به گزارش پایگاه اطلاع‌رسانی نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور، نشست خبری چهارمین دوسالانه بین‌المللی کارتون کتاب و رونمایی از کتاب آثار سومین دوره این جشنواره، یکشنبه ۷ بهمن با حضور علیرضا مختارپور دبیرکل، مسعود شجاعی طباطبایی، دبیر چهارمین دوسالانه بین المللی کارتون کتاب، مهدی رمضانی، معاون توسعه کتابخانه‌ها و کتابخوانی نهاد، محمدهادی ناصری، مدیرکل روابط عمومی و امور بین‌الملل نهاد و جمعی از اصحاب رسانه برگزار شد.

دوسالانه کارتون کتاب در مسیر جریان‌سازی

مهدی رمضانی در این نشست با اشاره به اهمیت جایگاه دوسالانه کارتون کتاب در میان هنرمندان کارتونیست دنیا، گفت: نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور در کنار فعالیت‌های مأموریتی خود در حوزه تأسیس و اداره کتابخانه‌های عمومی و ارائه خدمات به مخاطبان آن، اقدامات و برنامه‌های ترویجی متعددی را در طول سال به صورت متمرکز و غیر متمرکز در کتابخانه‌های عمومی برگزار می‌کند که یکی از این اقدامات برگزاری دوسالانه بین‌المللی کارتون کتاب است.

وی افزود: برگزاری منظم و حرکت مستمر و پایدار این جشنواره باعث شکل‌گیری توقعات بسیاری از این جشنواره شده است. به طوری که اگر در دوره‌های اول به دنبال شناساندن و جا انداختن این جشنواره بودیم، خوشبختانه امروز این جشنواره جریان‌ساز شده و هنرمندان کارتونیست بسیاری از سراسر دنیا خود را برای شرکت در این دوسالانه آماده می‌کنند.

معاون توسعه کتابخانه‌ها و کتابخوانی نهاد با تأکید بر اینکه نهاد هرگز به دنبال تصدی‌گری در عرصه فرهنگ نخواهد بود، گفت: ما به دنبال بهره‌برداری از آثار تولید شده با محتوای مورد نظر نهاد هستیم، اما جایی که بحث تولید آثار برای ترویج کتاب و کتابخوانی مطرح است حتما ورود می‌کنیم تا به ایجاد و گسترش فضای مطالعه و کتابخوانی در جامعه کمک کنیم. بر این اساس از آثار ارائه شده در طول ادوار مختلف این جشنواره، در برنامه‌های مختلف از آنها بهره بردیم؛ ضمن اینکه این ظرفیت وجود دارد تا در دوره‌های آینده موضوع کتابخانه نیز به عنوان محور اصلی این حرکت در کنار موضوع کتاب، به صورت ویژه مورد توجه قرار گیرد.

افتتاح بزرگترین کتابخانه عمومی مرکزی در مشهد

مهدی رمضانی در ادامه این نشست با اشاره به مهم‌ترین اقدامات در دست نهاد تا پایان سال جاری گفت: در هفته آینده افتتاح بزرگ‌ترین کتابخانه عمومی مرکزی کشور را همزمان با ایام چهلمین سالگرد پیروزی انقلاب اسلامی در دست داریم که این کتابخانه روز ۱۵ بهمن به عنوان کتابخانه مرکزی مشهد که به نام امام خمینی (قدس سره) نام گذاری شده است، به بهره‌برداری خواهد رسید. نکته جالبی که در این میان به صورت اتفاقی رخ داده این است که این کتابخانه در میان کتابخانه‌های عمومی نهاد، چهلمین کتابخانه‌ای است که به نام امام خمینی(قدس سره) نامگذاری شده است.

وی در ادامه با اشاره به برخی از ویژگی‌های کتابخانه مرکزی مشهد، گفت: این کتابخانه دارای دو سالن مطالعه ۳۰۰ متری، یک مخزن کتاب مدرن و مجهز در طبقه منفی یک، بخش VIP، خدمات ارائه اسناد، بخش کودک، مهد کتاب، آمفی تئاتر، گالری و یک طبقه شامل رستوران، فروشگاه و دفتر خدمات دولت الکترونیک با محوریت کتاب است که به طورکلی یک مجموعه مدرن و نوین فرهنگی را با محوریت کتاب در دسترس علاقه‌مندان قرار می‌دهد.

معاون توسعه کتابخانه‌ها و کتابخوانی ادامه داد: برگزاری جشنواره تزئین کتابخانه‌ها و بهره‌برداری از کتابخانه‌ها در استان‌های مختلف، از جمله برنامه‌های در دست اجرا همزمان با ایام دهه فجر انقلاب اسلامی است. همچنین جشنواره قصه‌گویی نهاد نیز با یک تقسیم‌بندی هفتگانه از استان‌های مختلف کشور در حال برگزاری است و در ادامه نیز برگزاری این جشنواره در سطح ملی را خواهیم داشت.

رمضانی یادآور شد: تا پیش از این، جشنواره قصه‌گویی از سوی کانون پرورش فکری کودکان و نوجوان برگزار می‌شده که در این میان نهاد نیز با هدف توانمند سازی کتابداران خود و ارتقاء مهارت‌های قصه‌گویی به عنوان ابزاری موثر در جذب و حفظ مخاطبان، اقدام به برگزاری این جشنواره کرده است.

وی در ادامه به برگزاری طرح «چهل قلم» اشاره کرد و گفت: خوشبختانه در حوزه نویسندگی و خلق آثار ادبی، ظرفیت خوبی بعد از انقلاب ایجاد شده و نویسندگان توانمندی با سلایق و گرایش‌های مختلف، ظهور کرده‌اند. اما زمانی که ما به نقطه انتخاب می‌رسیم که بخواهیم تعدادی را از حیث دستاورد برجسته کنیم، حتما محدود می‌شویم و نمی‌توانیم از همه ظرفیت‌های موجود استفاده کنیم. طرح چهل قلم در این ایام در شهرها و استان‌های مختلف در حال برگزاری است و نویسندگان شاخص با حضور در کتابخانه‌ها و میان مردم زادگاه خود، مورد تجلیل قرار می‌گیرند.

ارائه ۲۰۴۹ اثر در چهارمین دوره کارتون کتاب

در ادامه این مراسم مسعود شجاعی طباطبایی، دبیر چهارمین دوسالانه بین المللی کارتون کتاب با تقدیر از حمایت‌های نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور در برگزار این جشنواره، به ارائه گزارشی از روند برگزاری چهارمین دوسالانه کارتون کتاب پرداخت و گفت: فراخوان این جشنواره از هفتم شهریور با موضوعات کتاب و شهر، کتاب و زندگی، کتاب و خانواده، کتاب و کودک، کتاب و کتابخانه، کتاب و کتابدار، کتاب و رسانه، کتاب و امید، منتشر شد.

وی افزود: با توجه به برگزاری چهارمین دوره برگزاری این دوسالانه، همانطور که انتظار داشتیم به واسطه نظم در برپایی، انجام تعهدات، اهدای جوایز، کیفیت مناسب و تعامل مستمری که با هنرمندان در سراسر دنیا داشتیم؛ استقبال خوبی از چهارمین دوره برگزاری این دوسالانه صورت گرفت که بر این اساس هنرمندانی از ۷۳ کشور دنیا در این دوره شرکت کردند.

دبیر چهارمین دوسالانه بین المللی کارتون کتاب  ادامه داد: تعداد کل شرکت کنندگان ۷۳۳ نفر و تعداد کل آثار ارسالی  ۲ هزار و ۴۹ اثر است. هنرمندان ایرانی شرکت کننده ۲۳۷ نفر و هنرمندان خارجی شرکت کننده ۴۹۶ نفر هستند. بیشترین شرکت کنندگان خارجی از کشور ترکیه با ۸۰ نفر، اندونزی ۵۴ نفر، از چین ۳۹ نفر، از هند ۳۲ نفر و از برزیل ۳۱ نفر هستند.

حضور داوران داخلی و خارجی برای ارزیابی آثار

شجاعی طباطبایی افزود: بسیاری از چهره‌های شاخص عرصه کارتون و کاریکاتور در این دوره شرکت داشتند که از این میان می‌توان به افرادی چون میخائیل کونتوریس، به عنوان بهترین کاریکاتوریست اروپا در سال ۲۰۱۸ از یونان و جیتت کاستانا از اندونزی به عنوان بهترین کارتونیست سال ۲۰۱۸ در آسیای میانه و خاور دور اشاره کرد که اسامی کامل شرکت کنند گان در سایت booktoon.ir قابل مشاهده است.

وی افزود: جوایز امسال برای شرکت کنندگان به یورو است که بر این اساس ۱۸۰۰ یورو به نفر اول، ۱۳۰۰ یورو به نفر دوم، ۹۰۰ یورو به نفر سوم و همچنین پنج جایزه ۴۰۰ یورویی به برگزیدگان این دوره اهدا خواهد شد. سامان ترابی، علیرضا پاکدل و بهمن عبدی داوران ایرانی این دوره هستند که دوتن از آنها از برگزیدگان دوره قبل هستند و میخائیل زلاتکوفسکی از روسیه و هیکابی دمیرچی از ترکیه داوران خارجی این دوره هستند.

طباطبایی با اشاره به اینکه دوسالانه بین‌المللی کارتون کتاب پس از برگزاری سه دوره موفق، در حال حاضر یکی از مهمترین جشنواره‌های بین‌المللی دنیا به لحاظ تعداد حضور هنرمندان شرکت کننده است، افزود: به عنوان مثال جشنواره‌ای با عنوان یورو کارتوناله در کشور بلژیک برگزار می‌شود که تا کنون ۲۲ دوره از برگزاری آن می‌گذرد و بیشترین تعداد کشورهای شرکت کننده در این جشنواره با این قدمت، ۶۴ کشور است که این موضوع نشان دهنده اهمیت و جایگاه دوسالانه بین‌المللی کارتون کتاب است.

لزوم همکاری رسانه‌ها برای بهره‌برداری از آثار ارائه شده در دوسالانه کارتون کتاب

در ادامه این نشست مراسم رونمایی از کتاب آثار سومین دوسالانه کارتون کتاب نیز با حضور علیرضا مختارپور، دبیرکل نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور برگزار شد. علیرضا مختارپور در این مراسم طی سخنانی گفت: کار ارزشمندی در برپایی جشنواره کارتون کتاب صورت گرفت و آثار ارزشمندی جمع‌آوری شد که در این میان چند نکته در برداشت از آثار ارائه شده در سومین جشنواره قابل توجه و مشاهده است.

وی افزود: از مجموع آثاری که از کشورهای مختلف به این جشنواره ارسال شده مشخص است که برخی نگرانی‌هایی که اهالی فرهنگ به آن توجه دارند، نگرانی و دغدغه‌های جهانی است. یعنی اگر در کشور ما یک هنرمند کارتونیست توجه به فضای مجازی را در مقابل توجه به کتاب مورد مقایسه قرار می‌دهد، می‌بینیم  که در سایر کشورها مانند روسیه، اندونزی و ترکیه هم همین نگرانی به صورت جهانی وجود دارد که مبادا بخشی از فضای مجازی که به دلیل توجه به امور زودگذر، کم عمق و تفریحی افزایش پیدا کرده، به عاملی برای کاهش مطالعه تبدیل شود.

وی تأکید کرد: البته باید توجه داشت که فضای مجازی ضرر و مخاطره‌ای برای مطالعه نیست و برعکس می‌تواند به دسترسی اطلاعات و استفاده از کتاب‌های مختلف کمک کند.

دبیرکل نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور با اشاره به برخی ویژگی‌های موجود در این آثار گفت: مقایسه افرادی که اهل مطالعه هستند و افرادی که اهل مطالعه کتاب نیستند، در برخی از این آثار هنری که در این مجموعه منتشر شده کاملا مشهود است. همچنین توجه به تأثیر عادت دادن کودکان و نوجوانان به مطالعه نیز در برخی از این آثار به خوبی نشان داده شده؛ به طوری که پوستر جشنواره دوره قبل نیز بر اساس این مفهوم و نقش مطالعه مادران برای نسل بعدی انتخاب شده بود.

علیرضا مختارپور با اشاره به کاستی‌های موجود در بهره‌برداری از آثار ارائه شده در این حرکت فرهنگی و هنری گفت: متاسفانه ما نتوانسته‌ایم برای در اختیار قرار دادن و استفاده از این آثار در مجامع عمومی، خیلی خوب فعالیت کنیم و این آثار به یک گفتمان برای دیده شدن در تمام مناطق شهری، تابلوها، مجلات و رسانه‌ها تبدیل نشده است که البته امیدوارم با کمک و تعامل رسانه‌ها بتوانیم به ارائه و دیده شدن این آثار اقدام کنیم. چراکه اثری که یک کار لطیف هنری بر ذهن و روح شخص می‌گذارد، گاهی اوقات بیش از چند صفحه مطلب است.