به گزارش روابط عمومی اداره‌کل کتابخانه‌های عمومی استان فارس، نخستین کارگاه آموزشی آنلاین قصه‌گویی با عنوان «قصه‌گویی دیجیتال» روز پنجشنبه ۱۳ دی ‌ماه، با تدریس علیرضا آقایی، نویسنده، گوینده و داور حوزه قصه‌گویی به میزبانی این اداره‌کل برگزار شد.

علیرضا آقایی در این کارگاه تصریح کرد: در جشنواره قصه‌گویی نهال امید بخشی به عنوان قصه‌گویی دیجیتال وجود دارد که انواع مختلفی از جمله پادکست، ویدئوکست، قصه‌گویی با موشن‌گرافیک و انیمه را شامل می‌شود. در این میان، پادکست یکی از پایه‌ای‌ترین و پرکاربردترین مدل‌ها است که امروزه با استقبال چشمگیر نسل جوان و نوجوان مواجه شده است. دلیل این استقبال، دسترسی آسان به پادکست و جایگزینی آن به‌عنوان راه‌حلی برای کمبود وقت مطالعه در زندگی مدرن است.

آقایی در ادامه، به تاریخچه پادکست اشاره کرد و افزود: پادکست برای نخستین‌بار در تابستان سال ۲۰۰۴ مورد استفاده قرار گرفت. پادکست مجموعه‌ای از محتوای صوتی از پیش ضبط شده است که حول یک ایده شکل می‌گیرد. این محتوا ممکن است در قالب چند فصل ارائه شود که هر فصل نیز شامل قسمت‌های مستقلی است. در لغت‌نامه دهخدا نیز پادکست به‌عنوان برنامه‌ای رادیویی تعریف شده که به ‌صورت دیجیتالی ضبط شده و برای دانلود و پخش در دستگاه‌های شخصی از طریق اینترنت در دسترس قرار می‌گیرد.

تشریح مزایا و مراحل ساخت پادکست

این گوینده رادیو در این کارگاه، به بیان مزایای استفاده از پادکست پرداخت و اظهار داشت: پادکست به ‌دلیل نداشتن محدودیت‌های خاص و قابلیت دانلود تقریباً رایگان از بستر فضای مجازی، بسیار کاربردی است. همچنین با بهره‌گیری از پادکست می‌توان از زمان‌های مرده برای افزایش اطلاعات و شنیدن مطالب مورد علاقه، بدون نیاز به خواندن یا خسته کردن چشم‌ها، استفاده کرد.

آقایی به تفاوت‌های پادکست با برنامه‌های رادیویی نیز اشاره کرد و توضیح داد: برنامه رادیویی تنها از طریق فرکانس و طول موج خاصی قابل پخش است و نیاز به یک گیرنده امواج دارد، اما پادکست تنها به اینترنت نیاز دارد. همچنین، مدت‌زمان برنامه‌های رادیویی از پیش تعیین شده است اما هر قسمت از یک پادکست می‌تواند زمان متفاوتی داشته باشد.

معرفی مدل‌های مختلف پادکست

علیرضا آقایی در ادامه به انواع مختلف پادکست نیز اشاره کرد و آن‌ها را به مدل‌های مصاحبه‌ای، تک‌نفره، میزگردی، قصه‌گو و ترکیبی تقسیم کرد. وی درباره پادکست مصاحبه‌ای و تک‌ نفره گفت: در پادکست مصاحبه‌ای، گفت‌وگو با یک شخص دیگر محور اصلی است و تعامل میان راوی و مصاحبه‌شونده جریان دارد. اما در پادکست تک‌نفره، تنها یک گوینده حضور دارد که بر اساس مهارت و تخصص خود صحبت می‌کند.

آقایی افزود: قصه‌گویی نیز در همین حوزه قرار می‌گیرد، با این تفاوت که می‌توان برای تنوع، از صدای افراد دیگر در ابتدای قصه استفاده کرد و سپس صدای گوینده اصلی را به داستان افزود. همچنین، جایگاه موسیقی در قصه‌گویی بسیار مهم است و استفاده از موسیقی و افکت‌های صوتی به تولید پادکست یا قصه دیجیتال جذابیت بیشتری می‌بخشد.

استفاده از نرم‌افزارهای تولید پادکست

او در همین راستا، سه نرم‌افزار مهم برای ساخت پادکست معرفی کرد و گفت: نرم‌افزار « InShot» به دلیل سهولت در استفاده، یکی از بهترین گزینه‌ها برای تولید پادکست است. همچنین، برنامه« Dolby On» با ویژگی‌های منحصر به‌فرد خود، به‌ویژه در ارتقای کیفیت صدا و حذف صدای محیط بیرونی، تأثیر زیادی در بهبود کیفیت پادکست دارد.» و نرم‌افزار « Adobe Audition » نیز از جمله ابزارهای حرفه‌ای است که می‌تواند به تولید پادکست‌های باکیفیت کمک کند.

آقایی در بخش پایانی کارگاه، مراحل ساخت پادکست قصه‌گویی را تشریح کرد و خاطرنشان کرد: اولین مرحله، تهیه و تدارک محتوا است. باید سعی شود به سمت قصه‌هایی رفت که داری تنوع در بیان خط داستانی باشند چرا که با وجود آن می‌تواند از صداها، موسیقی‌ها و افکت‌های مختلفی استفاده کرد و شاهد قصه‌ای جذاب بود. قصه‌گویی دیجیتال، فرصتی برای ارائه محتوای متنوع و جذاب است که می‌تواند در دنیای دیجیتال امروز جایگاه ویژه‌ای پیدا کند.

مدرس این کارگاه در ادامه، به چالش‌های اصلی تولید پادکست اشاره کرد و اظهار داشت: مرحله ضبط صدا شامل سه بخش اصلی است: ضبط در محیط داخلی، ضبط در محیط بیرونی (فضای‌باز یا آمبیانس «ambience») و استفاده از آرشیوهای صوتی شامل کلام، موسیقی و افکت‌ها می‌شود.

آقایی درباره منابع صوتی ادامه داد: برای بهره‌گیری از آرشیوهای صوتی، سایت‌های متعددی وجود دارند که امکان دانلود صداهای متنوعی را فراهم می‌کنند. از جمله این منابع می‌توان به وب‌سایت‌های  freesfx ،freesound.org ،AudioMicro.com و soundsnap.ir اشاره کرد که صداهایی مانند وزش باد، صدای حیوانات مختلف و انواع موسیقی را ارائه می‌دهند.

این قصه‌گوی با سابقه در پایان، مراحل بعدی تولید پادکست را به‌صورت اجمالی معرفی کرد و گفت: توجه به جزئیات در تمام مراحل تولید پادکست، از ضبط صدا گرفته تا انتشار آن در پلتفرم‌های معتبر، می‌تواند تأثیر زیادی در کیفیت نهایی و جذب مخاطبان داشته باشد.

گفتنی است، نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور، سومین دوسالانه ملی قصه‌گویی «نهال امید» را با هدف ترویج قصه‌گویی و نقالی و شناسایی، تشویق و بهره‌مندی از توانمندی‌های کتابخانه‌های عمومی، برگزار می‌کند. ضمنا، مهلت شرکت در این رویداد، 25 دی ماه 1403 است و اداره‌کل کتابخانه‌های عمومی استان فارس، با محوریت این رویداد ملی، سه کارگاه برخط آموزش قصه‌گویی را در برگزار خواهد کرد.