کتابخوانی؛ که این موضوع نشان از اهمیت بالای پرداختن به کتابخانه‌ها و موضوع کتابخوانی دارد. ما نیز در مجلس یازدهم وظیفه پیگیری و توجه به دو حوزه اقتصاد و معیشت و همچنین حوزه فرهنگ را به طور ویژه داریم.

وی درباره مشکلات و تناقضات در قانون تأسیس نهاد نیز و گفت: نکاتی در باب مشکلات حقوق و مزایا و معیشت کتابداران وجود دارد که باید نگاهی یکسان با کارکنان نهادهای عمومی غیر دولتی به آنها داشت. به طوری که برخی از این نهادها کمتر و برخی بسیار بیشتر از نهاد کتابخانه‌های عمومی برخوردار هستند. بالاخره این نهاد اگر وابسته به دولت است باید تکلیفش مشخص شود و اگر نهادی مستقل است باید اختیارات و اعتبارات لازم برای این استقلال به او داده شود.

وحیدی با ارائه پیشنهادهایی برای ایجاد درآمد پایدار برای نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور گفت: پیشنهاد می‌دهم در بودجه ۹۹ عوارضی غیر از عوارض سابق به کتابخانه‌ها اختصاص پیدا کند. به عنوان مثال از درآمد قوه قضاییه و مجموعه شکایت‌هایی که می‌شود می‌توان درصدی را به کتابخانه‌ها و کتابخوانی اختصاص داد. چرا که اگر کتاب و کتابخوانی در آن منطقه شاخص افزایشی می‌داشت، میزان جرم در آنجا کاهش پیدا می‌کرد. همین موضوع درباره دخانیات و حوزه‌هایی از این دست می‌تواند مصداق پیدا کند.

این نماینده مجلس تأکید کرد: به شدت معتقدم که اگر امروز کار فرهنگی انجام ندهیم و برای آن هزینه نکنیم، باید کار نظامی، انتظامی و امنیتی انجام دهیم و برای آنها هزینه کنیم. درست است که فعالیت‌های فرهنگی دیر بازده هستند، اما هزینه کردن در این مسیر پیشگیری از وقوع آسیب‌های اجتماعی است.

ضرورت تمیل و بهره‌برداری از پروژه‌های نیمه کاره

در ادامه این نشست علی جدی، نماینده حوزه انتخابیه شهرستان شیروان نیز با اشاره به نقایص قانونی و مشکلات پیش روی تأمین اعتبارات نهاد گفت: به اعتقاد من دو موضوع ورزش و کتابخوانی از موضوعات مهم کشور در حوزه جوانان هستند که مورد غفلت واقع شده‌اند که باید برای حل ریشه‌ای این موضوعات به صورت دقیق و به تفکیک پیش برویم.

وی با اشاره به اینکه «وجود پروژه‌های نیمه کاره در سطح کشور اثر خوبی در ذهن مردم نمی‌گذارد» گفت: از آنجا که مردم در جریان روند تأمین اعتبارات و بروکراسی اداری پروژه‌های نیمه کاره نیستند، غالبا این موارد را به حساب بی‌توجهی مسئولان می‌گذارند. لذا این پروژه‌ها حتما در همین دولت باید تعیین تکلیف شود. ما توافقات و دستوراتی از آقای نوبخت در حوزه فعالیت‌های استانی دریافت کرده‌ایم که امیدواریم این توافقات در زمینه برطرف کردن مشکلات کتابخانه‌ها نیز موثر باشد.

ضرورت بازنگری در قانون تأسیس نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور

در ابتدای این نشست علیرضا مختارپور، با اشاره به روند شکل‌گیری و تصویب قانون تأسیس نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور، طی سخنانی، به مشکل ها و تعارض های قانونی موجود نهاد پرداخت و مشکلات پرداخت حقوق و مزایای کتابداران را تشریح کرد.

دبیرکل نهاد همچنین با اشاره به وجود ۳۰۰ پروژه نیمه تمام در کشور در سال ۱۳۹۳ گفت: در سال های اخیر تمام پروژه‌های ملی به پروژه‌های استانی تبدیل شده. یعنی اختیار آن به دست استانداران و شورای برنامه‌ریزی استان افتاد که در این میان اگر این مسئولان محلی اهل فرهنگ و کتاب و کتابخوانی بوده‌اند، می‌بینیم که در استان‌ آنها کتابخانه‌ها رشد کرده‌اند، اما اگر بیشتر مایل به اولویت دادن به دیگر موضوعات نظیر اقتصاد، راه و غیره بوده‌اند، بخش فرهنگ رشد نکرده است.

وی با اشاره به افزایش ۶۰۰ کتابخانه عمومی به ناوگان کتابخانه‌های کشور در 6 سال‌ اخیر گفت: در طول این مدت با همه این کمبودها با مشارکت‌های مردمی با کمک خیرین و همه تلاش‌ها نزدیک به ۶۰۰ کتابخانه تکمیل و اضافه شده است. اما از سویی این تعداد به کل ناوگان کتابخانه‌های عمومی کشور اضافه نشده است. به طوری که ما هرچه به تعداد کتابخانه‌های نهاد اضافه کردیم، از تعداد کتابخانه‌های مشارکتی کم ‌شده است. چرا که این کتابخانه‌های مشارکتی متعلق به یک شخص، شرکت و یا سازمان خصوصی بوده که آن را به کتابخانه اختصاص داده بود، اما وقتی قیمت مسکن و خانه افزایش یافت، برایشان به صرفه بود که این کتابخانه‌ها را از ما پس بگیرند و به کارهای درآمدزای دیگر اختصاص دهند.

دبیرکل نهاد با اشاره به پروژه‌های عمرانی نیمه‌کاره در استان خراسان شمالی گفت: وقتی کتابخانه‌ای مراحل زیادی پیشرفت می‌کند و بعد متوقف می‌شود، استهلاک پیدا می‌کند. مثلا کار ساخت کتابخانه اسفراین از سال ۱۳۹۰ شروع شده و اکنون مبلغی برابر با یک میلیارد و ۲۷۰ میلیون تومان به لحاظ عمرانی نیاز دارد تا به دست مردم برسد و در ادامه هم باید چند میلیارد برای تجهیز از سوی ما هزینه شود. همین موضوع در شهرهای دیگر استان خراسان شمالی وجود دارد که می‌توان با اختصاص بودجه‌ای که واقعا در میان بودجه‌های کلان عمرانی عدد قابل ملاحظه‌ای نیست، به بهره‌برداری برسند، اما متاسفانه به دلیل اینکه نهاد بودجه‌ای برای این کار ندارد و برخی از استان‌ها نیز خودشان بودجه ضعیفی دارند، این پروژه‌ها تاکنون به بهره‌برداری نرسیده است.

علیرضا مختارپور با ابزار امیدواری نسبت به گشایش در این امور در مجلس جدید گفت: امروز که یک مجلس فعال و کارا بر سر کار آمده، استدعای ما این است که اولا یک بازنگری جدی در قانون تأسیس نهاد انجام شود تا حداقل بتوانیم گلوگاه‌ها و مشکلات اساسی را در قانون نهاد برطرف کنیم. دوم اینکه در بودجه سال ۱۳۹۹ مشکلات بودجه‌ای نهاد برطرف شود.

گفتنی است در پایان این نشست، اعضای مجمع نمایندگان استان خراسان شمالی از کتابخانه مرکزی پارک شهر تهران بازدید کردند.