به گزارش پایگاه اطلاع رسانی نهاد کتابخانه های عمومی کشور، احمد ربیعی، رئیس اداره کتابخانه های عمومی آبادان که طرح «کتابخانه سیار دریایی» از او به عنوان یکی از ۲ طرحی که به صورت مشترک مقام نخست «جایزه ملی خدمات برون کتابخانه ای» را به خود اختصاص داده، طی گفتگویی به تشریح این طرح پرداخت.
وی درباره شکل گیری ایده این طرح توضیح داد: کتابخانه ای که در گذشته در آن مشغول به ارائه خدمت بودم، فاصله کوتاهی با دریا و بندر داشت؛ جایی که حدود ۳۰۰۰ صیاد در آن مشغول فعالیت و کسب و کار هستند. از آنجا که صیادان برای هر سفر دریایی و صید خود معمولا حدود ۱۱ روز روی دریا زندگی می‌کنند، طی این روزها اوقا فراغت مناسبی در اختیار آنها قرار دارد که برای پر کردن آن می‌توانند از کتاب استفاده کنند.
ربیعی یادآور شد: البته باید اشاره کنم که استقبال خود صیادان از کتابخوانی باعث شکل گیری این ایده در ذهن من شد. چرا که خود صیادان از میان تمام وسائلی که می‌توانست اوقات فراغت آنها روی دریا را پُر کند، اشتیاق بسیاری به کتابخوانی نشان دادند. بر این اساس کتاب‌هایی که احساس کردم با ذائقه آنها بیشتر سروکار دارد، به خصوص کتاب‌های دینی و نشریات سرگرمی را در قالب یک پکیج مطالعاتی به تعداد صیادان حاضر در هر لنج آماده کردم و به آنها تحویل دادم.
رئیس اداره کتابخانه های عمومی آبادان افزود: البته طرح من شامل تعبیه یک کیوسک مطالعاتی در بندرگاه‌های خوزستان بود، اما من کارم را با ۶ لنج شروع کردم تا به این صورت زمانی که صیادان از سفر دریایی بازمی‌گشتند، پکیج قبلی را تحویل می‌دادند و پکیج جدید را برای سفر بعدی خود تحویل می‌گرفتند. البته خدمات این طرح برنامه‌های دیگری را هم شامل می‌شود.
وی با اشاره به تجربیات و علوم مورد نیاز برای حرفه صیادان گفت: اگر فردی بخواهد در حرفه صیادی مشغول به کار بشود، باید آشنایی کافی با برخی علوم مانند هواشناسی و نجوم داشته باشد. به این منظور ما طی برگزاری کارگاه‌هایی با دعوت از افراد باتجربه و ملوانان خبره، جلساتی کاربردی با موضوع هواشناسی و نجوم برای صیادان برگزار می‌کنیم.
ربیعی افزود: در واقع اطلاعات، علوم و تجربیات بسیاری در حوزه دریانوردی و صیادی وجود دارد که تا کنون جایی ثبت و مکتوب نشده و به صورت سینه به سینه طی سالیان دراز به صیادان امروزی منتقل شده است. اگر این اطلاعات در قالب یک نشریه صیادی ثبت و مکتوب شود، گام مهمی برای آموزش و راهنمایی علاقه‌مندان به صید و دریانوردی خواهد بود.
این مروج کتابخوانی ضمن اشاره به کارکرد و جایگاه کتابخانه‌های عمومی امروز در دنیا، گفت: کتابخانه ها دیگر امروز به عنوان یک انبار کتاب و مرکز امانت کتاب مطرح نیستند. برگزاری مسابقه «طراحی خدمت برای کتابخانه‌های عمومی ایران» به پویایی کتابخانه های کمک شایانی می‌کند. امروز کتابخانه ها با توجه به بافت اقلیمی و جغرافیایی خود اقدام به طراحی خدمات متناسب با شرایط خود می‌کنند و با پرداختن به دغدغه‌های فرهنگی و اجتماعی موجود در منطقه خود، به ارتقاء فرهنگی و اجتماعی منطقه خود کمک می‌کنند.
وی با ابراز امیدواری نسبت به حمایت از اجرایی شدن این طرح به صورت کامل گفت: در صورت جلب حمایت برای اجرایی کردن این طرح هم به ارتقاء سطح سواد و آگاهی شغلی صیادان افزوده می‌شود و همنین به افزایش بهره وری شغلی این عزیزان منجر خواهد شد. ما تنها در آبادان به ۳۰۰۰ صیاد و خانواده آنها مواجه هستیم. اما با اجرای سراسری این طرح، کل صیادان کشور از ثمرات آن برخوردار خواهند شد.
گفتنی است «جایزه ملی خدمات برون کتابخانه ای» به عنوان یکی از بخش‌های جانبی همایش بین المللی «طراحی و توسعه خدمات کتابخانه‌های عمومی؛ الگوها، تجربه‌ها و ایده‌ها» توسط نهاد کتابخانه های عمومی کشور و انجمن علمی ارتقاء کتابخانه های عمومی ایران ویژه کتابداران، پژوهشگران، اساتید و ایده پردازان و شرکت‌های دانش بنیان، برای تشویق و انگیزه بخشی به نسل آینده طراحان و افرادی که به حوزه طراحی خدمت علاقه‌مند هستند، برگزار شد که هدف از برگزاری این مسابقه علاوه بر تاکید بر جایگاه طراحی خدمت، تشویق علاقه مندان رشته های مختلف برای حل چالشها و نیازهای کاربران کتابخانه‌های عمومی ایران بوده است.
این مسابقه به دنبال ارائه ایده های کارساز در زمان حال و آینده، راه حل هایی با محوریت انسان و ایده های مقیاس پذیر و منعطف است و معیارهای ارزیابی خدمات طرح شده در این مسابقه شامل «مردم محوری مبتنی بر تجربه»، «جامعه محوری»، «قابلیت اجرایی»، «سازگاری با فناوری‌های نوین»، «انطباق با کتابخانه های عمومی» بوده است.
