به گزارش پایگاه اطلاع رسانی نهاد کتابخانه های عمومی کشور، رونمایی کتاب «چگونه مرور کتاب بنویسیم» عصر روز گذشته در کتابخانه عمومی شهید دستغیب واقع در بوستان شفق با حضور محمد جوهرچی مدیرکل دفتر پژوهش و آموزش نهاد، متولیان معاون برنامه ریزی، پژوهش و فناوری اطلاعات، سیامک محبوب مدیرکل دفتر برنامه ریزی، فرخ امیرفریار کتاب‌شناس و مرورنویس و محمد واشویی کارشناس نشر و موسوی مدیر انتشارات ترجمان علوم انسانی برگزار شد.
اگر عشق کتابخوانی زنده شود کتابخوانی رواج پیدا می‌کند
در ابتدای جلسه موسوی مدیر انتشارات ترجمان علوم انسانی طی سخنانی گفت: کتاب «چگونه مرور کتاب بنویسیم» بخشی از مجموعه خواندن است که با موضوع چگونه کتاب بخوانیم از سوی این انتشارات منتشر شد.
وی افزود: ما انتشارات تازه‌کاری هستیم و چون در آغاز فعالیت انتشارات هستیم، نخست باید این پرسش را پاسخ بدهیم که در جامعه کم کتابخوان ما برای موفقیت در حوزه انتشارات چه اقدامی باید انجام دهیم.
وی افزود: مردم می‌گویند یکی از دلایلی که کمتر کتاب می‌خوانند، آشفتگی ذهنی است که زندگی امروز به آن مبتلا است و به همین دلیل تمرکز طولانی برای مطالعه مشکل است، ولی من فکر می‌کنم اگر عشق کتابخوانی در افراد زنده شود کتابخوانی رواج پیدا می‌کند.
موسوی بابیان اینکه گاهی افراد کتابخوان، کتاب خواندن را کار سختی معرفی گفت: این در کتاب نخواندن بخش دیگری از جامعه تأثیر می‌گذارد.
وی افزود: عموماً نوع پیشنهادی که جامعه کتابخوان از نقد کتاب و زبان تخصصی کتاب ارائه می‌دهد، آن‌گونه نیست که نیاز را در کتاب نخوان‌ها بیدار کند و ما برای رفع این مشکل به سراغ نیازهایی که کتاب‌ها در حوزه‌های گوناگون می‌تواند برای کتاب‌نخوان‌ها مفید باشد را پیشنهاد کردیم تا این مسیر را برای کتاب‌نخوان‌ها هموار کنیم و ما از طریق پیدا کردن علاقه شخصی کتاب‌نخوان‌ها، آنها را به سمت کتاب خواندن سوق می‌دهیم.
موسوی گفت: کتاب چگونه مرور کتاب بنویسیم، کتاب‌هایی را پیشنهاد می‌کند که سلایق شخصی کتاب نخوان‌ها را در نظر می‌گیرد تا کتاب نخوان‌ها مطابق سلایق شخصی که کتاب برطرف می‌کند به سمت کتاب خواندن پیش برود.
ناشران کتاب را معرفی نمی‌کنند
فرخ امیرفریار کتاب‌شناس و مرورنویس کتاب گفت: کتاب یک کالاست و مانند هر کالای دیگر باید شناخته و معرفی شود و این سخن که کتاب کالاست برای برخی افراد که کتاب را مقدس می‌دانند، مشکل است و البته ناشران نیز به بهانه اینکه هزینه تبلیغات کتاب بالاست، کتاب را معرفی نمی‌کنند.
وی بابیان اینکه حدود ۸۰ هزار عنوان کتاب در کشور چاپ می‌شود که از این تعداد ۴۰ هزار کتاب چاپ اول است، گفت: از این عنوان ۲۰ هزار کتاب باید معرفی شود اما معرفی نمی‌شود، قبل از انقلاب بیشترین کتاب ۳ تا ۴ هزار جلد بوده است و الآن که کتاب به ۸۰ هزار عنوان ارتقا پیدا کرده است، تنها افرادی که با سلایق شخصی به معرفی کتاب می‌پردازند نمی‌توانند این همه کتاب را معرفی کنند.
امیرفریار گفت: یکی از ویژگی‌های کتاب چگونه مرور کتاب بنویسیم این است که کتاب خوش‌خوانی است، اکثر کسانی که کتاب را معرفی می‌کنند به صورت عبوس و تخصصی به معرفی کتاب می‌پردازند اما این کتاب، کتابی جالب و همراه طنز و خوش‌خوانی است.
وی با عنوان اینکه هر کتاب یک هویتی دارد و برای همین برای معرفی این کتاب روش خاصی وجود دارد، گفت: این کتاب اولین کتابی است که به‌مرور کتاب پرداخته است، من امیدوارم این کتاب با پشتیبانی عمومی همراه شود. و در اختیار همه کتابخانه‌ها قرار بگیرد. البته به‌جای مرور می‌توان از واژه بررسی استفاده کرد چون واژه قشنگ‌تری است اما عیبی ندارد، شاید مرور نیز به‌عنوان یک واژه نشر و رواج پیدا کند.
وی در پایان گفت: من به‌عنوان مرورگر کتاب باید به این پرسش پاسخ دهم که این کتاب به درد من می‌خورد یا نه، ولی افرادی که در مجلات و روزنامه‌ها به بررسی و مرور کتاب می‌پردازند غالباً به این پرسش پاسخ نمی‌دهند که این کتاب به درد چه کسانی می‌خورد و چه قشری باید از آن استفاده کند.
ناشران برای معرفی کتاب هزینه نمی‌کنند
سیامک محبوب مدیرکل دفتر برنامه ریزی نهاد از دیگر سخنرانان این برنامه بود که طی سخنانی اظهار داشت: کتاب چگونه مرور کتاب بنویسیم، اولین کتابی است که به زبان فارسی منتشر شده است که به خوانندگان کتاب مشاوره می‌دهد که چه کتاب‌هایی را مطالعه کنند و چگونه کتاب‌ها را بررسی کنند.
وی افزود: در کتابخانه‌ها یک سؤال کلیدی وجود دارد که مراجعه‌کنندگان به کتابخانه‌ها از کتابدارها می‌پرسند که چه کتابی را بخوانند و این بخشی از وظیفه کتابدار است که سؤال چه بخوانیم را پاسخ دهد و کتابدار به همه دانش‌های عالم احاطه ندارد و باید ابزاری آشنا باشد تا به این پرسش پاسخ دهد.
محبوب گفت: یکی از ویژگی‌های دیگر این کتاب این است که به‌مرور نویسی اهمیت داده است، مرور کتاب توسط کتابدار اهمیت دارد و کتابخانه‌های بزرگ کتابدارهایی را دارند که در مرور کتاب تخصص دارند و حتی برای مرور کتاب جایزه مستقلی را نیز پیش‌بینی کنند.
وی ادامه داد: یک نقدی که به ناشران وارد است، این است که چرا با وجود اینکه برای انتشار کتاب سرمایه زیادی را هزینه می‌کنند، برای معرفی کتاب هزینه نمی‌کنند و در فکر معرفی کتاب نیستند. بخش زیادی از هزینه ترویج کتاب را ناشران باید پرداخت کنند و این کتاب، کتابدارها را به ابزارهای معرفی کتاب آشنا می‌کند و به او این امکان را می‌دهد که چگونه به معرفی کتاب بپردازد.
مهم‌ترین چیزی که چرخ کتاب را لنگ کرد، قیمت غیرواقعی کتاب است
محمد واشویی کارشناس نشر و مدیر انتشارات ماهی گفت: کتاب چگونه مرور کتاب بنویسیم کتاب تر و تمیزی است و جزو اولین کتاب‌هایی است که در مورد کتاب منتشر شده است.
وی افزود: بعد از انقلاب نگاه دولتی به کتاب تعمیم پیدا کرده است و در این نگاه کتاب موضوعی مقدسی شمرده شده است و از کتاب به عنوان یکی از کالاهای اقتصادی نگاه نشده است و این نگاه دولتی به کتاب باعث شده است که در فرآیند تولید کتاب مجوز و ممیزی جزو فرآیند تولید کتاب باشد که اشتباه است.
واشویی ادامه داد: مهم‌ترین چیزی که چرخ کتاب را لنگ کرد، قیمت غیرواقعی کتاب است به طور مثال اگر در ایران قیمت کالاهای غیر از کتاب را در اقتصادهای مشابه ایران مقایسه کنیم، به طور مثال یک کیلو گوشت در ایران و کشورهای نظیر آن شبیه به هم است، اما کتابی که در ایران به فروش می‌رسد یک بیستم کتابی را داراست که در کشورهایی شبیه به ایران به فروش می‌رسد. به همین دلیل گردش‌های مالی صنعت نشر نمی‌تواند نویسنده و مترجم و مؤلف خوبی تولید کند. همین عوامل باعث شده چرخ کتاب در کشور لنگ باشد.
وی ادامه داد: این همه کتاب‌های کمتر از مقیاس متوسط جهانی در کشور دارند چاپ می‌شوند، فاقد ویژگی کتاب خوب است و همه کتاب‌های بدی که تولید می‌شود کتاب خوب را می‌خورد.
واشویی ادامه داد: کتاب چگونه مرور کتاب بنویسیم قصد دارد ۲ تا ۵ هزار نفری که علاقه‌مند به کتاب‌های عمومی هستند را به سمت کتابخوانی مفید سوق بدهد اما من به‌عنوان ناشر به این دلیل برای تبلیغات کتاب هزینه نمی‌کنم که در طول زمان به این نتیجه رسیده‌ام، تبلیغات در انتشارات گوناگون، روزنامه‌ها، مجلات و رسانه‌های دیگر جواب نمی‌دهد و اگر قیمت کتاب ۲۰ برابر شود، بجای ۲۵ هزار کتاب، ۲۵۰ کتاب چاپ شود و بالای ۵۰ هزار نسخه منتشر شود، آن موقع بازار کتاب توجیه پیدا می‌کند.
معرفی کتاب یک شغل است
جوهرچی مدیرکل دفتر پژوهش و آموزش نهاد گفت: جلسه‌ای که امروز تشکیل شد به بهانه رونمایی کتاب چگونه مرور کتاب بنویسیم است که در حقیقت تجربه مرورنویسی یک کتاب را معرفی می‌کند. به همین دلیل از دوستان گوناگون که در این حوزه متخصص‌اند خواستیم بهره‌مند شویم.
وی افزود: این هفته، هفته کتابخوانی است و علاقه‌مندان کتاب برای اینکه در بازار اندیشه کتابی را انتخاب کنند باید راهنمایی مانند این کتاب داشته باشند و از سوی دیگر ما دغدغه کتابخوان‌ها و کتابخانه‌ها را داریم.
جوهرچی ادامه داد: معرفی کتاب یک شغل است که به بررسی کتاب می‌پردازد و این نیاز در کشور حس شده است. به همین دلیل این کتاب برای ما اهمیت دارد.