دوشنبه ۲۰ اردیبهشت ۱۴۰۰ - ۰۸:۳۷

گفتگو با فعالان حوزه کتابخانه های عمومی در ایام کرونا/۳

فضای مجازی فرصتی برای تکمیل زنجیره ارتباط با اعضا است

یارمحمد بندعلی - کراپ‌شده

مسئول کتابخانه الغدیر روستای راونج معتقد است کتابخانه عمومی، مکانی برای اجتماع مردم و برقراری ارتباط است تا بتوان مشکلات را مطرح و راه حلی برای رفع آن ها پیدا کرد؛ ما، تنها واسطه انتقال کتاب نیستیم، واسطه ای برای انتقال اندیشه محسوب می شویم. به همین دلیل فضای مجازی فرصتی برای تکمیل زنجیره ارتباط با اعضا است.

به گزارش پایگاه اطلاع رسانی نهاد کتابخانه های عمومی کشور، یارمحمد بندعلی، مسئول کتابخانه الغدیر روستای راونج استان مرکزی، یکی از کتابداران برگزیده در بخش فعالیت های ترویجی، که از سال ۹۵ تاکنون در کسوت کتابدار مشغول فعالیت است، در حال حاضر دو روز در هفته به عنوان کتابدار روستای راونج و ۴ روز در هفته به عنوان کتابدار کتابخانه علامه عبدالهادی دلیجانی خدمت می کند. وی در معرفی کتابخانه محل خدمت خود، با توصیف روستای راونج، گفت: راونج از توابع شهرستان دلیجان، دارای حدود ۱۹۰ خانوار و ۵۰۰ نفر جمعیت است که میزان جمعیت در فصول بهار و تابستان به ۴ الی ۵ هزار نفر می رسد. کتابخانه الغدیر سال ۱۳۸۲، در بخش مرکزی روستا به نام میان‌ده، در زمینی به مساحت ۲۰۰ مترمربع احداث شد. این کتابخانه با داشتن بخش های مخزن، مرجع، نشریات، کودک، نوجوان، دیداری و شنیداری و سالن مطالعه، ۱۲ هزار نسخه منبع و ۴۰۰ عضو دارد و بیشترین مراجعان این مرکز، کودکان و نوجوانان هستند.

وی با اشاره به تجربه ارائه خدمات کتابخانه ای در فضای مجازی طی ماه های اخیر، اظهار داشت: با توجه به شیوع کرونا و تسهیل گری نهاد برای استمرار فعالیت های کتابخانه ای در فضای مجازی، برنامه های ما به سمت فضای مجازی سوق داده شد. اگر چه در این شرایط جدید، طیف وسیعی از مخاطب را به صورت فیزیکی از دست دادیم، اما این فضا فرصتی فراهم کرد تا زنجیره ارتباطمان با اعضا تنگ تر شود و در واقع اگر چنین فضایی وجود نداشت، با کتابخانه های بسته مواجه می شدیم. با وجود اینکه کار در فضای مجازی، حال و هوای حضور در کتابخانه، گشتن میان قفسه ها، تورق کتاب ها و استشمام عطر آن ها را کم دارد، ارائه خدمات کتابخانه ای از طریق فضای مجازی برای من تجربه شیرینی بوده است و امروز از موافقان حضور کتابخانه ها در فضای مجازی هستم. امید دارم این فرصتی که با تهدید کرونا ایجاد شد، مقدمه ای برای برنامه ریزی بیشتر نهاد در حوزه ورود کتابخانه ها به فضای مجازی باشد. شبکه های اجتماعی، رسانه پرمخاطبی است که افراد با سلایق و ذائقه های مختلف از آن استفاده می کنند؛ البته فعالیت در این فضا مستلزم تأمین زیرساخت هایی همچون اینترنت پرسرعت است که در حال حاضر در روستای راونج فراهم نیست.

بندعلی تصریح کرد: در سوره ابراهیم، خداوند می فرماید«ما هیچ پیامبری را جز به زبان قومش نفرستادیم»؛ به اعتقاد من، امروزه فضای مجازی، زبان نسل جوان است و آن ها بسیاری از اطلاعات خود را از این طریق تأمین می کنند. بنابراین اینکه مطالب منتشر شده در این فضا صحیح و مستند باشد، بسیار حائز اهمیت است.

وی با اشاره به فعالیت های انجام شده در فضای مجازی، گفت: «تلویزیون علیه کتاب خواندن» یکی از برنامه های ویژه کودک و نوجوان است، که بسیار مورد استقبال واقع شده است. برای اجرای این طرح به کودکان و نوجوانان برنامه هفتگی دادم که در آن ردیفی به تماشای تلویزیون و ردیفی به مطالعه اختصاص داشت و اگر میزان ساعات کتابخوانی افراد از ساعات تماشای تلویزیون بیشتر بود، به آن ها امتیازی تعلق می گرفت. از دیگر فعالیت های انجام شده ویژه کودک و نوجوان که با استقبال رو به رو شد، برنامه «نامه به نویسنده» است. برای اجرای این برنامه، که با هدف جلب توجه افراد به سایر اطلاعات کتابشناختی در کنار عنوان و محتوای کتاب انجام می شود، بعد از معرفی یک کتاب و بیان شرح مختصری از زندگی نویسنده، از کودکان و نوجوانان می خواهم که نامه ای به نویسنده کتاب بنویسند.

بندعلی ادامه داد: برنامه هایکو کتاب هم از فعالیت هایی بود که در فضای مجازی بسیار مورد استقبال کودکان و نوجوانان کتابخوان قرار گرفت. در این برنامه افراد با کنار هم گذاشتن کتاب هایشان، از عناوین آن ها جمله ای می سازند و عکسی از آن را برایم ارسال می کنند. نشست های کتابخوان، برنامه قصه گویی، معرفی کتاب، نمایشگاه مجازی کتاب، آموزش ساخت کاردستی و مسابقه نقاشی نیز از برنامه های مستمر کتابخانه در فضای مجازی است.

وی در خصوص اهمیت نقش و کارکرد اجتماعی کتابخانه ها گفت: کتابخانه های عمومی متعلق به عموم مردم، فارغ از نژاد، مذهب و ملیت، هستند؛ این به معنای تلاش برای برقراری عدالت اجتماعی است و می تواند به عنوان نخستین کارکرد اجتماعی کتابخانه ها مطرح شود. کتابخانه عمومی، مکانی برای اجتماع مردم و برقراری ارتباط است تا بتوان مشکلات را مطرح و راه حلی برای رفع آن ها پیدا کرد. این کارکرد حس امنیت و اعتماد در مخاطب می آفریند و زمانی که مخاطب ما را پذیرفت، هرگز از ما روی برنمی گرداند؛ چراکه کتابخانه را به عنوان مرجعی برای رفع نیازهایش یافته است. حالا مسئولیت ما سنگین تر است؛ زیرا ما تنها واسطه انتقال کتاب نیستیم، ما واسطه ای برای انتقال اندیشه محسوب می شویم.


گفتنی است طی مراسم روز بزرگداشت کتاب، کتابخوانی و کتابدار در ۲۴ آبان ماه ۱۳۹۹، برگزیدگان فعال در حوزه کتابخانه‌های عمومی شامل، کتابخوانان برتر، کتابداران برتر در حوزه فعالیت های شاخص، کتابداران برتر در حوزه فعالیت های ترویجی، برگزیدگان حوزه فعالیت در فضای مجازی، خیرین، کتابداران فنی، کتابخانه های مشارکتی برتر، خدمتگزاران برتر، پیشکسوت برتر، انجمن های استانی و شهرستانی برتر معرفی شدند. این گفت و گو در چهارمین شماره از ماهنامه «کتاب خوان» به صورت اختصاصی منتشر شده است. 


برچسب‌ها

ارسال نظر

    • نظرات حاوی توهین و هرگونه نسبت ناروا به اشخاص حقیقی و حقوقی منتشر نمی‌شود.
    • نظراتی که غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط با خبر باشد منتشر نمی‌شود.
شما در حال ارسال پاسخ به نظر « » می‌باشید.
9 + 7 =