به گزارش پایگاه اطلاع‌رسانی نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور، مهدی رمضانی، دبیرکل نهاد با حضور در برنامه صبح پارسی شبکه جام جم به مناسبت هفته کتاب، به بیان توضیحاتی پیرامون مسئولیت‌ها و وظایف این نهاد پرداخت و گفت: نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور، یک نهاد عمومی غیردولتی است که از حمایت دولت بهره‌مند می‌شود. انجمن‌های کتابخانه‌های عمومی در استان‌ها به ریاست استانداران و در شهرستان‌ها به ریاست فرمانداران فعالیت می‌کنند. در واقع مدل اداره کتابخانه‌های عمومی در ایران تلفیقی از مدل اروپا و امریکا است؛ به این معنا که در ایران ما انجمن‌های کتابخانه‌های عمومی و نیز حمایت دولت را توأمان داریم.
وی ادامه داد: شبکه‌ای متشکل از ۳۷۰۰ کتابخانه زیر نظر نهاد اداره می‌شود. از این تعداد ۲۷۰۰ باب کتابخانه به طور مستقیم زیرنظر نهاد است و هزار باب کتابخانه نیز به صورت مشارکتی و خصوصی ایجاد شده است. به لحاظ آمار و ارقام، ایران دارای بیشترین تعداد کتابخانه عمومی در منطقه است؛ در جهان اسلام نیز از این منظر در جایگاه نخست و در آسیا در بین ۵ کشور نخست قرار داریم. در سطح دنیا نیز با وجود اینکه کشورهای اروپایی و امریکایی و همینطور چین در آسیا، کارهای بسیاری در حوزه کتابخانه‌های عمومی انجام داده‌اند، ما در حوزه تعریف خدمات کتابخانه‌های عمومی و نیز شبکه کتابخانه‌ای، حرفی برای گفتن داریم.
رمضانی در تعریف ویژگی کتابخانه عمومی گفت: کتابخانه عمومی دارای منابع عمومی است و دسترسی به آن برای همه اقشار با هر سلیقه‌ای و در هر سنی باید فراهم باشد. بنابراین کتابخانه عمومی با کتابخانه دانشگاهی، تخصصی و کتابخانه مسجد، که ممکن است در دسترسی به آنها محدودیت وجود داشته باشد، متفاوت است. البته فعالیت کتابخانه‌های عمومی، به جز چند کتابخانه که در قانون استثناء شده، باید با مجوز نهاد باشد.
دبیرکل نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور ادامه داد: تصور از کتابخانه عمومی در داخل کشور فضایی مجهز به مخزن کتاب و سالن مطالعه است اما در دنیا کتابخانه عمومی با هسته اصلی کتاب خدمات متنوع و متعدد اجتماعی، فرهنگی و... ارائه می‌دهد. در علم اطلاعات و دانش‌شناسی، اطلاع‌رسانی حول محور کتاب در کتابخانه عمومی اتفاق می‌افتد و این اطلاع‌رسانی در تمامی حوزه‌های علمی، فرهنگی، اجتماعی، مشاغل خانگی و... انجام می‌شود. در حال حاضر در نسل جدید کتابخانه‌های عمومی در ایران بیش از ۶۰ خدمت در کتابخانه‌های مرکزی ارائه می‌شود. در ارائه خدمات، به گروه‌های خاص نیز توجه شده است؛ در حال حاضر ۶۰ بخش ویژه نابینایان در کتابخانه‌های عمومی سراسر کشور داریم و تمامی کتابخانه‌های مراکز استان مجهز به بخش ناشنوایان هستند. در حال حاضر تمامی کتابخانه‌های عمومی در سراسر کشور مجهز به بخش کودک و نوجوان بوده و نیمی از اعضای ما کودکان و نوجوانان هستند. بخش گالری، پایگاه اطلاعاتی و... از دیگر خدمات کتابخانه‌های عمومی است. در واقع کتابخانه‌های عمومی بعد از مدرسه، گسترده‌ترین شبکه فرهنگی در کشور بوده و گاه تنها مرکز فرهنگی یک شهر یا روستا محسوب می‌شود.
وی در پاسخ به سؤالی مبنی بر اینکه آیا رواج استفاده از کتاب الکترونیک برای کتابخانه‌های عمومی چالش محسوب می‌شود یا خیر، گفت: در داخل و خارج از کشور اذعان می‌شود که فرایند توسعه کتاب الکترونیک مانعی بر سر راه کتاب مکتوب نیست. به علاوه، دور مالی حجم تولید کتاب مکتوب در ایران و خارج از کشور، حاکی از آن است که در حال حاضر بخش اندکی از گردش مالی متعلق به بخش کتاب الکترونیک و اغلب آن متعلق به بخش مکتوب است. البته باید برای ورود به موضوع کتاب و کتابخانه الکترونیک برنامه داشته باشیم که اقداماتی صورت گرفته است.
مهدی رمضانی در پایان از ایرانیان مقیم خارج از کشور درخواست کرد، در کنار کمک به ایجاد مراکزی همچون مدرسه و بیمارستان، به موضوع توسعه کتابخانه‌های عمومی در وطن خود نیز توجه کنند.
ارسال نظر