به گزارش روابط عمومی اداره‌کل کتابخانه‌های عمومی استان تهران، نشست هم‌اندیشی شورا و دبیران محافل ادبی نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور با حضور مهدی رمضانی، دبیرکل نهاد، جمعی از مدیران نهاد، اعضای شورای ادبی و جمعی از دبیران محافل ادبی استان‌ها ۲۷ اردیبهشت ماه به میزبانی اداره‌کل کتابخانه‌های عمومی استان تهران در سالن جلسات کتابخانه مرکزی پارک شهر برگزار شد.

مهدی رمضانی با اشاره به برگزاری سی‌وچهارمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران، آن را بهار حوزه فرهنگ دانست که حضور مقام معظم رهبری روح تازه‌ای به آن دمید.

وی ضمن ابراز خرسندی از حضور در این نشست، اظهار داشت: محافل ادبی برای ما بسیار حائز اهمیت هستند و سعی کردیم این اهمیت را در عمل نشان دهیم. نگاه ما در ایجاد محافل ادبی، هم‌افزایانه است و در رقابت با هیچ دستگاهی نیستیم. با این حال با وجود شبکه گسترده کتابخانه‌های عمومی ظرفیت عملیاتی ما بسیار زیاد است. بحث محافل ادبی، سال‌ها پیش از سوی حضرت آقا مطرح و خوشبختانه در نهاد پیگیری شد.

رمضانی ضمن تأکید بر لزوم هویت‌بخشی به محافل ادبی، تصریح کرد: دبیری محفل، شغل نیست؛ بلکه جایگاهی محترم و رفیع و فرصتی برای خدمت محسوب می‌شود.

وی افزود: ما در توسعه محافل به دنبال اعداد نیستیم. تعداد محافل چندان تفاوتی ندارد اما اگر تشکیل این محافل به رشد و توسعه این حوزه کمکی کند، حتماً از افزایش تعداد آنها استقبال می‌کنیم. لذا مدیریت این موضوع در استان‌ها ضرورت دارد.

رمضانی خواستار تجمیع ظرفیت‌های پراکنده استان در چارچوب هم‌افزایی شد و گفت: قطعاً ما از اصول و عقایدمان ذره‌ای کوتاه نخواهیم آمد اما شعر از ظرفیت‌هایی است که انسجام و وحدت ملی را در عین اختلاف سلیقه، شکل می‌دهد. بر ما است که از ظرفیت شعر برای ایجاد انسجام و وحدت در سطح استان استفاده کنیم.

دبیرکل نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور ادامه داد: شعر حتماً در اولویت است اما باید از ظرفیت ادبیات به‌ویژه ادبیات داستانی هم استفاده شود. گروه سنی کودک و نوجوان برای ما در کانون توجه است؛ چراکه برای ترویج کتاب و کتابخوانی، جز کار بر روی این گروه سنی، گریزی نداریم. بنابراین خواهشم این است که در برنامه‌های محافل ادبی به این موضوعات توجه کنید.

وی با اشاره به ضرورت توجه به متون کهن، گفت: متأسفانه ما از شاهنامه غفلت کرده‌ایم؛ شاهنامه‌ای که هم باعث افزایش فضل و کمال و هم تقویت ادبیات و اخلاق است. شاهنامه متعلق به امروز و دیروز نیست، قابل قبول است و مقاومت در برابرش کمتر است. بسیاری از مفاهیم به راحتی از طریق شاهنامه قابل انتقال به کودک و نوجوان است.

رمضانی با اشاره به لزوم توجه به رسانه، اظهار داشت: لازم است توجه به رسانه در برنامه‌ریزی‌های شما لحاظ شود؛ جلسات ادبی شما می‌تواند در جمعی ۵۰ یا ۱۰۰ نفره حبس شود یا در جمعی چندهزارنفره تکثیر شود و این تنها با استفاده از رسانه امکان‌پذیر است.

محمدرضا اسفاری، مدیرکل ترویج کتابخوانی و امور فرهنگی نهاد، در ابتدای سخنانش ترویج کتابخوانی در حوزه کودک و نوجوان را امری بنیادین و ضروری عنوان کرد و درباره فعالیت‌های نهاد در این بخش توضیحاتی ارائه کرد و گفت: نهاد کتابخانه‌ها با برند «هدهد سفید» سعی کرده تمرکز خودش را روی یک موضوع خاص بگذارد. غیر از کتابخانه‌های هدهد سفید که در قالب ۱۳ کتابخانه ویژه کودک و نوجوان فعالیت می‌کنند، برنامه تلویزیونی هدهد سفید نیز از شبکه پویا پخش می‌شود.

وی با بیان اینکه جشنواره دوسالانه نشان هدهد سفید هم در حال برگزاری است، افزود: در این جشنواره ۱۵۰ کتاب کودک و ۱۵۰ کتاب خردسال که در سال گذشته در کتابخانه‌ها بیشترین امانت را داشته‌اند به داوری گذاشته می‌شوند و بچه‌ها به این کتاب‌ها امتیاز می‌دهند و امتیازها هم به صورت تشریحی است.

اسفاری ادامه داد: کتاب هدهد سفید یکی دیگر از فعالیت‌های ما است؛ ۴۰ تا ۶۰ درصد محتوایش توسط اعضای نوجوان کتابخانه‌ها نوشته می‌شود و بسیاری از شاعران و نویسندگان در همین مسیر کشف شدند و مسیر زندگی‌شان تغییر کرده است.

وی با بیان اینکه جشنواره کتابخوانی رضوی یکی دیگر از فعالیت‌های نهاد است، بیان کرد: ۹ منبع برای این جشنواره معرفی شده است. در این دوره بخش جانبی امام حسن عسکری علیه السلام است. در این دوره آزمون را به جای سؤالات چهارگزینه‌ای روی تولید محتوا و آثار هنری قرار دادیم. بنابراین در این دوره رشته‌های ادبی و هنری داریم و بر قصه‌گویی و داستان‌نویسی و کارهای هنری تمرکز کردیم. محافل می توانند در ترویج جشنواره کتابخوانی رضوی تأثیرگذار باشند؛ چون این جشنواره برند نهاد است و در دوره قبل بیش از یک میلیون نفر در آن شرکت کردند. در پنج دوره اخیر شرکت‌کنندگان پنج برابر شده اند و این نشان‌دهنده توفیق این جشنواره است.

اسفاری تهیه بانک اطلاعاتی در استان‌ها را امری مهم و ضروری عنوان کرد و گفت: ایجاد بانک اطلاعاتی به‌ویژه در بخش کودکان که بر اساس علاقه‌مندی‌، استعدادشان کشف و از آن استفاده بهینه کنند، بسیار حائز اهمیت است. در کتابخانه‌ها و بین اعضا افراد بی‌شماری هستند که علاقه‌مند هنرهای مختلف همچون شاعری، قصه‌گویی و... هستند و ما در این خصوص از استان بانک اطلاعاتی نداریم. شناسایی استعدادها به‌ویژه در حوزه کودکان و نوجوانان یکی از اهداف ما در تشکیل محافل ادبی بوده است. یکی از ملاک‌های ما برای انتخاب دبیر محفل ادبی این است که ارتباطات خوبی داشته باشد و بتواند از این ارتباطات برای هم‌افزایی استفاده کند.

اسفاری گفت: ما بیشتر به سوی شعر و نظم رفتیم و از داستان‌نویسی و قصه‌نویسی دور شدیم. همه در استان‌ها شعر نمی‌گویند و بخش زیادی هم به داستان‌نویسی و قصه‌نویسی مشغول هستند؛ باید از ظرفیت کارگاه‌ها و محافل در این باره استفاده کرد و این افراد را آموزش بیشتری داد.

وی با اشاره به دوسالانه قصه‌گویی نهال امید توضیح داد و گفت: در همین جشنواره قصه‌گویی استعدادهای بسیاری کشف شد و ما کتابدارانی داریم که در کارگاه‌های آموزشی شرکت کردند و بر اساس قضاوت داوران بسیار حرفه‌ای هستند.

اسفاری با بیان اینکه ما باید نوجوان را مخاطب مستقل در نظر بگیریم عنوان کرد: این در حالی است که ما کمتر این مخاطب را در نظر گرفته ایم و برایش برنامه‌ریزی کرده ایم.

بیان گزارش عملکرد محافل ادبی استان‌ها و ارائه نظرات و پیشنهادات دبیران محافل ادبی پایان‌بخش این نشست بود.