به گزارش پایگاه اطلاع‌رسانی نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور، مراسم اختتامیه پانزدهمین دوره جشنواره قلم زرین عصر چهارشنبه ۱۴ تیر ماه، همزمان با روز قلم در سالن اجتماعات انجمن قلم ایران برگزار شد.

در این مراسم که با حضور علیرضا مختارپور، دبیرکل نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور، محمدرضا سرشار، رئیس انجمن قلم ایران و جمعی از نویسندگان و ناشران کشور همراه بود، عباس براتی‌پور، شاعر انقلاب و دفاع مقدس مورد تجلیل قرار گرفت. 

علیرضا مختارپور در این مراسم، با اشاره به فعالیت‌ها و جایگاه ویژه انجمن قلم ایران در عرصه ادبیات کشور، گفت: وقتی رهبر معظم انقلاب با عنایتی ویژه در مورد انجمن قلم ایران صحبت می‌کنند، دیگر جای حرفی برای افرادی مانند بنده باقی نمی‌ماند؛ اما قصد دارم درباره ویژگی‌های ارزشمندی که در انجمن قلم، در میان بنیانگذاران، هیأت موسس و اعضای آن وجود دارد، سه ویژگی را عنوان کنم.

استمرار، استقلال و انصاف ویژگی‌های شاخص انجمن قلم

دبیرکل نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور، «استمرار» را به عنوان اولین ویژگی اول انجمن قلم عنوان کرد و گفت: بسیار پیش آمده که فعالیت برخی انجمن‌ها، برنامه‌ها و جوایز با شور و شوق و سر و صدای بسیاری آغاز می‌شود، اما در ادامه بعد از چند سال یا به کلی خاموش می‌شوند و یا به کلی از مسیر خود خارج می‌شوند. در حالی که انجمن قلم با حفظ مبانی و اصول، استمرار با ارزشی در عرصه ادبیات داشته است.

وی از «استقلال» به عنوان ویژگی دوم این انجمن یاد کرد و ادامه داد: در تمام این سال‌ها دستگاه‌ها و دولت‌های مختلفی آمدند و رفتند و گاهی اوقات با افتخار از انجمن حمایت کردند که البته حمایت از جریانات متعهد، فرهنگی و متخصص کشور وظیفه این دستگاه‌های فرهنگی بوده؛ اما هیچ کدام از این‌ حمایت‌ها باعث نشد استقلال انجمن مخدوش شود و مثلا در داوری‌های جشنواره قلم زرین دخالتی صورت بگیرد. این موضوع را با اعتقاد و اطلاع کامل عرض می‌کنم که هیچ دخالتی از سوی هیچ دستگاهی در این انجمن صورت نگرفته است.

مختارپور »انصاف» را به عنوان سومین ویژگی این انجمن دانست و تأکید کرد: می‌توانم شهادت بدهم در میان جشنواره‌های برگزار شده در کشور، جریانات متعهد مانند انجمن قلم، در بررسی و ارزیابی آثار به همه کتاب‌ها توجه دارند؛ حتی آثاری که ممکن است نویسنده و ناشر آن با گرایش‌های متعهدانه انجمن زاویه داشته باشند.

دبیرکل نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور  تصریح کرد: این نگاه تنها در انجمن قلم جاری نیست و معمولا در بررسی آثار، انصاف و عدالت در جریانات متعهد بیشتر از جریانات مقابل است. چراکه برخی جریانات مرزهایی برای خود دارند که حاضرند انصاف و عدالت را زیرپا بگذارند تا کتابی از یک نویسنده یا ناشر جریان متعهد در میان برگزیدگان‌شان قرار نگیرد. البته انصاف و عدالت ویژگی یک جریان ایمانی و متعهد است و از انجمن قلم نیز جز این انتظار نمی‌رود و تجمیع این ویژگی‌ها در این انجمن طبیعی است.

جایگاه استاد براتی‌پور در توسعه و ترویج ادبیات انتظار

علیرضا مختارپور در ادامه این مراسم، در تجلیل از مقام عباس براتی‌پور عنوان کرد: افرادی که دوران انقلاب و دفاع مقدس را با اشعار ایشان سرکرده‌اند، می‌دانند که ایشان و استادانی مانند ایشان چه خدمت بزرگی در عرصه شعر انقلاب و دفاع مقدس و همچنین شعر انتظار داشته‌اند. به طوری که تأثیر اشعار شاعرانی چون ایشان در نسل‌های بعدی به روشنی خودنمایی می‌کند.

علیرضا مختارپور: تأثیر اشعار شاعرانی چون عباس براتی پور در نسل‌های بعد از ایشان به روشنی خودنمایی می‌کند

وی با اشاره به تعریف رایج از ادبیات و شعر انتظار پیش از دوران انقلاب اسلامی در کشور، یادآور شد: پیش از پیروزی انقلاب در میان افرادی که در مورد انتظار و مهدویت صحبت می‌کردند، گرایش‌هایی قوی وجود داشت که انتظار منفعلانه را ترویج می‌کردند؛ یعنی انسان منتظر را فردی ساکت در برابر حوادث اجتماعی معرفی می‌کردند. اما انقلاب اسلامی این تصور را به کلی تغییر داد، چراکه حالا جوانانی برخاسته بودند که پیشانی بند یامهدی(عج) می‌بستند و به میدان مین می‌رفتند، جهادگرانی برخاسته بودند که پیشانی‌بند یا مهدی (عج) می‌بستند و برای آبادانی مناطق محروم تلاش می‌کردند.

دبیرکل نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور ادامه داد: به این ترتیب مفهوم جدیدی از انتظار و ادبیات انتظار در قالب داستان‌ها، رمان‌ها و اشعار مختلف در انقلاب اسلامی به وجود آمد که انسان منتظر را یک انسان واقعی و اثرگذار در جریانات اجتماعی معرفی می‌کرد. انسانی که می‌تواند الگویی برای یاران امام زمان (عج) باشد و نقش افرادی مانند استاد براتی در توسعه و ترویج این نوع ادبیات واقعا ستودنی و قابل تقدیر است.

از نویسندگان کتاب‌هایی که می‌خواندم تشکر می‌کردم

عباس براتی‌پور نیز به عنوان چهره مورد تجلیل این مراسم، به بیان خاطراتی از دوران جوانی خود پرداخت و گفت: من در دوران دبیرستان قرائت خوبی داشتم، در کلاس هشتم در ساعت فقه، کتاب نهج‌البلاغه با ترجمه جواد فاضل را می‌خواندم. عاشق این کتاب شده بودم اما پولی نداشتم که بتوانم آن را بخرم. بنابراین یک دفتر ۲۰۰ برگ کاهی خریدم و با امانت گرفتن این کتاب توانستم بیش از نیمی از آن را بنویسم.

این شاعر انقلاب و دفاع مقدس افزود: علاقه من به مطالعه به حدی بود که بعد از زمان مدرسه، از ساعت ۴ بعداز ظهر به کتابخانه مجلس می‌رفتم و تا زمانی که چراغ‌های کتابخانه را خاموش می‌کردند، به مطالعه می‌پرداختم. به طور کلی هر کتابی که دستم می‌آمد می‌خواندم. در واقع من کتاب را نمی‌خواندم، بلکه می‌خوردم. چراکه هر کتاب را چند بار می‌خواندم و اشعار آن را حفظ می‌کردم.

عباس براتی‌پور: همیشه بعد از مطالعه کتاب‌ها، نویسنده اثر را پیدا می‌کردم و اگر آن نویسنده در قید حیات بود از ایشان تشکر می‌کردم

وی با اشاره به برخی عادت‌های همیشگی خود در مطالعه عنوان کرد: من همیشه بعد از مطالعه کتاب‌ها، نویسنده اثر را پیدا می‌کردم و اگر آن نویسنده در قید حیات بود از ایشان تشکر می‌کردم و اگر به رحمت خدا رفته بود برای ایشان طلب مغفرت می‌کردم. به عنوان مثال در دوره‌ای چند غزل خوب صابر همدانی شنیده بودم و به تهران رفتم  از کتابخانه زوار، دیوان این شاعر را خریدم و خواندم و بعد مقبره او را در امامزاده عبدالله پیدا کردم و فاتحه‌ای برای او خواندم.

براتی‌پور ادامه داد: جالب است بدانید اولین کتابی که من خریدم دیوان حافظ کوچکی است که آن را ۶۰ سال پیش خریدم و همیشه همراهم بود و آن را می‌خواندم. بعد از ازدواج هم در اولین سالگرد ازدواجم، همسرم قصد داشت هدیه‌ای به من بدهد. از من پرسید چه هدیه‌ای برای شما بگیرم که من گفتم دیوان صائب را برایم بخر که در نهایت ایشان با پول خودم این کتاب را برایم خرید.

توجه به عدالت در انتخاب در جشنواره قلم زرین

محسن پرویز، سخنگوی انجمن قلم ایران نیز در این مراسم با اشاره به پانزده ساله شدن جشنواره قلم زرین یادآور شد: این جشنواره از اولین دوره برگزاری تا کنون مورد حمایت وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی بوده و پا گرفتن این جشنواره به واسطه حمایت‌های این وزارتخانه بوده است. از سال گذشته نیز نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور به برگزاری جشنواره قلم زرین کمک کرده که از مسئولان این نهاد نیز تشکر می‌کنم. انجمن، یک نهاد عمومی غیر دولتی است و منبع درآمد رسمی ندارد و بودجه به آن تعلق نمی‌گیرد و اگر حمایت‌های مراکز دولتی و غیر دولتی نباشد، بسیاری از برنامه‌های این انجمن با مشکل روبه رو می‌شود.

محسن پرویز: ما در روند داوری در این جشنواره صرفا به آثار نگاه می‌کنیم. این نکته مهمی است که همیشه بر آن پافشاری می‌کنیم

وی درباره برخی سیاست‌های مورد توجه در داوری این جشنواره گفت: ما در روند داوری در این جشنواره صرفا به آثار نگاه می‌کنیم. این نکته مهمی است که همیشه بر آن پافشاری می‌کنیم. ما معتقدیم هر اثری بدون درنظر گرفتن اینکه نویسنده و ناشرش کیست باید مورد داوری قرار گیرد. طبیعتا حذف یک اثر  و یا طرح اثری دیگر به دلیل نام نویسنده یا ناشر، قطعا مطلوب ما نیست و سعی کرده‌ایم که در انتخاب دبیر و داوران این جشنواره این نکته را در نظر بگیریم و تلاش کنیم که انتخاب‌ها به عدالت نزدیک باشد.

گفتنی است در این مراسم محمدرضا سرشار، رئیس انجمن قلم ایران درباره چگونگی انتخاب روز قلم و یوسف قوجق، دبیر جشنواره قلم زرین درباره روند برگزاری پانزدهمین دوره این جشنواره سخنرانی کردند. همچنین احمد نیک طلب مشهور به یاور همدانی از شعرای انقلاب اسلامی غزلی را به عباس براتی پور تقدیم کرد. هادی خورشاهیان از شاعران و نویسندگان کشور و از  شاگردان استاد براتی پور نیز به تشکر و قدردانی از استاد قدیمی خود پرداخت.

بخش پایانی این مراسم نیز به معرفی و تقدیر از نویسندگان و ناشران برگزیده پانزدهمین دوره جشنواره قلم زرین اختصاص داشت.