به گزارش ادارهکل روابط عمومی و امور بینالملل نهاد کتابخانههای عمومی کشور، احمد شاکری؛ نویسنده و منتقد ادبی، با اشاره به اهمیت رویدادهای کتابمحور ازجمله هفته کتاب، گفت: چنین برنامههایی برای دستاندرکاران نشر، نویسندگان، مترجمان، منتقدان و پژوهشگران و مبلغان کتاب، ایام جشن و سرور است. اصحاب فکر و اندیشه، کسانی که در جستجوی گمشده انسان امروزی یعنی دانایی هستند، این روزها را جشن می گیرند.
وی در ادامه درباره مهمترین رسالت نهاد کتابخانههای عمومی در راستای ترویج کتابخوانی و گسترش عدالت فرهنگی در کشور، بیان کرد: تعبیر «رسالت»، تعبیر بسیار چشمگیر و البته درست و در عینحال استعاری است. قرآن کریم، هدف ارسال رسولان را «یزکیهم و یعلمهم الکتاب و الحکمه» میداند. یعنی رسالت رسولان الهی نیز که در درجه عالی هدایت بشری هستند، همین تعلیم و آموزش بشر نسبت به گذشته، اکنون و آیندهاش است. بنابراین در عرصه کتاب و کتابخوانی اگر کسی خود را در ذیل «رسالت» تعریف کند، علی القاعده پیوندی با هدف انزال کتب و ارسال رسل خواهد داشت.
نویسنده کتاب «جمال و جلال رمان»، افزود: این واقعا رسالتی مقدس برای جامعه بشری است؛ اینکه همه ارکان کتاب و کتابخوانی به کارشان بهعنوان یک رسالت نگاه کنند. کار خود را صرفا امری عادی ندانند. بلکه برایشان امری مقدس باشد. اگر کتاب میخوانند، اگر ترجمه میکنند، اگر مینویسند، اگر منتشر میکنند و اگر حتی تبلیغ میکنند. البته تعلق به مفهوم رسالت با جنبه قدسیاش بدون شرط نیست. این نیازمند آگاهی از هدف و برخورداری از نیت مطابق با آگاهی راستین و البته انجام عمل راستین مطابق نیت است. پس با چرخهای مرتبط هستیم که ساحت کتاب و کتابخوانی را با تنوعی از کنشگران سامان میدهد. این چرخه بهمعنای قرار گرفتن هر طیفی از کنشگران در شبکه تعاملی واحد است.
شاکری تصریح کرد: اینکه همه اجزاء برای یک هدف یعنی ترویج کتاب و افزایش آگاهی و معرفت مخاطبان کار میکنند؛ اهمیت دارد. کار کتابخانه و کتابداران از این حیث ارجمند و قابل ستایش و بسیار حساس است. کتابدار، صرفا حفاظتکننده از کتاب و نگهدارنده کتاب نیست. کار کتابدار، صرفا واسطی برای انتقال کتاب به کتابخوان یا تسهیل دسترسی کتابخوان به مخازن کتابخانه نیست. بهنظر من، مهمترین کار، دلالت کتابخوانها به کتاب درست است. کتابدار از این جهت کتابدان نیز هست. یعنی کسی که به حوزه کارش اشراف دارد و میتواند مخاطب را جهت دهد. میتوان برای برآورده شدن نیاز مخاطب، بهترین پیشنهادها را به او بدهد. این البته ممکن نیست، مگر آنکه کتابدار عاشقانه به کارش و به موضوع کارش یعنی کتاب عشق بورزد. در کشور ما چنین کتابدارهای کتابخوانی کم نیستند.
این نویسنده و منتقد ادبی با بیان اینکه، رسالت کتابدار نیازمند مقدماتی است که خود موظف به تأمین آنها نیست، گفت: تولید کتابهای خوب، قوت جریان نقد قوی و متعهد، قوت و روزآمدی جریان پژوهش، طراحی سیرهای مطالعاتی و کارکرد بهجا و درست جشنوارههای کتاب و کتابخوانی و مجموعهای از عوامل دیگر باید فراهم باشند تا کتابدار نیز بتواند کتابخوان را به مسیری که باید رهنمون شود.
نویسنده کتابهای «بی اسمی» و «انجمن مخفی» در ادامه سخنانش، نشان ملی «همخوان» را اتفاقی مبارک دانست و افزود: واقعیت این است که کتابخانههای عمومی، مهمترین مجموعههای مرتبط با حوزه کتابخوانی و در ارتباط مستمر با این طیف هستند. این تماس مستمر، دسترسی ارزشمندی به آمارهای کتابخوانی و دادههای تفسیری آن در اختیار اهالی نظر قرار میدهد. «همخوان» در حقیقت نتیجه بررسی این دادهها در سطح ملی است. ترویج فرهنگ کتاب و کتابخوانی به شکلی که «همخوان» آن را دنبال میکند، نشاندهنده تمایزی ارزشمند در میان جشنوارهها و نشانهای مرتبط با کتاب و بهنظر من، جبرانکننده خلأی مشخص در این زمینه است. ما باید این اعتقاد را تقویت کنیم که معرفی طبقات کتابخوان در جامعه میتواند نگاهها را به سمت ارزشهای اصیل ایرانی-اسلامی سوق دهد؛ اینکه کتابخوانی در خانه و خانواده یک ارزش واقعی است.
شاکری در پایان با اشاره به نقش کتابخانههای عمومی در زمینه اشاعه و تحقق عدالت فرهنگی در سراسر کشور، بیان کرد: عدالت در معنای دقیقش «وضع الشیء فی موضعه» است، یعنی هر چیزی در جایی که باید باشد، قرار گیرد. ما در دورهای قرار داریم که در نتیجه چند دهه تهاجم فرهنگی غرب شکل گرفته است. البته موضع فرهنگی ایران اسلامی ضعیف نیست، اما در معرض خطر است. روشن است که نیروهای مهاجم فرهنگی، روی مساله کتاب نیز سرمایه گذاری کردهاند. شناخت ساحتهای دشمنی دشمن و انواع این دشمنی و مصادیق این دشمنی در حوزه کتاب، بسیار مهم است. کتاب و کتابخوانی برای کتابدار یک رسالت مقدس است. بنابراین نمیتواند به مصداق غیر مقدس، بلکه مخرب، تعلق گیرد. عدالت تنها به این معنی نیست که تمامی نقاط کشور از وجود کتابخانههای مجهز و مناسب برخوردار باشند که البته این نیز با اهمیت است. عدالت آن است که در فضای مغشوشی که فرهنگ و تاریخ غنی ایرانی-اسلامی ما در معرض تهاجم است، مجاری نفوذ دشمن و تاثیرگذاری آن را بشناسیم و از ظرفیت کتاب و کتابخوانی برای روشنگری استفاده کنیم.
ارسال نظر