به گزارش روابط عمومی اداره کل کتابخانه های عمومی استان تهران، دومین دوره برگزاری مجموعه سخنرانیهای «فرزندپروری» در مرداد ماه سال جاری با موضوع «پرورش هوش هیجانی» با سخنرانی پژوهشگران و مشاوران حوزه مهارتهای زندگی در ۵ کتابخانه عمومی در مناطق مختلف شهر تهران برگزار میشود تا علاقهمندان بتوانند با مراجعه به نزدیکترین کتابخانه محل سکونت خود، از این سخنرانیها بهرهمند شوند.
سعید بی نیاز در دوم دوره آموزشی در کتابخانه علامه دهخدا تهران درباره شکلگیری احساسات و هوش هیجانی در کودکان گفت: برای پرورش هوش هیجانی در کودکان ابتدا باید احساسات خودمان را بشناسیم، آنها را تشخیص دهیم و در مرحله بعد این احساسات را مدیریت کنیم. غم، شادی، ترس، حسادت، اضطراب، خشم، رنج و... احساسات مختلفی هستند که در انسان وجود دارند، اما جالب است بدانیم که ۸۰ درصد از موفقیتهای ما و فرزندانمان را هوش هیجانی مدیریت میکند؛ لذا ضروری است که با ابعاد مختلف هوش هیجانی آشنا شویم.
این استاد دانشگاه در تعریف «هوش» گفت: سازگاری فعال با محیط و یا توانایی و سرعت درک مطلب، یکی از تعاریف مرسوم از هوش است. تست هوش یکی از راههای شناخت هوش انسانی است که اولین بار در آموزش و پرورش کشور فرانسه در سال ۱۹۰۰، ابداع شد؛ در آن زمان بچه های دبستانی با هر نوع سطح هوش در یک کلاس قرار میگرفتند و این موضوع برای بچههایی که سطح هوشی بیشتری داشتند دردسرساز میشد؛ تا اینکه بعضی از روشنفکران و روان شناسان به این موضوع اعتراض کردند و آموزش و پرورش فرانسه به کمک روانشناسان توانست با آزمایش هوش، سطح هوش دانشآموزان را بسنجد.
بینیاز افزود: در مدارس اغلب هوش کلامی و حسابی را در نظر می گیرند، در حالی که یکی از هوش های چند گانه که حدود ۴ دهه از مطرح شدن آن در دنیا میگذرد، «هوش هیجانی» است که شناخت آن بسیار مهم است؛ چرا که این هوش کمک می کند تا هیجانهای منفی روی تصمیم گیریهای فرد تاثیرگذار نباشد. ما باید برای پرورش هوش هیجانی کودکانمان تلاش کنیم و اولین اقدام در این جهت این است که خودمان الگوی خوبی در این زمینه برای فرزندانمان باشیم.
وی تصریح کرد: هوش کلامی و ریاضی تحت تأثیر ژنتیک است، اما هوش هیجانی بیشترین تأثیر را از اجتماع و به ویژه خانواده می گیرد. بنابر این از آنجا که خانواده مهمترین عامل در تربیت فرزندان است، میتوان با آگاهی والدین هوش هیجانی در کودکان را ارتقا بخشید.
سعید بینیاز با بیان اینکه معمولا والدین در برخورد با هیجانات و احساسات فرزندان شان۴ سبک را پیش می گیرند، گفت: سبک اول، والدین بیتوجه هستند؛ این والدین به دلیل اینکه احساس میکنند که احساسات بچهها موضوع مهمی نیست، به آن توجه نمیکنند و تصور میکنند که ممکن است بچهها از این احساسات سوء استفاده کنند .اگر چه این امر ممکن است در برخی از مواقع درست باشد، اما همیشه صادق نیست.
وی افزود: سبک دوم، والدین سرکوبگر هستند که معمولا این والدین از بروز احساسات بچهها عصبانی میشوند و با خشم و عصبانیت آنان را سرکوب میکنند. متاسفانه این روش بیشتر در خانوادههای ایرانی رایج است. بنابراین بچه ها در این مواقع فکر میکنند نباید چنین احساساتی را بروز دهند و از بروز هیجانهای خود شرم خواهند داشت و این برخورد باعث میشود که آنها تلاش کنند احساسات خود را پنهان کنند.
این استاد دانشگاه در توضیح سومین سبک برخورد والدین با هیجانات کودکان گفت: سبک سوم، والدین آسان گیر هستند که معمولا این والدین با احساسات فرزندان خود همراهی میکنند که نسبت به دو روش قبلی بهتر است، اما کامل نیست؛ چراکه والدین در این روش فقط با فرزندان خود همدلی می کنند، ولی این همدلی ادامه دار نیست و راه حلی پیشنهاد داده نمی شود. عیب این روش این است که بچهها احساس میکنند برای بروز هر نوع احساسات آزاد هستند؛ مثلا اگر خشمگین هستند به دلیل آزاد بودن آن را به پرخاشگری ارتقا می دهند.
این پژوهشگر حوزه روانشناسی ادامه داد: سبک چهارم نیز به والدین «مربیان هیجان» اختصاص دارد که این والدین با توجه به آگاهی هیجانی، توجه لازم را به بچهها معطوف میکنند؛ این والدین زمانی که احساسات منفی بر کودکان غالب میشود، ابتدا سعی میکنند آن احساسات و هیجانات را شناسایی کنند و در ادامه به آنها اجازه میدهند تا در مورد این احساسات حرف بزنند تا بتوانند از دید کودکان، آن احساسات را ببینند. این سبک فرصتی را برای والدین به وجود می آورد که بتوانند به فرزندان خود آموزش دهند.
بینیاز درباره نحوه همراهی والدین با احساسات کودکان گفت: والدین باید به آگاهیهای لازم برای برخورد با لحظات هیجانی کودکان خود بتئانند کنترلهای لازم را اعمال کنند. ما باید احساسات بچهها را درک کنیم و همدلی لازم را در برخورد با هیجانات آنها داشته باشیم، اما در عین حال باید برای احساسات آنها نیز حد و مرز قائل شویم؛ مثلا بچه ها حق دارند عصبانی بشوند اما حق ندارند که به دلیل عصبانیت، چیزی را بشکنند.
وی تاکید کرد: بعد از اینکه مشکلی پیش آمد اول اجازه دهیم که فرزند ما راه حل هایش را ارائه دهد و بعد ما راه حل های او را بررسی و تحلیل کنیم و راه حلی که کمترین ضرر و بیشترین سود را برای او دارد به او پیشنهاد دهیم.
نشست سخنرانی «پرورش هوش هیجانی» با پرسش و پاسخ اعضا و علاقمندان به مباحث روانشناسی کودک، به کار خود پایان داد.
گفتنی است دومین دوره برگزاری این سخنرانی های آموزشی در مرداد ماه سال جاری با موضوع «پرورش هوش هیجانی» با حضور پژوهشگران و مشاوران حوزه مهارتهای زندگی در ۵ کتابخانه عمومی در مناطق مختلف شهر تهران برگزار خواهد شد تا علاقهمندان بتوانند با مراجعه به نزدیکترین کتابخانه محل سکونت خود، از این سخنرانیها بهرهمند شوند.
بر این اساس کتابخانه عمومی علامه دهخدا در منطقه شرقی شهر تهران ۲ مردادماه میزبان علاقمندان بود و کتابخانه عمومی ارغوان در منطقه شمالی شهر تهران سهشنبه ۹ مرداد، کتابخانه عمومی دانشمند در جنوب شهر تهران سهشنبه ۱۶ مرداد، کتابخانه عمومی محقق حلی در منطقه مرکزی شهر تهران سه شنبه ۲۳ مرداد ساعت ۱۷ الی ۱۹ و کتابخانه عمومی حضرت فاطمه سلامالله علیها در منطقه غربی شهر تهران سه شنبه ۳۰ مرداد ساعت ۱۰ الی ۱۲ میزبان مراسم سخنرانی با موضوع «پرورش هوش هیجانی» خواهند بود.