به گزارش پایگاه اطلاعرسانی نهاد کتابخانههای عمومی کشور، خشکبیجار شهری واقع در بخش خشکبیجار، شهرستان رشت در استان گیلان است که در حاشیه دریای خزر قرار دارد. این شهر حدود ۱۲ هزار نفر جمعیت دارد که شغل اکثر مردمان آن کشاورزی و دامپروری به شکل سنتی و اکثراً کشت برنج است. به همین دلیل خشکبیجار را به عنوان شهر خوشههای طلایی برنج نیز میشناسند.
تنها مرکز فرهنگی خشکبیجار که به عنوان پاتوق خانوادهها، به خصوص کودکان و مادران شناخته میشود، کتابخانه عمومی این شهر است. عمومی شهر خشکبیجار از سال ۱۳۶۰ با عنوان کتابخانه شهید رجایی راهاندازی شد که ساختمان جدید آن در سال ۱۳۸۶ در زمینی به مساحت ۸۰۰ متر مربع و زیربنای ۵۰۰ متر مربع در ۲ طبقه ساخته شد و با عنوان کتابخانه امام علی(ع) به بهرهبرداری رسید.
مریم مجدهادی مسئول کتابخانه عمومی امام علی(ع) میگوید: این کتابخانه دارای ۲ سالن مطالعه مجزا، آمفی تئاتر و بخشهای کودک، مرجع، نشریات و مخزن است که ما فارغ از این بخشهای مرسوم، بخشهای دیگری چون گیلانشناسی، دفاع مقدس و نوجوان را نیز به این کتابخانه اضافه کردهایم. در مجموع بر اساس آخرین آمار کتابخانه عمومی امام علی(ع) امروز دارای ۱۳ هزار جلد کتاب و همچنین ۵۹۰ عضو است که غالبا حضوری فعال در این کتابخانه دارند.
اما پس از آغاز بکار این کتابخانه و طی سالیان گذشته، اقدامات بسیاری برای آشنایی و باز کردن پای مردم خشکبیجار به این کتابخانه انجام شد؛ اقداماتی از قبیل عضوگیری گروهی از مدارس و سایر ارگانها که غالبا با نگاهی کمیگرایانه انجام میشد، به طوری که به گفته مسئول این کتابخانه آمار اعضای این کتابخانه در برههای به حدود ۳ هزار نفر نیز رسید، اما عملا این عضوگیری به حضور در کتابخانه و امانت بردن کتاب منجر نمیشد. اما پس از تغییر نگرش ایجاد شده درکیفیسازی فعالیتها، امروز این کتابخانه به میزان بالای مراجعه مردم و میزان امانت کتاب شناخته میشود.
مریم مجدهادی در این باره میگوید: پس از آزمون و خطاهایی که درباره عضوگیری و برخی فعالیتهای کتابخانه داشتیم، از حدود ۵ سال پیش به اتفاق همکاران تصمیم گرفتیم که برنامههای کتابخانه را بر اساس نیازسنجی از شرایط فرهنگی شهر خشکبیجار طراحی کنیم. از آنجا که خشکبیجار از داشتن مراکزی مانند تئاتر، سینما و گالری محروم است، تلاش کردیم با استفاده از ظرفیتهای کتابخانه خلاءهای موجود در این زمینه را پوشش دهیم که تشکیل گروههای نمایشی از اعضای کتابخانه و نمایش فیلم و آثار هنری از جمله این اقدامات بوده است. به این ترتیب توانستیم اعضای فعال بیشتری را به کتابخانه جذب کنیم.
مسئول کتابخانه عمومی امام علی(ع) با اشاره به برخی برنامههای شاخص این کتابخانه میگوید: بیش از یکسال است که عصر یکشنبه هر هفته، کلاس قصهگویی و نقاشی کودکان را به صورت مستمر برگزار میکنیم که با استقبال خوبی روبهرو شده است. از آنجا که مادران پس از آوردن فرزندانشان به این کلاسها در محیط کتابخانه منتظر تمام شدن کلاس میماندند، پس از اخذ مجوز برای برپایی پاتوق در کتابخانه، «پاتوق مادران» را با محوریت گپ و گفت درباره کتاب تشکیل دادیم. این پاتوقها نیز رفته رفته با استقبال بیشتری مواجه شد و حتی برخی از مادران که ابتدا تمایلی به مطالعه و کتاب نداشتند، امروز از فعالترین اعضای کتابخانه امام علی(ع) خشکبیجار هستند.
او در ادامه به برپایی محفل ادبی در این کتابخانه اشاره میکند و میگوید: این محفل ادبی ابتدا با عنوان کانون ادبی با ۴ نفر کار خود را آغاز کرد که خوشبختانه امروز، یک هفته در میان در روزهای سهشنبه با جمعیتی بیش از ۲۵ نفر به کار خود ادامه میدهد. در این محفل ادبی که معمولا با حضور یک یا چند نفر از نویسندگان یا شعرای استان گیلان و شهر خشکبیجار برگزار میشود، کتابهای مطرح روز مورد نقد و بررسی قرار میگیرند.
اما فارغ از بنای زیبای این کتابخانه، یکی از مواردی که توجه هر مراجعه کننده به این کتابخانه را به خود جلب میکند، فضای شاداب و جذاب این کتابخانه در بخشهای مختلف است. مریم مجدهادی در این باره میگوید: مشارکت اعضا در شادابسازی فضای کتابخانه یکی از مسائل بسیار قابل توجه برای ما و سایر مراجعه کنندگان است. به طوری که وقتی تصمیم گرفتیم بخشهای جانبی در کتابخانه راهاندازی کنیم، کلبه کوچک روستایی برای بخش گیلانشناسی و سنگر با کیسه شنی برای بخش دفاع مقدس را با همکاری اعضا، ساختیم. همچنین نقاشیها، کلاژها و کاردستیهای اعضا، زینتبخش دیوارهای بخشهای مختلف این کتابخانه شده است. گلآرایی فضا و همچنین تزئین باغچه کتابخانه نیز از دیگر آثار این اعضا، در شادابسازی کتابخانه بوده است.
همچنین کلاسهای شاهنامهخوانی برای نوجوانان، مسابقات نقاشی و برپایی نمایشگاههای کتاب با موضوعات مختلف، غباررویی از مزار شهدای گمنام و اختتامیه جشنواره رضوی از دیگر برنامههای اجرا شده و در حال اجرا در کتابخانه عمومی امام علی(ع) خشکبیجار بوده است.
شاید در گذشته تصور مردم خشکبیجار از کتابخانه، تنها محلی برای امانت دادن کتاب بود، اما این کتابخانه طی سالهای اخیر با ایجاد نگاهی کیفی در فعالیتهای خود، به پاتوقی برای خانوادهها و به خصوص کودکان تبدیل شده؛ پاتوقی که تلاش میکند با برنامههای کتابمحور، خلاءهای فرهنگی و اجتماعی موجود در این منطقه را پوشش دهد.