به گزارش پایگاه اطلاع‌رسانی نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور، نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور پس از اجرای آزمایشی طرح آمایش سرزمینی کتابخانه‌های عمومی در دو استان تهران و البرز و تهیه دستورالعمل تعیین محدوده‌های خدمتی، با انتشار فراخوانی از دانشگاه‌ها، نهادها، مؤسسات و تمامی اشخاص حقوقی دعوت کرد تا پیشنهاده‌های خود را برای پیاده‌سازی «دستورالعمل تعیین محدوده خدمت کتابخانه‌های عمومی» در سایر استان‌های کشور، ارائه کنند.

بر اساس اعلام اداره کل برنامه‌ریزی نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور طی بازه زمانی ۴۰ روزه از انتشار این فراخوان در ۱۰ اسفند ماه ۱۳۹۷ تا پایان مهلت ارسال پیشنهاده‌ها در ۱۷ فروردین ماه ۱۳۹۸، تعداد ۷۰ پیشنهاده از ۲۸ استان دریافت شد و از این میان، تعداد ۱۸ پیشنهاده در رقابت با دیگر پیشنهاده‌ها از ۱۸ استان آذربایجان شرقی، آذربایجان غربی، اردبیل، اصفهان، ایلام، خراسان رضوی، خراسان شمالی، زنجان، سمنان، فارس، کردستان، کرمانشاه، کهگیلویه و بویر احمد، گلستان، گیلان، مازندران، مرکزی و هرمزگان با کسب حداقل‌های لازم انتخاب شدند.

پیشنهاده‌های انتخاب شده پس از انجام اصلاحات، توافق طرفین بر چگونگی انجام کار، تنظیم شرح خدمات و بعد از عقد قرارداد، اجرایی خواهند شد و مراحل انجام اصلاحات و عقد قرارداد، متعاقبا به مجری طرح اعلام خواهد شد. همچنین این طرح در سایر استان‌ها نیز از طریق انتشار فراخوان مجدد و یا با تقویت و بهبود طرح‌های ارائه شده اجرایی خواهد شد.

گفتنی است آمایش سرزمینی به معنی توزیع متوازن و هماهنگ جغرافیایی کلیه فعالیت‌های اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و غیره در پهنه سرزمین نسبت به قابلیت‌ها و منابع طبیعی و انسانی است. مفهوم آمایش سرزمینی در کشور ما مفهوم غریبی نیست و حدود ۶۰ سال است که این مفهوم در کشور مطرح شده و اسناد بالادستی بسیاری در این زمینه وجود دارد، ولی در حوزه کتابخانه‌های عمومی برای اولین بار است که از سوی نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور مطرح شده است.

نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور به لحاظ قانونی اصلی‌ترین اداره کننده کتابخانه‌های عمومی در کشور است و وظیفه اصلی این نهاد توسعه و دسترس‌پذیر کردن کتابخانه‌های عمومی برای مردم است. اما از آنجا که ایران به لحاظ سرزمینی یک کشور وسیع با تنوع جغرافیایی و فرهنگی مختلف است، پیاده‌سازی طرح آمایش سرزمینی کتابخانه‌های عمومی کشور برای یافتن الگوی توسعه کتابخانه‌ها ضرورت می‌یابد.

بر اساس یک نیازسنجی، کشور ایران دست کم به ۱۶ هزار کتابخانه نیاز دارد که این موضوع لزوم توسعه کتابخانه‌های عمومی در کشور را ضرورت می‌بخشد؛ اما به دلیل اینکه در گذشته معیار توسعه کتابخانه‌ها تعداد احداث کتابخانه در هر «شهرستان» محاسبه می‌شد، این کتابخانه‌ها در مناطقی متمرکز و متراکم و در برخی مناطق اصلا وجود نداشتند. دفتر برنامه‌ریزی نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور از سال ۱۳۹۳ با آغاز مطالعاتی ریشه‌ای، به بازنگری در روند برنامه‌ریزی و توسعه کتابخانه‌های عمومی بر اساس هر «شهر» پرداخت و بر این اساس تعریف جدیدی از آمایش را به عنوان یک نظام برای توزیع عادلانه کتابخانه‌های عمومی در کشور مبتنی بر «داده‌های مکانی و جغرافیایی»، ارائه داد.