به گزارش روابط عمومی اداره‌کل کتابخانه‌های عمومی آذربایجان‌غربی، به مناسبت سالروز بزرگداشت حکیم نظامی گنجوی، نشست تخصصی پنج گنج نظامی (گنجینه عرفان) به همت محفل ادبی هاتف و با حضور مصطفی قلیزاده علیار، دبیر محفل ادبی هاتف؛ علیرضا مظفری و رحیم کوشش، از اساتید گروه زبان و ابیات فارسی دانشگاه ارومیه؛ سعید سلیمان‌پور، شاعر، طنزپرداز و دکترای زبان و ادبیان فارسی؛ کارشناسان مرتبط حوزه نظامی پژوه؛ اعضای محفل؛ هنرمندان؛ شاعران و علاقه مندان در سالن استاد شهریار کتابخانه مرکزی استان برگزار شد.

مصطفی قلیزاده علیار، دبیر محفل ادبی هاتف در این نشست با اشاره به اینکه حکیم نظامی گنجوی از شاعران و متفکران بزرگ ایران است، گفت: اشعار و ادبیات نظامی از جمله ادبیات فاخر فارسی و ایران اسلامی محسوب می شود.

دبیر محفل ادبی هاتف افزود: به یقین بزرگداشت این شاعر حکیم و معرفی شخصیت و آثار گرانبهای وی برای دوستداران ایشان، به‌ویژه اهالی شعر و ادب گامی ارزشمند است.

سعید سلیمان‌پور، شاعر، طنزپرداز و دکترای زبان و ادبیان فارسی با اشاره به قدرت شعر و احضار کلمات مناسب در قالب وزن های عروضی همراه با مضمون سازی های نظامی که تا قرن ۶ در زبان فارسی بی نظیر بوده و کمتر کسی از عهده این کارها برآمده، بیان داشت: صحبت های خود را می خواهم در دو بخش ارائه دهم، بخش اول درباره تقلیدهای نامشهور از نظامی گنجوی (تقلیدهایی که ارزش ادبی والایی دارند و مشهور نشدند) و بخش دوم با عنوان نظامی در محاصره جاعلان و هویت سازان است که توضیح مختصری می دهم.

سعید سلیمان‌پور گفت: از مهم‌ترین ویژگی‌ شعر نظامی گنجوی این است که در آثارش مقلد نیست بلکه مبتکر است. تقلیدهای بسیاری از خسمه نظامی شده، از معروف ترین آن ها می توان به امیرخسرو دهلوی و جامی اشاره کرد.

سعید سلیمان‌پور در خصوص مبحث دوم نیز در ادعاهای غلط و تحریفات در مورد نظامی گنجوی تصریح کرد: هیچ چیزی از گنجه در تاریخ مبهم و غیرشفاف نیست، یعنی تاریخ و زبان شناسی ما نشان می دهد که در قرن ششم حتی نمی توانیم یک بیت ترکی در منطقه آذربایجان و گنجه پیدا کنیم.

علیرضا مظفری، استاد گروه زبان و ابیات فارسی دانشگاه ارومیه با بیان اینکه هیچ شک و شبهه در عظمت و شأن و مقام ادبی و فکری نظامی نیست، گفت: قطع یقین در زبان و ادبیات فارسی شاعری مانند نظامی که بتواند ساحت ها و تفنن های مختلف ادبی انجام دهد وجود ندارد.

علیرضا مظفری افزود: شروع شاعری ایشان با مخزن الاسرار بود؛ کتابی که جامع حکمت شاعرانی چون خیام و پیش از او بوده و ارزشمند و دارای اعتبار ادبی و علمی است.

مظفری اضافه کرد: نظامی در هفت پیکر شیوه جدیدی از داستان پردازی و روایتگری را که عموم بزرگان نیز اعتقادشان بر آن است را مطرح می کند، نظامی در هفت پیکر اوج حرفه داستان پردازی را دارد که شاید بتوان گفت از لحاظ فنی، مقام کمال هنری خود را نشان می دهد.

استاد گروه زبان و ابیات فارسی دانشگاه ارومیه گفت: در ادبیات ایران و ادبیات منظوم ما در مثنوی سرایی الگوهای متفاوتی برای پرداختن به موضوعات متنوع وجود دارد و معمولا قالب مثنوی که یک قالب ایرانی است بر حسب اینکه در تنگنای قافیه نیست، موضوعات مفصل را می تواند برتابد؛ از این بابت از دیرهنگام موضوعات مختلف حکمی، داستانی، حماسی و ... در قالب مثنوی پرداخته شده است.

وی ادامه داد: نظامی یک شیوه کلاسیک و پذیرفته شده ای از مثنوی را در مخزن الاسرار مطرح کرد و اینکه مثنوی در جامعه مسلمانان به اعتقادات اسلامی پرداخته باید در مقدمه اش رنگ و بوی دینی و مذهبی هم خود سراینده و هم جامعه مخاطبان را مطرح بکند.

رحیم کوشش، از اساتید گروه زبان و ابیات فارسی دانشگاه ارومیه گفت: ابومحمد الیاس بن یوسف نظامی گنجه‌ای شاعر ایرانی قرن ششم و یکی از ارکان شعر فارسی است. که از قدیم ترین روزگاران در شعر و شاعری صاحب فکر و سبکی زیبا و دلنشین می باشد.

کوشش گفت: نظامی شاعری‌ است  نگاه او در مجموع آثارش نگاهی است اخلاقی که از مضامین و مفاهیم دینی سرچشمه گرفته است. و شعر او بیشتر در قالب مثنوی است.

وی ادامه داد: از نظامی دیوان شعری و خمسه به جا مانده است که شامل مخزن الاسرار، خسرو و شیرین، لیلی و مجنون، هفت پیکر و اسکندرنامه و به این مجموعه خمسه یا پنج گنج هم گفته می‌شود. و پیچیده‌ترین اثر او به نظر می‌رسد، مخزن الاسرار باشد.

گفتنی است، خوانش اشعار نظامی، خطاطی و طراحی از متن ابیات نظامی گنجوی بخش دیگری از این نشست بود.

پ