به گزارش روابط عمومی اداره کل کتابخانه‌های عمومی استان همدان، به همت محفل ادبی کتابخانه مرکزی همدان و بخش تحقیقاتی تخصصی پرویز اذکایی، نشست نقد و بررسی کتاب «از سیاحت در یک حماسه» به قلم محمود امیدسالار و ترجمه مصطفی حسینی، عضو هیأت علمی گروه زبان و ادبیات انگلیسی دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه بوعلی‌سینا همدان با حضور مترجم کتاب، امیرافشین فرهادیان، مدرس زبان و ادبیان فارسی، صادق ارشی، مدرس دانشگاه؛ مهدی پریزاده، عضو هیأت علمی گروه زبانشناسی دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه بوعلی سینا؛ طاهره فضلعلی، رئیس کتابخانه مرکزی همدان؛ اعضای محفل ادبی کتابخانه مرکزی همدان؛ اساتید و دانشجویان دانشگاه‌های همدان و با اجرای لیلا عبهری، دبیر محفل ادبی کتابخانه مرکزی به مناسبت ۲۵ اردیبهشت ماه روز پاسداشت زبان فارسی و بزرگداشت حکیم فردوسی برگزار شد.

چالشی برای نظریات شاهنامه پژوهان

مصطفی حسینی، مترجم کتاب «از سیاحت در یک حماسه»، که توسط نشر هرمس منتشر شده است، در این نشست اظهار کرد: عنوانی که برای ترجمه فارسی کتاب انتخاب شده، برگرفته از شعر سهراب سپهری است. من نزدیک دو دهه به عنوان یک خواننده صبور در کنار ادبیات انگلیسی به عنوان رشته اصلی، ادبیات فارسی را نیز دنبال می‌کنم. معتقدم که ترجمه خوب از زبان انگلیسی نیازمند تسلط به زبان و ادبیات فارسی است.

وی افزود: در این دوران شاهنامه پژوهی را به طور ویژه دنبال کردم و به کتاب آقای امیدسالار رسیدیم. در هجدهم اسفند ماه ۱۳۹۴ بود که با برای چاپ این کتاب با ناشر قرارداد منعقد کردم. اما تا سال ۱۳۹۹ طول کشید تا کتاب به روشنایی چاپ رسید. البته در این بین ترجمه دیگری از این کتاب نیز به بازار نشر عرضه شد.

مترجم کتاب «از سیاحت در یک حماسه» تصریح کرد: مهمترین ویژگی اثر امیدسالار، به چالش کشیدن نظریاتی است که تاکنون توسط شاهنامه پژوهان بیان شده است. در این اثر بسیاری از تحقیقات انجام شده به چالش کشیده شده و نظریات جدیدی ارائه شده است. بنابراین تصمیم گرفتم این کتاب را ترجمه و در اختیار فارسی زبانان قرار دهم.

مرعوب نام بزرگان نشویم

امیرافشین فرهادیان، محقق زبان و ادبیات فارسی و مدرس دانشگاه نیز در این نشست اظهار کرد: نظریاتی در کتاب آقای محمودسالار مطرح شده که با نظریات شاهنامه‌پژوهان متقدم ما فاصله دارد. به عنوان نمونه اینکه خدای‌نامه یک کتاب واحد نبوده و چندین نسخه از این کتاب‌ها وجود داشته است.

وی با بیان اینکه در این نوع پژوهش‌ها باید به سرچشمه‌ها بیشتر توجه کرد، افزود: این نوع کتاب‌ها باعث تحرکت در شاهنامه پژوهی خواهد شد. ما نباید مرعوب نام بزرگان در هر عرصه علمی شده و با نگاه نقادانه به مباحث نگاه کنیم. پژوهش‌های جدید نشان می‌دهد که نیاز به بازاندیشی در سرچشمه‌های شاهنامه پژوهی داریم.

ترجمه‌ای جاافتاده، ساده و روان

صادق ارشی، پژوهشگر و مدرس دانشگاه نیز در این نشست اظهار کرد: محمود امیدسالار از پرآوازه‌ترین شاهنامه پژوهان حال حاضر است. یکی از نکات مثبت این اثر، نظرات چالش برانگیز است که باعث می‌شود آرای پیش از آن را بهتر بخوانیم. شایسته است که درباره فرودسی نظریات جدید بیان شود و برای همه علاقه مندان و پژوهشگران ارزشمند خواهد بود. نگارش این کتاب و ترجمه آن بر اساس یک نیاز علمی انجام شده و صفحه بندی، صحافی، طراحی جلد آن به خوبی صورت گرفته است. مصطفی حسینی، ترجمه‌ای جاافتاده، ساده و روان از کتاب ارائه و به یک نیاز علمی پاسخ داده است.

شاهنامه آیینه‌ای در مقابل انسان است

مهدی‌پریزاده، عضو هیأت علمی گروه زبانشناسی دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه بوعلی سینا با بیان این مطلب که باید از خود بپرسیم از شاهنامه چه می‌خواهیم، گفت: بدون دلیل به فرودسی عنوان حکیم نمی گویند. شاهنامه یک آیینه است که مقابل انسان قرار دارد  و مارا به خودمان نشان می‌دهد.

وی با بیان اینکه همه ما در درونمان یک رستم و حتی شغاد داریم، اظهار کرد: همه ما به طور مداوم در حال جنگ با دیوهای درون خود هستیم. انسان هرگز نمی‌تواند سفید سفید یا سیاه سیاه باشد. همانطور که هیچ یک از شخصیت‌های شاهنامه مطلق نیستند. دلیل ماندگاری شاهنامه نیز همین وجه انسانی آن است.

عضو هیأت علمی دانشگاه بوعلی سینا همدان درباره کتاب «از سیاحت در یک حماسه» تصریح کرد: آقای امیدسالار با لحن قاطعانه و با نگاهی تخصصی به انتقاد از برخی آرای رایج در حوزه شاهنامه پژوهی پرداخته است. اما آقای حسینی با لحنی ملایم و بسیار ادبی آن را ترجمه کرده است.

وی ادامه داد: حسینی مترجمی است که نقشه راه برای خود ترسیم کرده و به طور تخصصی حرفه خودش را دنبال می‌کند.

در این نشست نگار خدادادی، دانشجوی زبان و ادبیات فارسی دانشگاه بوعلی سینا همدان به نقالی داستان رستم سهراب پرداخت.