به گزارش روابط عمومی اداره کل کتابخانههای عمومی استان قم، نشست «راویان بالندگی» در استان قم با حضور سجاد عمرانی، سرپرست اداره کل کتابخانههای عمومی استان قم؛ مهدی توکلیان، مدیرکل روابط عمومی و امور بینالملل نهاد؛ عاطفه جوشقانیان، دبیر محفل ادبی پروین اعتصامی؛ سید محمدجواد شرافت، شاعر انقلابی در تالار غدیر اداره کل برگزار شد. در این نشست از استاد محمدعلی مجاهدی به عنوان شاعر انقلابی پیشکوست و سیدمحمدجواد شرافت به عنوان شاعر انقلابی جوان تجلیل شد.
سجاد عمرانی، سرپرست اداره کل کتابخانههای عمومی استان قم در این نشست ضمن اشاره به روند شکلگیری محافل ادبی نهاد، گفت: نهاد کتابخانههای عمومی کشور با تدبیر دبیرکل محترم اقدام به راهاندازی و حمایت از محافل ادبی در سراسر کشور کرده است. این محافل در تمام استانهای کشور راه اندازی شده و هدف اصلی حمایت از ادبیات متعهد و انقلابی است.
سرپرست اداره کل کتابخانههای عمومی استان ضمن معرفی محفل ادبی استان قم با عنوان پروین اعتصامی، افزود: نهاد کتابخانههای عمومی کشور در دهه فجر امسال با شعار «انقلاب اسلامی، بالنده و مقتدر، چون کوه استوار»، سلسله جلساتی را در سراسر کشور با عنوان «راویان بالندگی» با هدف تجلیل از شاعران و فعالان عرصه شعر انقلابی برگزار کرده است. استان قم همانطور که در فرایند پیروزی انقلاب اسلامی نقشی بیبدیل و محوری داشت، در حوزه ادبیات آیینی و انقلابی نیز دارای جایگاهی رفیع است و شاعران پیشکسوت و جوان متعهد و انقلابی فراوانی دارد که باید مورد تجلیل قرار گیرند.
بازتعریف نقش نهاد به عنوان یک پایگاه فرهنگی و اجتماعی
مهدی توکلیان، مدیرکل روابط عمومی و امور بینالملل نهاد با تبریک به مناسبت سالروز میلاد امام محمد باقر(ع) طی سخنانی گفت: بسیار خوشحالم که امروز در برنامهای حضور دارم که استاد محمدعلی مجاهدی متخلص به پروانه حضور دارند؛ شخصی که به واسطه ارتباط نزدیک با پدر بنده نقش پررنگی در خاطرات کودکی، نوجوانی، جوانی من داشتهاند. همچنین حضور شاعر جوان جناب آقای شرافت که از دوستان ۲۰ ساله بنده هستند را نیز مغتنم میدانم؛ آشنایی من با ایشان به سال ۷۹ یعنی زمانی که به عنوان سردبیر ماهنامه خیمه فعالیت میکردم، برمیگردد؛زمانی که آقای شرافت به همراه دوستان دیگر بخش ادبیات آیینی این نشریه را راهبری میکردند.
توکلیان برگزاری برنامه «راویان بالندگی» را یکی از افتخارات محافل ادبی نهاد کتابخانههای عمومی کشور در حوزه ادبیات کشور دانست و گفت: روایت بالندگی شعر انقلاب و آیینی بواسطه تقدیر و تجلیل از شاعران و پیشکسوتانی که در سالیان گذشته به سرایش اشعار آیینی و انقلابی روی آوردند، اقدام ارزشمندی است؛ ارج نهادن به شاعران انقلابی و آیینی که سرودههایشان برگرفته از منویات رهبر معظم انقلاب و شاخصهای انقلاب اسلامی بوده است.
وی با اشاره به برخی نامهربانیها و ناملایمتیهای صورت گرفته نسبت به هنرمندان متعهد و به خصوص شاعران متعهد طی سالهای اخیر گفت: خوشبختانه نهاد کتابخانههای عمومی کشور با برنامهریزی و اجرای برنامههایی چون «اقتراح ماسک» و برنامه «راویان بالندگی» که در ایام کرونا اجرایی شد، ثابت کردند که نهاد کتابخانههای عمومی کشور تنها به عنوان یک نهاد خدماتی صرف فعالیت نمیکند، بلکه به عنوان یک باشگاه فرهنگی و اجتماعی و حساس به مسائل و جریانات روز عمل میکند و مورد اقبال مخاطبان و اقشار مختلف مردم در اقصی نقاط کشور قرار میگیرد.
مدیرکل روابط عمومی و امور بینالملل نهاد تصریح کرد: باید به مجموعه نهاد تبریک گفت ازجمله به جناب آقای رمضانی در معاونت توسعه کتابخانهها و ترویج کتابخوانی، جناب آقای متولیان در معاونت برنامه ریزی، پژوهش و فناوری اطلاعات و همچنین به دبیرکل محترم نهاد کتابخانههای عمومی کشور که توانستند برنامههای متنوع و متکثر در چند سال اخیر، نهاد کتابخانههای عمومی کشور را در آخرین سال قرن به عنوان یک پایگاه فرهنگی و اجتماعی فعال باز تعریف کنند.
وی ادامه داد: این موضوع فصل تمایز نهاد با سایر دستگاههای فرهنگی بوده و حتی آنجایی که بعضا در برخی دستگاههای فرهنگی دیگر به دلیل محدودیتها کوتاهی و یا کم کاری صورت گرفته، نهاد علی رقم محدودیتهای خود ورود کرده آن را جبران کرده است.
توکلیان با بیان خاطراتی از همنشینی با استاد مجاهدی گفت: به یاد دارم در دوران کودکی که به همراه پدر و سایر بزرگوارن به منزل استاد مجاهدی میرفتم، کتابها در اتاق ایشان به سبک علما روی زمین چیده میشد و فضای جالبی رقم زده بود. اما نکته مهم جنبه تربیتی اخلاق، منش و رفتار استاد بود که در وجود بسیاری از جوانان همنسل ما که امروز شاعران خوبی در حوزه شعر آیینی هستند، تاثیر گذار بوده است که خود این منش نیز حاصل ارتباط و همنشینی نزدیک استاد با مراجع عالیقدری نظیر آیتالله میلانی(ره) و حتی پدرشان شیخ جعفر مجتهدی که امروز که در قبرستان شیخان قم مدفون هستند، بوده است.
مدیرکل روابط عمومی و امور بینالملل نهاد ادامه داد: این آثار فردی هنرمند است که تاثیر اجتماعی میگذارد و میتواند نفس تربیتی و اخلاقی داشته باشد. همانگونه که مطرح شد خود شاعر باید به یک آلایش و پالایش درونی برسد که بتواند شعر تاثیرگذار بسراید؛ در این جهت آثار متعدد و متنوعی که ایشان دارند از «از سیری در ملکوت»، «یک صحرا جنون» تا «تذکره سخنوران قم» که کتابی پژوهشی درباره سخنوران قم است، باعث شده که از استاد مجاهدی همواره به عنوان پدر ادبیات آیینی یاد شود.
وی در بخش دیگری از سخنان خود به فقر کتابخانههای عمومی در استان قم بر اساس آمایش سرزمینی اشاره کرد و گفت: ما نیاز به گسترش شبکه کتابخانههای عمومی و همچنین راه اندازی کتابخانههای مرکزی در کشور با خدمات ۵۰ گانه خود داریم و امیدواریم که به همت نهاد کتابخانههای عمومی کشور و همچنین با پیگیریهای سرپرست اداره کل کتابخانههای عمومی استان، کتابخانه مرکزی قم که در یک منطقه کم برخوردار استان قرار دارد، تا پایان سال جاری افتتاح شود.
در ادامه این نشست، محمدعلی مجاهدی، شاعر پیشکسوت آیینی در پیامی تصویری که در این مراسم پخش شد، ضمن تبیین معیارهای شعر آیینی و انقلابی به بیان خاطراتی از سی و دو سال همنشینی با پدر بزرگوارشان، مرحوم شیخ جعفر مجتهدی پرداخت. وی در پایان به شعرخوانی در مدح حضرت زینب(س) پرداخت.
وی در این باره گفت: مرحوم مجتهدی ارادت بسیاری به اهل بیت(ع) داشتند و خداراشکر می کنم که بنده هم به اندازه ظرفیتم بهره مند بودم از محضر ایشان و شاید به اندازه سر سوزن از عظمت اهل بیت(ع) چشیدهام.
در بخش دیگری از نشست، سید محمدجواد شرافت، شاعر انقلابی ضمن تجلیل از محمدعلی مجاهد در سخنانی گفت: رشد کمی و کیفی شعر آیینی، توحیدی، اخلاقی و عرفانی را میتوان در شعر انقلاب دید. در زمینه آموزش نیز بسیار بالنده شدهایم، اما در حوزه پژوهش بسیار جای کار داریم و باید این عقبماندگی جبران شود. بعد از چهل و دو سال از انقلاب اسلامی باید با یک جریانشناسی اصولی از شعر انقلاب و آیینی، معایب آن را برطرف و محاسن را تقویت کرد.
سید محمدجواد شرافت ضمن اشاره به شعر اعتراض، افزود: شعر اعتراض در شعر انقلاب وجود دارد و شاعران انقلابی باید در این زمینه هم فعال باشند. اگر شاعر انقلابی دغدغه دارد، باید فریاد بزند و کاستیها را در شعر به صورت صریح، دلسوزانه و منصفانه منعکس کند. البته در این زمینه نباید نگاههای حزبی و جناحی تاثیرگذار باشد. بعد از جنگ تحمیلی شاعرانی نظیر استاد قزوه در زمینه شعر اعتراض آثاری داشتهاند و در زمان کنونی نیز بسیار به این نوع شعر انقلابی نیاز داریم.
این شاعر آیینی و انقلابی جوان به حضور شاعران خانم بعد از انقلاب اشاره کرد و گفت: انقلاب اسلامی فرصت حضور بانوان شاعر را فراهم کرد که در این زمینه بسیار رشد و داشته ایم. حضور بانوان در جلسات مشاعره، وجود برگزیدهگان در جشنوارههای شعر انقلاب و همچنین دبیری کنگرههای ملی و استانی نمونه هایی از این دست است.
در پایان مراسم از خدمات محمدعلی مجاهدی و سیدمحمدجواد شرافت در حوزه ادبیات و شعر آیینی و انقلابی، تقدیر به عمل آمد.
شعرخوانی استاد محمدعلی مجاهدی
کیست این مردی که رو در روی دنیا ایستاده
در دل دریای دشمن بی مهابا ایستاده
لرزه می افتد به جان خیل دشمن از خروشش
وز نهیبش قلب هستی ، نبض دنیا ایستاده
می گذارد پای بَر فرق شط از دریا دلی ها
وه چه بِشکوه و تماشایی است، دریا ایستاده
گر چه زینب زیر بار داغ ها از پا نشسته
تکیه کرده بر عمود خیمه ها ، تا ایستاده
او که دارد فطرتی نازک تر از آیینه حتی
در مصاف خصم ؛ چون کوهی ز خارا ایستاده
با غریو "ما رایت فی البلا الا جمیلا"
پیش روی آن همه زشتی، چه زیبا ایستاده
از قیام کربلا این درس را آموخت باید
ظلم را نتوان ز پا انداخت، الا ایستاده
این پیام تک سوار ظهر عاشوراست یاران
مرگ در فرهنگ ما زیباست، اما ایستاده
شعرخوانی سید محمدجواد شرافت
روایتی نو بخوان دوباره صدای مانای روزگاران
بخوان و طوفان به پا کن آری به لهجۀ باد و لحن باران
حماسه است این، تغزل است این، حکایت کوهی از گل است
این بخوان از ایمان کوهساران، بگو از احساس لالهزاران
بخوان از آنان که بین میدان، وقارشان ذوالفقارشان شد
شکوهشان داده سربه زیری، چُنان بلندای آبشاران
اگر ابوجهل اگر اُمَیّه، تو را به خاک شکنجه بستند
«سمیه» باش و «حمامه»، نشکن میان غوغای سنگباران
«نسیبه» باش آن دلاوری که به یاد کوه احد بمانَد
خروش تو بر هجوم دشمن نهیب تو بر فرار یاران
ببین که «اُمّ وهب» چگونه سر پسر را گرفته بر دست
رجز رجز آتش است و طوفان، مقابل بهت نیزهداران
به قامت مادران ایمان، به هیئت دختران غیرت
ادامه دارد ادامه دارد حماسۀ فاطمیتباران
به نام «دا» قصهها بخوان و بگو که «من زندهام» همیشه
بگو از آن قوم سرفرازی که پایِ دارند و پایداران
بگو از آن مادری که بعد از شهادت چهارمین جوانش
قدم زده در میان باران، به سمت آرامش جماران
صدای مانای روزگاران، روایتی نو بخوان دوباره
بگو بگو که هر آنچه گفتم، نبوده الا یک از هزاران