به گزارش پایگاه اطلاع رسانی نهاد کتابخانه های عمومی کشور، دومین همایش بین المللی «کتابخانه های عمومی و کسب و کارهای کوچک» که بیش از یک سال پیش با هدف فراهم‌آوری بستری برای توجه به جایگاه کتابخانههای عمومی در رونق‌بخشیِ اقتصادی با حمایت از اقدامات کارآفرینانه و کسب‌وکارهای کوچک، برنامه ریزی شده بود، ۲۵ و ۲۶ مهرماه ۱۴۰۲ پس از تلاش های بی وقفه نهاد کتابخانه های عمومی، انجمن علمی ارتقای کتابخانه های عمومی ایران، انجمن جامعه شناسی ایران و اداره کل کتابخانه های عمومی خراسان رضوی به عنوان میزبان، به سرانجام رسید. همراهی صاحب نظران بین المللی در حوزه کتابداری به صورت حضوری و آنلاین، از جمله ویکی مک دونالد، رئیس فدراسیون بین المللی انجمن ها و موسسات کتابداری (ایفلا)؛ مگان جانیکی، سرپرست معاونت سیاست عمومی و پشتیبانی انجمن کتابخانههای آمریکا؛ میخائیل دیمیتریوویچ آفانسییف، رئیس انجمن کتابخانههای روسیه؛ رشیده بوالحسن رئیس سابق کتابخانه ایالت ساراواک مالزی و مشاور وزیر گردشگری، صنایع خلاقانه و هنرهای نمایشی این ایالت؛ جورج مویزز کرول دو پرادو، رئیس فدراسیون انجمن‌های کتابخانههای برزیل و علی فؤاد کارتال، رئیس انجمن کتابخانههای ترکیه، از نکات برجسته این همایش بود.
آیین افتتاح همایش بین‌المللی «کتابخانههای عمومی و کسب‌وکارهای کوچک» ۲۵ مهرماه با حضور محمد مهدی اسماعیلی، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی؛ ویکی مک دونالد، رئیس فدراسیون بین المللی انجمن ها و موسسات کتابداری (ایفلا)؛ یعقوبعلی نظری، استاندار خراسان رضوی؛ مهدی رمضانی، دبیرکل نهاد کتابخانه های عمومی کشور، صاحب نظران خارجی و داخلی و مدیران مجموعه نهاد کتابخانه های عمومی کشور برگزار شد.
امروز کتابخانه‌ها از نهادهای پیشرو فرهنگ و آموزش در کشور هستند/ همایش بین‌المللی «کتابخانههای عمومی و کسب‌وکارهای کوچک» حرکتی نو در حوزه اقتصاد فرهنگ است
آیین افتتاح همایش بین المللی «کتابخانه های عمومی و کسب و کارهای کوچک» ۲۵ مهر ماه با حضور مجازی محمدمهدی اسماعیلی، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در مشهد برگزار شد.
محمد مهدی اسماعیلی، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی ضمن خیرمقدم به حاضران در این همایش و تقدیر از اهتمام نهاد به برگزاری این رویداد بین المللی، اظهار داشت: بر خود لازم می دانم از آقای رئیس جمهور به واسطه حمایتشان از حوزه فرهنگ، هنر، رسانه و ادب قدردانی کنم. آقای رئیس جمهور در هفته کتاب سال گذشته در جمع کتابداران عزیز حاضر شدند و دستوراتی فوری برای ارتقای وضعیت حوزه کتابخانه ها صادر فرمودند و بحمدلله اتفاقات مهمی در این حوزه رخ داده است.
وی همچنین از حضور میهمانان خارجی و اساتید و صاحب نظران داخلی قدردانی کرد و گفت: ما بر همکاری های گسترده در حوزه اجرا با کارهای آموزشی و پژوهشی در همه فعالیت ها تأکید داریم و ان شاءالله بتوانیم از اهتمام و دانش عزیزانمان بیش از گذشته بهره مند شویم.
اسماعیلی با اشاره به اتفاقات در حال وقوع در جهان اسلام، اظهار داشت: من به رزمندگان جبهه مقاومت فلسطین درود و سلام می فرستم که حماسه هایی بزرگ آفریدند؛ روزهای گذشته، روزهایی تاریخی برای جهان اسلام است. از روز اولی که رژیم جعلی صهیونیستی پا به عرصه حیات نامشروع خود گذاشت، هر چه شنیدیم از جنایات آن ها در مقابل عزیزان فلسطینی بود. صحنه های وحشتناکی که از قتل و جنایت و ددمنشی آفریدند، کم نبوده است؛ فهرستی بلند و سیاه از کارهای صهیونیست ها در حافظه تاریخ برای همیشه ماندگار شده و امروز هم شاهد بخشی از آن در قطع آب و برق، قطع ارسال کمک های غذایی و دارویی، انهدام بیمارستان ها و کشتار زنان، کودکان و خبرنگاران هستیم. این ها از رژیم صهیونیسیتی و گذشته نکبت بار آن ها، عجیب نیست؛ اما آنچه برای همه جهانیان تازگی دارد، این نوع از جنس مقاومت است که در یک روز بیش از هزار صهیونیست اشغالگر توسط رزمندگان فلسطینی مورد حمله قرار گرفت. ما معتقدیم ضلم و تجاوزی که به مردم فلسطین روا شده جز با برقراری یک نظام عادلانه مبتنی بر آرای مردم در فلسطین امکان اصلاح ندارد. این روشی دموکراتیک و مورد قبول جهانیان است. باید بپذیرند که مردمان اصیل فلسطینی اعم از یهودی، مسیحی و مسلمان در یک همه پرسی نوع حکومت و شیوه حکمرانی را انتخاب کنند. ان شاءالله گشایش های نو و جدیدی در امر مسلمین درگیر با مسئله فلسطین اتفاق بیفتد و به زودی شاهد آزادی قدس شریف باشیم.
وی ادامه داد: در حوزه کتابخانه ها الحمدلله جهش های بزرگی داشته ایم. طی دو سال اخیر تلاش شد بخش مهمی از مشکلات مربوط به حوزه اداری و ساختار اجرایی نهاد کتابخانه ها حل و فصل شود. دبیرکل محترم نهاد و همکاران شان تلاش های زیادی کردند و امروز شاهد هستیم که بخش عمده ای از این مشکلات حل شده و نهاد کتابخانه ها دور جدیدی از خدمات دهی خود را آغاز می کند. امروز کتابخانه ها تنها محلی برای خواندن و امانت گرفتن کتاب نیستند؛ امروز در کتابخانه هایی که در شهرستان های مختلف افتتاح می کنیم ده ها خدمت متفاوت ارائه می شود. کتابخانه های ما امروز محلی برای رشد حوزه دانش، آموزش و پژوهش شده اند؛ امروز کتابخانه ها و کتابداران عزیز ما از نهادهای پیشرو فرهنگ و آموزش در کشور هستند.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی تصریح کرد: همایش بین المللی «کتابخانه های عمومی و کسب و کارهای کوچک»، حرکتی نو در حوزه اقتصاد فرهنگ است. انشاالله دوستان من همت کرده و نتایج کاربردی دیدگاه های شما اندیشمندان عزیز و مدیران اجرایی را جمع بندی کنند. توقع ما از برگزاری این همایش، ارائه راهکارهای جدیدی در حوزه اقتصاد فرهنگ کتاب است تا به ما در مدیریت و سیاستگذاری نهاد کتابخانه ها کمک کند. من بی صبرانه منتظر نتایج عالمانه این همایش هستم تا ان شاءالله باعث اتفاقاتی نو در حرکت رو به جلوی نهاد کتابخانه ها شود.
نقش انکارنشدنی کتابخانههای عمومی در ترویج و توسعه فرهنگ کارآفرینی و کسب‌وکار
مهدی رمضانی، دبیرکل نهاد کتابخانه های عمومی کشور در آ یین افتتاح همایش بین المللی کتابخانه های عمومی و کسب و کارهای کوچک، با اشاره به جنایت های رژیم صهیونیستی و حمایت های دنیای اسلام از حماسه مردم فلسطین، گفت: کشور فلسطین، گسترده ترین نقطه جهان از نظر تنوع افراد و ادیان است که متاسفانه اتفاق های دلخراشی و وحشیانه ای در آن روی داده است. در این چند روز اخیر شاهد بویدم که مفاهیم انسانی درباره مردم فلسطین ذبح می شود و کسانی که مدعی این مفاهیم هستند و خود را سردمدار و پیشرو دراین امور می دانند، توجهی نمی کند. کم لطفی است به حوزه انسانیت، حوزه اخلاق، و حوزه کتاب، کتابدار کتابخانه عمومی که ما دور هم جمع شویم ودرباره مفاهیم ارزشمند صحبت کنیم و به مسائل غزه و حوادث انسانی که در آنجا اتفاق می افتد توجه نکنیم.
مهدی رمضانی افزود: من از فرصت استفاده می کنم و توجه همه انسان هایی که انسانیت و مفاهیم ارزشی باور دارند را به این موضوع جلب می کنم و امیدوارم حضور ما، حضور و حمایت فعالی باشد و بتوانیم اثرگذار باشیم و این مسئله انسانی و اسلامی را هرچه سریع تر به سرانجامی و آنچه به نفع مردم فلسطین هست و راه حل اصلی توسط رهبر انقلاب ارائه شده برسانیم و آن روز، دیر نیست.
وی در ادامه با بیان به خدمات کتابخانه ها عمومی عنوان کرد: در حال حاضر، شش هزار کتابدار ایرانی در ۳۷۰۰ کتابخانه عمومی، صدها هزار ساعت برنامه آموزشی و فرهنگی اجرا میکنند. این اعداد، تنها بخشی از شواهدِ فرصت و ظرفیت بینظیر کتابخانه های عمومی جمهوری اسلامی ایران برای رشد و توسعه پایدار است.
مهدی رمضانی با اشاره به رویکردهای نوین رسالت کتابخانههای عمومی، گفت: کتابخانه های عمومی با این ظرفیت غنی می‌کوشد، علاوه بر ارائه خدمات مرسوم کتابخانه‌ای، نقش خود را به‌عنوان پایگاه اجتماعی و مرکز آموزش غیررسمی در اقتصاد ایران با معرفی کسب‌وکارهای کوچک و حمایت از رونق و توسعه آنها ایفا کند. کسب‌وکارها چه در ابتدای راه باشند چه در میانه، از زمان ایده‌پردازی تا راه‌اندازی، به حمایت‌هایی از جنس فضای فیزیکی، سرمایه مالی، آموزش و شبکه‌های ارتباطی نیاز دارند، و اینها همان نقاطی است که کتابخانههای عمومی میتوانند در آنها نقش‌آفرینی کنند.
دبیرکل نهاد کتابخانه های عمومی بر نقش کتابخانه های به عنوان »دانشگاه مردم»، تأکید و تصریح کرد: مباحث کارآفرینی و کسب‌وکارها معمولاً در دانشگاه‌ها تدریس میشوند و فقط افراد تحصیل‌کرده میتوانند از آن بهره‌مند شوند. این در حالی است که این مباحث ذاتاً منحصر به گروه خاصی نیست و همه افراد، با هر سن و دانش و بینشی میتوانند با آن آشنا شده و در توسعه فردی و شغلی خود آن را به کار گیرند. اینجاست که کتابخانه عمومی، به عنوان »دانشگاه مردم»، میتواند به شیوه‌ای روشنگرانه، حیات اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی مردم را دگرگون سازد.
رمضانی با عنوان اینکه خدمات کتابخانههای عمومی باید نیازمحور باشد و به زندگی مردم بیندیشد، گفت: به همین دلیل، نقش آن در ترویج و توسعه فرهنگ کارآفرینی و کسب‌وکار، به عنوان یکی از واقعی‌ترین جلوه‌های زیست عمومی، انکارنشدنی است. برای برقراریِ پیوند میان جامعه با فرهنگ کارآفرینی باید همه بخش‌های حوزه عمومی در تعامل با یکدیگر باشند و نمی‌توان فقط با الزامات قانونی آن را اجرا کرد؛ به عبارت دیگر، کارآفرینی باید در حوزه عمومی نفوذ کند که لازمه آن فعالیت سازمان‌های مختلف اجتماعی، فرهنگی مانند کتابخانه عمومی است.
نهاد در راستای ایجاد اجماعی علمی مبتنی بر تجارب بین‌المللی و اقتضائات بومی حرکت می کند
وی افزود: فرهنگ کارآفرینی، مطابق دیدگاه دینی و اخلاقی ما، گستره‌ای است شامل ارزشمندی زندگی، عزت‌مندی، درک تغییر و کشف فرصت، مشارکت، استقلال‌طلبی، مسئولیت‌پذیری، نوآوری و مخاطره‌پذیری. کتابخانههای عمومی از طریق فعالیت مشترک با سازمان‌های محلی و منطقهای، میتوانند زمینه‌ساز تحقق این ارزش‌های والا باشند.
دبیرکل نهاد کتابخانه های عمومی کشور در ادامه با اشاره به دومین همایش بین المللی نهاد عنوان کرد: دومین همایش بین‌المللی کتابخانههای عمومی با عنوان «کتابخانههای عمومی و کسب‌وکارهای کوچک» به دنبال همراه‌کردن همه ذینفعان با جریان خدمات برای کسب‌وکار بود و مخاطبان آن، گروه‌های وسیعی از کتابداران، پژوهشگران، صاحبان کسب‌وکار، مدیران محلی و سیاست‌گذاران ملی است.
رمضانی تصریح کرد: نهاد با برگزاری این همایش، تلاش کرده است به سمت ایجاد اجماعی علمی مبتنی بر تجارب بین‌المللی و اقتضائات بومی حرکت کند. صمیمانه امیدواریم این اقدام نهاد کتابخانههای عمومی کشور بتواند بر تصمیم‌گیری‌های عمومیِ مربوط به کیفیت کلیِ زندگی در جامعه تأثیر بگذارد و اتفاقی فرهنگی را در حوزه عمومی باعث شود.
عضو شورای فرهنگ عمومی کشور ترویج گفتمان کسب‌وکار و کارآفرینی را از ماموریت های نهاد برشمرد و گفت: کتابداران کتابخانههای عمومی، محور اصلی تعامل با مردم و نخستین لایۀ مواجهه با کارآفرینان و صاحبان کسب‌وکارهایی هستند که برای رفع نیازهای اطلاعاتی خود، یا حتی استفاده از امکانات فیزیکی، به سراغ کتابخانههای عمومی میآیند؛ بنابراین، یکی از مأموریت‌ها و وظایف کتابخانه عمومی این بوده و هست که با «ترویج گفتمان کسب‌وکار و کارآفرینی» مردم را علاقه‌مند کرده و آگاهی‌های لازم را در اختیارشان قرار دهد.
وی اضافه کرد: مدت حضور و تجربه شغلی هر کتابدار در کتابخانه، از نظرآشنایی او با ظرفیت‌های بومی، چه از نظر نیروی انسانی و چه از نظر منابع تولیدی، یک امتیاز محسوب می‌شود. کتابدار دغدغه‌مند، به عنوان «مشاور امین» اعضا، میتواند ایده‌های خوب و کارسازی را به مراجعان پیشنهاد دهد و کمک‌های داوطلبانه برای مربیگری و سرمایه‌گذاری را جذب کند و متقابلاً کاربران مستعد را به صاحبان کسب‌وکار معرفی نماید. قطعاً کتابداران قدیمی در کتابخانههای محلی در این زمینه از انگیزه و نفوذ بالاتری برخوردارند. اما همان قدر که تعامل ایشان با مردم قوی‌تر است، آگاهی آنان از حوزه‌های متنوع کسب‌وکار و علم و فناوری را نیز باید غنی‌تر کرد.
«فرهنگ کسب‌وکار» مقدم بر ایجاد زیرساختهای سخت‌افزاریِ کسب‌وکار است
دبیرکل نهاد کتابخانه های عمومی کشور با تأکید بر اینکه مدیران محلی نقش خود در توسعه فرهنگ کسب‌وکار را به طور کامل ایفا کنند، گفت: «فرهنگ کسب‌وکار» مقدم بر ایجاد زیرساختهای سخت‌افزاریِ کسب‌وکار و ارائه خدمات حمایتی و تسهیلاتی است. دو عامل بسیار مهم «آموزش» و «شبکهسازی» را نباید فراموش کرد.
وی افزود: کتابخانههای عمومی میتوانند برنامه‌ها و طرح‌های آموزشی را برای توسعه فرهنگ کسب‌وکار در منطقه خود اجرا کنند. این آموزش‌ها، به‌ویژه در مناطقی که کتابخانه عمومی تنها مرکز فرهنگی موجود در آن منطقه است، به ارتقای مهارت‌های کسب‌وکاری، مدیریتی و فنی یاری خواهد رساند. کتابخانههای عمومی همچنین میتوانند فرصت‌ها و فضاهایی را برای شبکهسازی و همکاری بین صاحبان کسب‌وکارهای محلی فراهم کنند. مجموعه این برنامه‌ها و اقدامات، تقویت جامعه کسب‌وکار محلی، ایجاد فرصت‌های همکاری و اشتغال محلی و ارتقای سطح رقابتی کسب‌وکارها را موجب خواهد شد.
رمضانی عنوان کرد: امیدوارم دانش و تجربیاتی که در این همایش به اشتراک گذاشته می‌شود، الهام‌بخش ایده‌ها و نوآوری‌های جدیدی در ایران و تمامی کشورهای حاضر در همایش شود.
ضرورت حمایت از برنامه‌های کتابخانههای عمومی در حوزه کسب‌وکارها و توسعه مطالعه همگانی
یعقوبعلی نظری، استاندار خراسان رضوی در آیین افتتاحیه همایش بین المللی «کتابخانه های عمومی؛ کسب و کارهای کوچک» با اشاره به اینکه برگزاری این همایش رویکرد و نگاهی جدید است، گفت: حمایت نهاد کتابخانه های عمومی به حوزه کسب و کارها کوچک و خانگی که پایه اصلی و اساس اقتصاد در جوامع محسوب می شود، رویکردی نوین است و این نقش در رونق اقتصادی و معیشتی مردم موثر واقع می شود.
یعقوبعلی نظری، خراسان رضوی را استانی بدون وابستگی اقتصادی به نفت توصیف کرد و گفت: بیش از ۹۰ درصد فعالیت های اقتصادی در این استان از مقیاس متوسط و روبه پایین است. به نظر می رسد برگزاری این همایش در این استان هم یک ارتباط خوبی با واقیعت استانی ما برقرار می کند و آنچه به عنوان اهداف این نشست مدنظر است با توجه به شرایط حاکم بر اقتصاد این استان دقیق تر محقق خواهد شد.
وی با اشاره به نقش اطلاعات و دانش در رویدادها گفت: هر تلاش و اقدامی که صورت می گیرد همزمان نیاز به اطلاعات و دانش دارد؛ در برنامه ریزی ها باید برای رسیدن به گام بعدی مبتنی بر اطلاعات و دانش حرکت کنیم. نیاز به اطلاعات بروز در حوزه کسب و کارها هم خود را نشان می داده است؛ به طوریکه وقتی بخش اقتصادی استان بررسی می شود شاهد این هستیم که علی رغم نبود مشکل، واحدهای تولیدی دچار افت تولید می شوند و این نشان دهنده ضعف مدیریت مبتنی بر اطلاعات به روز است.
مقام عالی دولت در خراسان رضوی با تأکید بر اینکه کتابخانه ها باید در کنار بنگاه های اقتصادی قرار گرد و در آموزش و اطلاع رسانی کمک کنند، گفت: خراسان رضوی باتوجه به شرایط حاکم بر اقتصاد آن و جمعیت و جغرافیایی پهناور، بستر مناسبی برای تحقق برنامه و اهداف کتابخانه های عمومی است و امیدواریم طرح های عملیاتی این همایش نیز در استان محقق شود.
نظری در بخش دیگر سخنان خود با اشاره به اهمیت مطالعه گفت: کتابخوانی مسئله مهم است و باید همگانی شود، کتابخوانی همکانی باید همچون ورزش همگانی مورد توجه و تمرکز قرار دهیم.
استاندار خراسانی با بیان اینکه کتابخانه های عمومی در بالابردن سرانه مطالعه نقش چشمگیری دارند، گفت: مطالعه همگانی را باید به عنوان یک نیاز برای مدارس و عموم مردم تعریف کنیم تا ارتباط روانی انسان با کتاب از کودکی برقرار شود.
وی تأکید کرد: از برنامه های کتابخانه های عمومی در حوزه کسب و کارها و توسعه مطالعه همگانی استقبال و حمایت خواهیم کرد.
نقطه عطفی در کتابخانههای عمومی با ورود به حوزه کسب‌وکارهای کوچک
اعظم صنعت جو، دبیر علمی همایش بین المللی «کتابخانه های عمومی و کسب و کارهای کوچک» در آیین افتتاح این همایش ضمن خوشامدگویی و خیرمقدم به حاضران، اظهار داشت: شرف حضور تک تک شما سروران ارجمند در دومین همایش بین المللی کتابخانه های عمومی با عنوان کتابخانه های عمومی و کسب و کارهای کوچک، که انشاالله به لطف و عنایت پروردگار متعال در شهر مقدس مشهد و در جوار بارگاه منور آقا ثامن الجحح علی بن موسی الرضا طی امروز و فردا برگزا می شود، را ارج می نهیم و مغتنم می شماریم.
وی با اشاره به اهداف برگزاری این همایش گفت: با توجه به نقش برجسته اطلاعات به عنوان عامل قدرت در دنیای امروز و لزوم حرکت به سمت کسب و کارهای دانش بنیان، توسعه اشتغال پایدار در راستای سیاستهای کلان اقتصاد مقاومتی و توسعه زیست بوم کارآفرینی و نوآوری، این همایش به طور عام، قصد دارد به نقش اطلاعات در توسعه کسب و کارها، بر جسته کردن اهمیت و توجه به کسب و کارهای کوچک در اقتصاد بپردازد. کسب و کارهای کوچک به دلیل نیاز به سرمایه اندک، اما زود بازده، ریسک پذیری کم در میان دیگر مزایا در توسعه بیش از ۹۰ درصدی اقتصاد جوامع پیشرفته نقش داشته و مبنای توسعه کسب و کارهای متوسط و بزرگ شده اند.
صنعت جو اضافه کرد: این همایش به طور خاص قصد دارد به نقش کتابخانه های عمومی به عنوان یکی از مهمترین نهادهای اجتماعی در توسعه توانایی های افراد جامعه در راستای رونقش بخشی اقتصادی جامعه بپردازد. کتابخانه های عمومی به دلیل داشتن توانمندسازهایی مانند کتابداران متبحر و متخصص، منابع اطلاعاتی انتخاب شده بر اساس نیازکاربران، ساختکده بودن که امکان خلق نوآوریها در عمل را می دهد، داشتن فناوریهای اطلاعاتی، ارائه خدمات مشاوره اطلاعاتی و آموزش کاربران، در میان دیگر انواع خدمات نقش مهمی می توانند در توسعه اقتصاد جوامع با ارتقای مهارت های افراد جامعه داشته باشند.
وی با اشاره به ظرفیت های کتابخانه های عمومی در توسعه کسب و کارها، گفت: شناخت خوب کتابخانه از جامعه محلی، ظرفیتها و نیازها؛ منابع مناسبی که متناسب با نیاز جامعه انتخاب و دسترس پذیر می کنند؛ برقراری ارتباط بین جویندگان کار و صاحبان سرمایه و جویای نیروی کار، سازمان های حقوقی و حامی؛ استفاده از فضای در اختیار برای تقویت بازاریابی، عرضه محصولات، اطلاع رسانی و ترویج کسب و کارها؛ فضایی یادگیرنده برای توسعه دانش افزایی کسب و کار از ظرفیت های کتابخانه ها محسوب می شود. با این اهداف و به قصد نشان دادن جایگاه کتابخانه عمومی در زیست بوم کسب و کار، این همایش از سال گذشته که از سوی مقام معظم رهبری سال تولید دانش بنیان و اشتغال آفرین لقب گرفت و در سال جاری که سال رشد تولید نامیده شد، به منظور تحقق شعار سال، به طور رسمی آغاز به کارکرد.
دبیر علمی همایش بین المللی «کتابخانه های عمومی و کسب و کارهای کوچک» ادامه داد: با اعلام رسمی فراخوان در سایت همایش به ۳ زبان فارسی، انگلیسی و عربی، قریب به ۱۳۰ مقاله دریافت شد. این مقالات از سوی ۶۰ داور در حوزه های موضوعی جامعه شناسی، اقتصاد گروه های مدیریت، مهندسی صنایع، علوم اطلاعات، و حوزه های وابسته با دو سری داوری و گاهی تا ۳ سری داوری ارزیابی و مقالاتی برای ارائه به صورت سخنرانی، پوستر و چاپ در مجموعه مقالات انتخاب شدند. همچنین طبق توافق به عمل آمده، مقرر شد مقالات برگزیده در چند نشریه معتبر و مرتبط به چاپ برسد. علاوه بر این، طی برنامه ریزی انجام شده، تصمیم گرفتیم مرتبط با محورهای ۱۲ گانه همایش، به صورت ماهانه پیش نشست ها و وبینارهایی برگزار کنیم که تا به امروز ۱۴ پیش نشست با حضور متخصصان و اساتید داخلی و خارجی از حوزهای موضوعی مختلفق برگزار کردیم که هم به طرح موضوعات نظری، کاربردی و هم به بیان تجربیات و پروژه ها از کشورهای مختلف از جمله آمریکا، انگلیس و کانادا و دانمارک در زمینه مرتبط با همایش پرداختند. طبق برنامه ریزی های انجام شده تا پایان سال وبینارهای ماهانه دانش افزایی کسب و کار تداوم پیدا می کند.
وی اضافه کرد: از دیگر اقدامات مهم، فراخوان جایزه طراحی خدمت در حوزه کسب و کارها بود که طی آن خواسته شد تجربه های عملی محقق شده و الگوهای کسب و کار با قابلیت اجرا خصوصا با بهره گیری از بستره کتابخانه عمومی، در یک بازه ۷ ماهه ارسال شود؛ با این هدف که خدمات کسب و کاری که به شیوه نوآورانه، خلاقانه، مبتنی بر کار گروهی، جاذب مشارکت اجتماعی، الگوپذیر، آموزش محور و تجربه گرایانه که دارای چشم اندازی برای توسعه مشاغل بومی و محلی بودند شناسایی شود. در نتیجه فراخوان، طی این مدت در حدود ۴۱۰ خدمت به دبیرخانه ارسال و از سوی داوران حوزه های کتابداری و کارآفرینی و مدیریت داوری شد که عمده آنها حاصل اجرای طرح در مناطق بومی و محلی بود و به رفع بیکاری و درآمدزایی نیز منتج شده بود.
صنعت جو با اشاره به سخنرانی ها و مقالات این همایش که در قالب ۶ پنل، به صورت حضوری، مجازی و پوستر از سوی متخصصان از ۱۰ کشور ارائه می شود، تصریح کرد: به اعتقاد من این همایش به دلایلی همچون جلب توجه جهانیان و جامعه علمی بین المللی به کتابخانه ها به عنوان نهاد مردم مدار و مردم دار، و توجه به نیازهای اطلاعاتی آنها در ابعاد اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی در ایران؛ نشان دادن توان جمهوری اسلامی ایران در عرصه های علمی و اقتصادی؛ نشان دادن تعاملگری جمهوی اسلامی ایران با دیگر کشورها در عرصه های علمی و رونق بخشی اقتصادی حداقل در سطح جامعه محلی کتابخانه ها هم شهری و هم روستایی، توانسته رسالت های خود را انجام دهد.پ
وی در خاتمه اظهار داشت: هر چند این همایش حاصل بیش از یک سال و اندی تلاش بی وقفه نهاد کتابخانه های عمومی کشور، اداره کل کتابخانه استان خراسان رضوی و همکاری ادارات کتابخانه های دیگر استان ها، حرفه مندان و اعضای هیات علمی دانشگاه ها است، که بسیار قابل تقدیر است؛ اما برگزاری این همایش تنها نقطه عطف و شروعی برای آغاز فعالیت ها به سمت مشتری مداری در کتابخانه ها، کمک به افزایش مهارت ها، شایستگی ها و توانائی های آنان در کسب درآمد، راه اندازی و توسعه کسب و کار است. دلیل آن هم برنامه ریزی برای تولید محتوا یا ترجمه عملی دانش کسب شده از همایش، تجربیات و خدمات برای بکارگیری در کتابخانه ها، دانش افزایی کتابداران و جوامع محلی با امتداد وبینارها و مستندسازی تجربیات همایش است.
شناخت گروه‌های جدید و نوپا یکی از کارکردهای متنوع کتابخانههای عمومی است
حجت الاسلام و المسلمین علی اکبر سبزیان، مدیرکل کتابخانههای عمومی استان خراسان رضوی و دبیراجرایی دومین همایش بین المللی «کتابخانه های عمومی و کسب و کارهای کوچک» در مراسم افتتاحیه همایش ضمن عرض خیر مقدم به حاضران در این نشست گفت: لازم می‌دانم به یک نکته اصلی به انضمام چند نکته پیرامونی اشاره کنم. آن نکته مهم در بیان ساده و صریح، ساختار کتابخانههای عمومی در دنیا و به تبع آن در کشور ایران است که در حال گذار از شکل سنتی به نسل جدید است. کتابخانههای عمومی امروزه و در نسل جدید خود تبدیل به فرهنگسراهای اجتماعی شده و پا را فراتر از کارکردهای سنتی به معنای دسترسی به منابع و اطلاع رسانی، آموزش و سرگرمی گذاشته اند.
دبیر اجرائی همایش بین المللی «کتابخانههای عمومی و کسب و کارهای کوچک» اظهار کرد: این روزها در فضای کتابخانههای عمومی این تغییر رویه با حرکت در مسیر نوآوری و خلاقیت، کاملا مشهود و قابل لمس است. در واقع این مراکز به باشگاه‌های فرهنگی، هنری و اجتماعی تبدیل شده‌اند و با تشخیص نیازهای جامعه امروز به ارائه خدمات متنوع با محوریت کتاب و منابع اطلاعاتی می‌پردازند.
وی گفت: بدون شک این قاعده برای همه کتابخانههای عمومی در سراسر دنیا مصداق دارد و به قطعیت تمام می‌توان گفت که بحث نسل جدید کتابخانههای عمومی و تعریف خدمات جدید در آن مبحثی جدی است. اگر پذیرفته باشیم که نسل جدید کتابخانههای عمومی به عنوان مکان سوم در مقام دانشگاه مردم، مراکز غیر رسمی آموزش و مهارت افزایی و فرهنگسرای اجتماعی هستند؛ باید به این مهم نیز توجه کرد که یکی از مسائل و چالشهای مهم کشورهای توسعه یافته در دنیای امروز مشکلات اقتصادی و شکل‌گیری کسب و کارهای جدید است. این کسب و کارها نیازهای متنوع و مختلفی در زمینه‌های آموزش، حمایت و پشتیبانی، ترویج و اطلاع رسانی دارند؛ که کتابخانه عمومی به عنوان یک پایگاه مهم میتواند نقش حیاتی خود را در این امر به خوبی شناسایی و برای رفع نیازهای این گروه مخاطبان برنامه‌ریزی مناسب و لازم را انجام دهد.
مدیرکل کتابخانههای عمومی خراسان رضوی ابراز کرد: این برنامه‌ها میتواند با محوریت گفتگوهای علمی و انتقال و اشتراک تجربیات بین افراد و صاحبان کسب و کارها و عرضه محصولات آنها در بستر کتابخانههای عمومی شکل گیرد. بیش از هر چیزی ایجاد بستری امن و پذیرا در کتابخانه‌ها با پشتوانه دانشی از مجموعه متناسب و به روز میتواند در شکل‌گیری روند موثر و رو به رشد در این حیطه کارساز باشد.
سبزیان برنامه‌های اصلی نهاد کتابخانههای عمومی کشور را برای ایجاد و حمایت از کسب و کارهای کوچک را به دو مولفه اصلی برنامه تسهیلگری و آموزش تقسیم کرد و افزود: از جمله فعالیتهای در حال انجام در کتابخانه های عمومی در راستای حمایت از کسب و کارهای کوچک، آموزش ارائه منابع اطلاعاتی، ایجاد محیط تعامل میان کارآفرینان و کتابداران با نهادهای متولی کسب و کارها و نیز با مدیریت زمان و فضای فیزیکی و غیرفیزیکیِ در اختیار است.
وی تصریح کرد: علاوه بر آن در اختیار گذاشتن فضاهای کتابخانه‌ای نیز یکی از اقدامات موثر به منظور رونق، تولید و توسعه کسب و کارهای خانگی در اختیار اعضاء، مربیان و کارآفرینان است. سیاست امروز نهاد کتابخانههای عمومی بر تعریف و ایجاد خدمات جدید و متنوع و حرکت به سمت و سوی عضو محوری و توجه به نیاز تمامی اقشار جامعه از جمله: بانوان، کودکان و نوجوانان گروه‌های خاص و غیره است. در این بین شناخت گروه‌های جدید و نوپا مانند کسب و کارهای کوچک استارت آپ‌ها و مشاغل جدید نیز یکی از همین کارکردهای متنوع است.
مدیرکل کتابخانههای عمومی خراسان رضوی خاطر نشان کرد: استان بزرگ خراسان رضوی دارای بیش از ۲۵۰ کتابخانه عمومی است که با این سبک جدید و نزدیک به ۳ میلیون منبع کتابخانه‌ای در حال ارائه خدمات متنوع کتابخانه‌ای به تعداد ۲۵۰ هزار نفر عضو فعال هستند. همچنین کتابخانه مرکزی امام خمینی(قدس سره) مشهد نیز به عنوان یکی از بزرگترین کتابخانههای عمومی کشور در حال ارائه بیش از ۴۰ خدمت متنوع به تعداد ۲۸ هزار عضو فعال است. قابل ذکر است که استان خراسان رضوی همچنین با ایجاد و راه‌اندازی ۱۱ کتابخانه سیار به عنوان استان پیشرو و نخست در این حوزه در حال پاسخگویی به نیازهای کتابخانه مناطق کم برخوردار و مناطق روستایی و فاقد کتابخانه است.
وی تصریح: توجه به آموزش و مهارت افزایی کاربران و اعضاء برای ایجاد کسب و کارهای کوچک، عرضه آنها و تسهیلگری در ایجاد فضای اشتغال اشتراکی و برگزاری بسش از ۱۴۰ رویداد کتابخانه‌ای توسط کتابداران عزیز استان با محوریت کسب و کارهای کوچک نیز از مهمترین اقدامات بوده است.
علی اکبر سبزیان بیان کرد: همایش بین المللی «کتابخانههای عمومی و کسب و کارهای کوچک» با هدف شناسایی راهکارها، ایده‌ها، تجربه‌ها، ضعف‌ها، چالشها و چشم اندازها برای استفاده از ظرفیت کتابخانههای عمومی در رونق بخشی اقتصادی با حمایت از اقدامات کارآفرینانه و کسب و کارهای کوچک با مشارکت نهاد کتابخانههای عمومی کشور و انجمن علمی ارتقاء کتابخانههای عمومی ایران شکل گرفت. باعث خوشبختی است که اداره کل کتابخانههای عمومی خراسان رضوی امروز میزبان این رخداد مهم و بزرگ است.
کتابخانه‌ها در چارچوب اهداف توسعه پایدار، برنامه توسعه کسب‌وکارها را رونق می‌بخشند
ویکی مک دونالد، رئیس فدراسیون بین المللی انجمن ها و موسسات کتابداری (ایفلا) ضمن ابراز خرسندی از حضور در مراسم افتتاح همایش بین المللی «کتابخانه های عمومی و کسب و کارهای کوچک»، اظهار داشت: ما با انجمن های کتابخانههای عمومی مختلف کار می‌کنیم تا بتوانیم کتابخانه‌هایی قوی‌تری ایجاد کنیم. حدود ۱۱ هزار داوطلب، علاقه‌مند به عضویت در ایفلا هستند و می‌دانم که بسیاری از کشورهای افریقای جنوبی، روسیه، ایران، مالزی و... علاقه‌مند به همکاری با ما هستند. من از برگزاری این کنفرانس و تلاش‌های انجام شده در این زمینه قدردانی می‌کنم و معتقدم مطالبی که در جریان کنفرانس‌ها و همایش‌ها عنوان می‌شود، میتواند در دسترسی به اطلاعات و ایده‌های مختلف، آموزش عمومی افراد و ارتقای سبک زندگی اثرگذار باشد. اطمینان دارم همایش بین‌المللی «کتابخانههای عمومی و کسب‌وکارهای کوچک» بسیار مثمر ثمر خواهد بود و تبادل اطلاعات و تجارب، به ارتقای هر چه بیشتر این مفهوم کمک می‌کند.
مک دونالد با اشاره به تلاش دفتر یونسکو در پاریس و تأکید بر نقش کتابخانههای عمومی برای ارتقای دانش و ایجاد انگیزه اجتماعی در افراد، تصریح کرد: این نقش کتابخانه‌ها، اصلی کلیدی است که باید مدنظر قرار دهیم. بهتر است در صورت امکان با سازمان یونسکو برای بروزسازی اطلاعات خودمان به‌ویژه در حوزه نقش‌هایی که کتابخانههای عمومی میتوانند داشته باشند، همکاری نزدیک برقرار کنیم؛ چراکه کتابخانه عمومی سازمانی است که به صورت مستقل برای گروه‌هایی خاص تصمیم‌گیری می‌کند و این موضوع به دسترسی بهتر به اطلاعات کمک خواهد کرد. در واقع کتابخانههای عمومی میتوانند بین افراد اتحاد ایجاد کنند تا ارتباطات بهتری با یکدیگر برقرار کنند. ارائه رهنمودهایی به کاربران به‌ویژه در زمینه ارتقای کسب‌وکارهای کوچک، نیز از دیگر مزایای کتابخانههای عمومی است.
وی تصریح کرد: ۱۵ سپتامبر ۲۰۱۵ سازمان ملل دستورکار توسعه پایدار را تصویب کرد که شامل ۱۷ هدف مهم برای دسترسی به توسعه پایدار در جهان امروز است. در این سند به نقش کتابخانههای عمومی در ایجاد کسب‌وکارهای کوچک نیز اشاره شده است. به اعتقاد من همگان باید از تمامی خدمات کتابخانههای عمومی بهره‌مند شوند؛ چراکه این دسترسی زندگی بهتری برای افراد جامعه فراهم می‌کند.
مک دونالد با اشاره به اهداف فدراسیون بین‌المللی انجمن‌ها و مؤسسات کتابداری (ایفلا) در راستای توسعه پایدار، اظهار داشت: یکی از اهداف ما آموزش مادام‌العمر است که بسیار حائز اهمیت است و میتواند نقش برجسته‌ای در زندگی ما ایفا کند. از دیگر مسائل ما در حوزه توسعه پایدار، رشد اقتصادی و ایجاد اشتغال برای تمامی اقشار جامعه است که میتواند در چارچوب کسب‌وکارهای کوچک تحقق یابد. علاوه بر این، نوآوری در زمینه زیرساختارها و صنعت از مسائل مهمی است که میتواند نقش بسزایی در پیشرفت اقتصادی داشته باشد. در واقع نوآوری، از اهدافی است که باید آن را دنبال کنیم. همچنین ایجاد دسترسی یکسان به فناوریهای نوین برای همگان و در نظر گرفتن اقشار محروم بسیار حائز اهمیت است. موضوع صلح و عدالت و داشتن نهادهایی قوی برای ایجاد عدالت و دسترس پذیر کردن اطلاعات صحیح، از دیگر اهداف حائز اهمیت برای ما است. در واقع اهداف ما ارتباط بسیار نزدیکی به نقش کتابخانههای عمومی و نحوه حمایت آنها از کسب‌وکارهای کوچک دارد.
وی تصریح کرد: کتابخانههای ما سعی دارند در چارچوب اهداف توسعه پایدار، برنامه توسعه کسب‌وکارها را رونق بخشند و در این زمینه مطالعات دقیقی انجام شده است. ما در این زمینه مشوق‌هایی برای کتابخانههای عمومی در نظر گرفته‌ایم تا تجارب خود را با یکدیگر به اشتراک بگذارند و تحقق اهداف کمک کنند.
مک دونالد با اشاره به نمونه‌هایی از فعالیتهای کتابخانههای عمومی در حوزه حمایت از کسب‌وکارهای کوچک، گفت: فراهم‌آوری منابع و امکانات مورد نیاز مثل اینترنت بی‌سیم و...؛ مناظره و مباحثه با تاجران موفق برای راهنمایی جوانان و نوجوانان؛ ایجاد انگیزه در افراد برای ارتقای دانش، مهارت و خلاقیت آنها؛ فراهم کردن تسهیلات سخت‌افزاری و نرم‌افزاری برای کمک به تحقق ایده‌های افراد؛ طرح‌هایی برای حمایت از نوآوریها و خلاقیت‌ها؛ آزمایشگاه‌های دیجیتال مجهز به نرم‌افزارهای گوناگون در حوزه انیمیشن و...؛ برگزاری کارگاه‌هایی در زمینه دیجیتال و فناوری اطلاعات و برقراری ارتباط با حوزه صنعت، از اقداماتی است که در کتابخانههای ما انجام می‌شود. این نشان می‌دهد طیف گوناگونی از فعالیت‌ها در حوزه حمایت از کسب‌وکارهای کوچک، در کتابخانههای عمومی قابل انجام است. به این ترتیب می‌توانیم مانیفست کتابخانههای عمومی که از سوی یونسکو ایجاد شده و اهداف توسعه پایدار را دنبال می‌کند، ادامه دهیم.
این همایش طی دو روز(۲۵ و ۲۶ مهرماه ۱۴۰۲) با ارائه سخنرانی ۱۲ صاحب نظر بین المللی و ۱۳ شخصیت علمی داخلی در خصوص نقش کتابخانه های عمومی در حمایت از کسب و کارهای کوچک برگزار شد. در روز نخست سه پنل برگزار شد که در پنل نخست ۴ سخنرانی، در پنل دوم پنج سخنرانی و در پنل سوم نیز ۴ سخنرانی ارائه شد.
پنل چهارم، پنل پنجم و پنل ششم همایش بین المللی «کتابخانه های عمومی و کسب و کارهای کوچک» نیز روز چهارشنبه ۲۶ مهر، برگزار و در هر پنل ۴ سخنرانی ارائه شد.
آیین اختتامیه همایش بین‌المللی «کتابخانههای عمومی و کسب‌وکارهای کوچک» ۲۶ مهرماه با حضور فرشاد مهدی‌پور، معاون امور مطبوعاتی و اطلاع‌رسانی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی؛ انسیه خزعلی، معاون رئیس جمهور در امور زنان و خانواده؛ مهدی رمضانی، دبیرکل نهاد کتابخانه های عمومی کشور؛ صاحب نظران خارجی و داخلی و مدیران مجموعه نهاد برگزار شد.
تقدیر رئیس جمهوری از پیشگامی نهاد در توجه به کسب‌وکارهای کوچک/ نقش همایش بین المللی «کتابخانه های عمومی و کسب و کارهای کوچک» در تحقق سیاست های کلان اقتصادی کشور
آیت الله سیدابراهیم رئیسی، رئیس جمهور، با ارسال پیامی به همایش بین المللی «کتابخانه های عمومی و کسب و کارهای کوچک»، پیشگامی نهاد کتابخانه های عمومی کشور در این زمینه را شایسته قدردانی دانست. متن پیام آیت‌الله سیدابراهیم رئیسی، رئیس جمهوری اسلامی ایران توسط مهدی رمضانی دبیرکل نهاد کتابخانه های عمومی کشور خوانده شد که در ادامه آمده است.
بسم الله الرحمن الرحیم
کتابخانههای عمومی، به دلیل برخورداری از شبکه گسترده و منسجم، پشتوانه غنی میراث گرانبار کتاب و کتابخوانی در ایران اسلامی و مصداق بارز حضور فرهنگ در حوزه فرهنگ عمومی بوده و همچنین فرصتی برای ارائه خدمت و ارتقاء سرمایه اجتماعی از طریق نقش‌آفرینی در همه بسترهای اجتماعی و فرهنگی و سیاسی و اقتصادی برای «همه مردم» است.
دولت مردمی از آغاز فعالیت، به حوزه فرهنگ، همچون سایر حوزه‌ها نگاه تحولی داشته است. اولویت نخست این نگاه تحولی، اهتمام به پویایی «نهضت کتابخوانی» و «توسعه خدمات بر پایه نیاز جامعه» است که وظیفه همه دستگاه‌های فرهنگی است.
در این راستا تعریف نقش کتابخانه های عمومی در فضای کسب‌وکار، یکی از مواردی است که به منظور کمک به تحقق سیاستهای کلان اقتصادی کشور اتخاذ شده و توانسته است با طراحی مناسب و انجام فعالیتهای علمی و عملیاتی، خدمات ارزشمندی را به فعالان کسب‌وکار ارائه کند.
هر چند همواره اهمیت «فرهنگ و اخلاق کسب‌وکار» مورد توصیه تعالیم انسان‌ساز اسلام بوده است، اما در زمانه ما به دلیل شرایط خاص اقتصادی و هجمه‌های فراوان نظام سلطه، این مسئله اهمیت بیشتری دارد تا جایی که رهبر معظم انقلاب اسلامی در سخنان ابتدای سال خود فرمودند: «در سال ۱۴۰۲ هم مسئله اصلی ما مسئله اقتصاد است».
لذا، در فضای کنونی که بنا به ضرورت‌های اقتصادی و اجتماعی، کسب‌وکارهای کوچک حول محور ایده‌های نوین و گروه‌های جوان شکل می‌گیرند و جامعه به سوی کسب‌وکارهای کوچک پیش می‌رود، با مجموعه‌ای از نیازها روبه‌رو هستیم و پیشگامی نهاد کتابخانههای عمومی کشور در این زمینه شایسته قدردانی است و میتواند نقش مهمی را در انتقال تجارب شغلی و حرفه‌ای برای جامعه و دوستداران پدیده‌های کارآفرینی ملی و بین‌المللی ایفا کند و زمینه‌ساز اشتغال جوانان و رونق اقتصادی در کشور باشد.
امیدوارم برگزاری این همایش از سوی نهاد کتابخانههای عمومی کشور که با همکاری نهاد علم و نهاد فرهنگ در قامتی بین‌المللی شکل گرفته است، بتواند نقطه عطفی در ارتقای جایگاه اجتماعی کتابخانههای عمومی باشد و ضمن تبیین مسیرهای پیش روی کتابخانههای عمومی در کمک به کسب‌وکارهای کوچک، به شکل‌گیری گفت‌وگوهای علمی بین‌المللی در این زمینه کمک کند. بی‌شک این اقدام هوشمندانه، نیازمند مشارکت گسترده پژوهشگران، اندیشمندان، مدیران و کتابداران است تا با ارائه نظرات و دیدگاه‌های کارشناسی خود، یاری‌گر اقتصاد ملی و کتابخانههای عمومی باشند.
در پایان با قدردانی از همه دست‌اندرکاران برگزاری این همایش و حضار گرامی، امیدوارم دستاوردها و برکات این همایش که در جوار بارگاه ملکوتی حضرت علی بن موسی الرضا(ع) در شهر مقدس مشهد برگزار می‌گردد، موجب رونق کسب‌وکارهای کوچک در اقصی نقاط کشور و به‌ویژه مناطق محروم با بهره‌مندی از امکانات و منابع انسانی و فضا و تجهیزات کتابخانههای عمومی گردد و در کنار این کوشش رفیع، حس همیاری‌های فرهنگی از طریق اقتصادی، از بستر کتابخانه عمومی به جوانان این مرز و بوم انتقال یابد.
سید ابراهیم رئیسی
رئیس جمهوری اسلامی ایران
کتابخانه های عمومی نقش مهمی در حفظ جمعیت روستایی، آگاهی رسانی و مهارت آموزی برای کار دارند
انسیه خزعلی، معاون رئیس جمهور در امور زنان و خانواده ، ۲۶ مهرماه در آیین اختتامیه همایش بین‌المللی کتابخانههای عمومی و کسب‌وکارهای کوچک عنوان کرد: هر گاه از خواندن سخن به میان می‌آید، اولین کلام خداوند خطاب کرد به آخرین پیامبرش را به یاد می‌آورد که بر امر خواندن تأکید کرده است.
خزعلی با اشاره به حوادث دلخراش غزه گفت: دوست داشتیم امروز از کتاب و مهارت و کار بخوانیم، از نشاط و سرزندگی و بالندگی در شهر و روستا بخوانیم و از کتابخانه‌هایی بگوییم که به میدان کار و اقتصاد آمده و در عمل کارهای خود را ثابت کرده‌اند؛ اما حوادثی که روزهای گذشته پیش آمد ما را به خوانش دیگر کشید؛ به گونه‌ای که امروز باید از اشک، خون و درد و غزه بخوانیم. از اطفال قطعه قطعه شده و مادران فرزند از دست داده و فرزندان بی‌مادر شده بخوانیم.
معاون رئیس جمهور در امور زنان و خانواده، حوادث اخیر را اوج جنایت بی‌حساب و غیر قابل توصیف برشمرد و گفت: آیا بشر میتواند به این حد از رذالت و حضیض دچار شود و دست به چنین جنایات هولناک و نسل‌کشی بزند؟! افسوس که مجبور هستیم ببینیم و دستمان بسته است. مجبور هستیم حوادثی را بشنویم و بخوانیم که متأسفانه نه صدایش و نه تصویرش به گوش مدعیان حقوق بشر نمی‌رسد.
وی اضافه کرد: اکنون برای زنانی و کودکانی که اکثریت کشتگان و مجروحان غزه را تشکیل می‌دهند، صدای بانیان حقوق بشر بلند نیست.
خزعلی ضمن عرض تسلیت برای حوادث روزهای گذشته در غزه گفت: طلب دعا و فرج می‌کنیم برای همه کسانی که اسیر چنین ظلم‌هایی شده‌اند و به امید روزی که این غده سرطانی از روی زمین برچیده شود.
معاون رئیس جمهور در امور زنان و خانواده در ادامه به حرکت مثبت کتابخانه‌ها در پرداختن به موضوع کسب‌وکار اشاره و عنوان کرد: تشکر می کنم از این نهضتی که برای آوردن کتاب به میدان و برای استفاده از آن در حیطه‌های کاربردی و رفع خلأهای زندگی و برای بسط کتابخوانی در جامعه و خانواده‌ها ایجاد شده است و ما نیاز داریم که در کسب‌وکارهایمان از علم بهره بگیریم.
وی افزود: یکی از خلأهای کار در جامعه ما، مسئله فرهنگ کار است و ما نیاز داریم خانواده‌های ما، فرهنگ واقعی کار و زحمت‌کشی را برای رسیدن به گنج را هم تمرین کنند هم بشناسند و هم به خوبی درک کنند و این از مسیر کتاب و کتابخانه میسر است.
خزعلی در ادامه با بیان اینکه باید کسب‌وکار خود را با مهارت کافی و در مرزهای دانش حرکت دهیم، اضافه کرد: نیاز داریم بازار را بشناسیم و چگونگی و کجایی ارائه محصول و کیفیت محصول را بیاموزیم و در این مسیر نیز به کتاب و کتابخانه و نقش مهمی که کتابخانه میتواند در این مسیر داشته باشد، نیاز است.
عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی در ادامه سخنان خود با بیان اینکه ورود کتاب به اقصی نقاط کشور مسئله مهم دیگری است، گفت: کتاب در روستاها و شهرهای کوچک نفوذ دارد، اگرچه در شهرهای بزرگ کمرنگ شده یا به شکل‌های دیگری غیر کتابخانه فیزیکی مورد استفاده قرار می‌گیرد. این فرصت مغتمی است و باید از آن استفاده کنیم.
خزعلی گفت: کشور ما با کاهش جمعیت مواجه است و به تله جمعیتی وارد شدیم. این مشکل جدی که بسیاری از کشورهای دیگر با آن مواجه شده و نتوانستند از آن خارج شوند و ما در مرز آن قرار گرفتیم. کاهش جمعیت ما مشابه کشور ترکیه است؛ هر دو کشور به عدد ۱.۶ رسیده و اخطار جمعیتی داده و برنامه‌های افزایش جمعیت را دنبال میکنند. هرچند ما یک مزیت داریم و آن روستاهای ماست؛ جمعیت روستایی ما ۲۵ درصد است و ترکیه ۵ درصد؛ اما متأسفانه این عدد در حال کاهش است.
وی افزود: کتابخانههای عمومی نقش مهمی در حفظ روستاها، آگاهی‌دهی، مهارت آموزی برای کار و پشتیبانی از کسب‌وکارهای کوچک و ماندگاری روستاها دارند و علم و دانش همراه با پشتیبانی‌های کسب‌وکار که موجب قوت روستا می‌شود را ارائه می‌دهند.
خزغلی تصریح کرد: زنان نقش مهمی در جوامع روستایی دارند و اکثریت اقتصاد روستایی و عشایر توسط زنان اداره می‌شود؛ همانگونه که بانوان سهم مهمی در اداره کتابخانههای عمومی دارند. بنا به گفته دبیرکل نهاد کتابخانههای عمومی کشور ۶۰ درصد کتابخانههای عمومی را بانوان اداره میکنند.
معاون رئیس جمهور در امور زنان و خانواده با بیان اینکه به برکت انقلاب اسلامی در همه روستا و جمعیت عشایری ایران سواد رواج دارد، گفت: از این موقعیت باید به خوبی استفاده کرد. نقش کتابخانه‌ها در این زمینه بسیار ارزنده است. همچنین در زمینه بازماندگی از تحصیل کتابخانه‌ها میتوانند نقش ایفا کنند. اگر مدارس سیار و صوتی و تصویری را به روستاها و مناطق عشایری ببریم و در کنار کتابخانههای روستایی قرار دهیم، بازمانده از تحصیل نخواهیم داشت.
وی تصریح کرد: امیدوارم با همتی که در این یکی دو سال به وجود آمده، شاهد شکوفایی بیشتر شهرها و روستاهای کوچک باشیم و حرکت خوبی را برای مهاجرت معکوس از شهرها به روستاها شاهد باشیم.
حمایت تبلیغاتی و رسانه‌ای از فراگیر شدن ایده کسب‌وکارهای کوچک در کتابخانه‌ها
فرشاد مهدی‌پور، معاون امور مطبوعاتی و اطلاع‌رسانی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در مراسم اختتامیه همایش بین‌المللی کتابخانههای عمومی و کسب‌وکارهای کوچک طی سخنانی و با ذکر روایتی مربوط به دوره حکومت حضرت علی(ع) گفت: در زمان حکومت ایشان به زنی یهودی تعرض شد و ایشان فرمودند «اگر هر مسلمانی از غصه این تعرض (یعنی کشیدن خلخالی از پای یک زن یهودی، بمیرد) رواست.» امروز ما در جایی هستیم که دولتی برساخته که خود را به دین یهود متصل می‌کند، یعنی صهیونیست‌های خونخوار، هر روز مسلمانان را زیر سلطه و فشار خود قرار می‌دهند و دیشب اتفاقی افتاد که فقط با ظلم خود صهیونیست‌ها و نازی ها قابل سنجش است. دیشب هولوکاست واقعی در غزه اتفاق افتاد و امیدوارم به مدد نیروهای جهادی، جبهه مقاومت و مقاومت مردم غیور فلسطین لکه این غده سرطانی، به فرموده امام راحل، به زودی پاک شود.
وی ادامه داد: کتابخانههای عمومی را می‌توان از دو سطح، یکی کتاب، کتابداری و کتابخانه و دیگری از سطح عمومی گسترش داد. در دوره جدید مفهوم عمومی، مفهومی توسعه‌یافته است. به نظر می‌رسد در دوره جدید شاید ما عرصه خصوصی خیلی منحصر به فردی نداشته باشیم و حوزه عمومی کاملاً توسعه‌یافته است. فضای مجازی و شبکه‌های اجتماعی نیز این موضوع را توسعه داده‌اند.
مهدی‌پور تصریح کرد: به گمان من ایده این همایش توسعه مفهوم عمومی کتابخانه عمومی است؛ یعنی بخشی که با مخاطب گسترده، بازیگران جدید و ذینفعان متعدد و نوینی روبرو است. وقتی درباره عمومی صحبت می‌کنیم، منظور همه مردم است. البته کسب‌وکاری که در کتابخانه می‌بینیم باید نسبتی با کتاب، کتابداری و کتابخانه داشته باشد تا این موضوعات را توسعه و تعمیم دهد و به صورت سطحی موازی با کتابخانه حرکت نکند.
وی تصریح کرد: ما به سهم خود در معاونت امور مطبوعاتی و اطلاع‌رسانی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در عمومی و فراگیر شدن این فرایند و ابتکار عملی که نهاد کتابخانههای عمومی کشور پیش گرفته، مشارکت می‌کنیم و حوزه رسانه‌ای، تبلیغاتی و خبری این اتفاق مؤثر که می تواند پیوندهای جدیدی بین ما و مردم برقرار کند، را توسعه خواهیم داد.
معاون امور مطبوعاتی و اطلاع‌رسانی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در خاتمه اظهار داشت: طی دو سال گذشته و با حضور مدیریت جدید در نهاد کتابخانههای عمومی کشور، رویدادهای بسیار زیادی مربوط به حوزه کسب‌وکارها اتفاق افتاده که بنده توفیق حضور در برخی از این رویدادها را داشته‌ام. امیدوارم ایده کسب‌وکارهای کوچک در کتابخانه‌ها عمیق‌تر شود و ما نیز نقش خود را به جهت تبلیغاتی و رسانه‌ای برای فراگیر شدن آن ایفا کنیم.
کتابخانه‌ها جامعه را توانمند می‌کند و پاسدار سرمایه اجتماعی است
سیدباقر میرعبداللهی، معاون برنامه‌ریزی، پژوهش و فناوری اطلاعات نهاد کتابخانههای عمومی کشور، در آیین اختتامیه همایش بین المللی کتابخانه های عمومی و کسب و کارهای کوچک عنوان کرد: برگزاری این همایش تلاش یکساله نهاد برای تدوین ملزومات علمی و عملی «دومین همایش بین المللی کتابخانه های عمومی» بود که فرجامی رضایت بخش یافت.
میرعبدالهی با تصریح اینکه با پایان این همایش، کار کتابخانه های عمومی برای تبیین سویه های مفهومی و اجرایی الگوهای نوین خدمت رسانی به مردم آغاز می شود، گفت: کتابخانه های عمومی ملزم به ارائه خدمت به مردم هستند، مردمی که دل در گرو دانستن دارند، مردمی که به کتابخانه معنا می دهند و آن را فراتر از «مجموعه سازی» و «رده بندی» و «منبع کتابخانه ای» می بینند؛ مردمی که پذیرفته اند که این ارتباطات و نقش ها است که به کتابخانه جایگاه می دهد نه قفسه و درجه کتابخانه، مردمی که شاید به «شکل دیگر خواندن» می اندیشند و ماهیت جمعی فرهنگ را در کتابخانه سراغ می گیرند.
وی با تأکید بر اینکه کتابخانه نظم اجتماعی پدید می آورد، گفت: کتابخانه ها جامعه را توانمند می کند، پاسدار سرمایه اجتماعی است، خاطره می سازد، تجربه می آفریند، آموزش می دهد، به مهارت توجه می دهد، خلاق و ارزشمدار است و دلگرمی به بار می آورد.
معاون برنامه ریزی نهاد کتابخانه های عمومی کشور با بیان اینکه مطالبات و مطلوبات از کتابخانه و کتاب خوانی، خیالپردازی و آرزوی محال نیست، اضافه کرد: وجود برخی تجربه های ایرانی و جهانی که در همین دو روز جلوه های آن را دیدیم و شنیدیم، تحقق پذیر بودن آن را تأیید می کند. اما توسعه و تکمیل این تجربه ها وقتی محقق می شود که از آنچه اکنون هستیم نظرا و عملا فراتر برویم. نهاد کتابخانه های عمومی کشور می کوشد با فهم واقع بینانه این تغییر، آن را نه در حد یک ایده ادراکی و اقدام مدیریتی، بلکه در قامت یک ضرورت و نیاز ببیند؛ نیازی که همزمان باید هم برطرف و هم ایجاد شود.
وی پاسخگویی به نیاز مخاطبان در حوزه کتاب را یک کار فرادستگاهی برشمرد و گفت: پیگیری و پاسخگویی به این نیاز، نیازمند هنموایی صمیمانه همه افراد و دستگاه هایی است که از فرهنگ و جامعه می گویند و می نویسند و به آن می اندیشند. همدلی همه فرهنگیانی که کتابخانه را به مثابه بخش مهمی از زیست بوم فرهنگی ایرانی مسلمان می دانند، به قول قرآن مصداق «تعاون بر برّ» است که رسالت هر انسان خردمندی است.
توجه کتابخانه عمومی به عنوان یک نهاد اجتماعی در رفع چالش های موجود کشور
اعظم صنعت‌جو، دبیر علمی همایش بین المللی «کتابخانههای عمومی و کسب و کارهای کوچک» در آیین اختتامیه گفت: در این دوره از همایش به گفتگو و بحث و تبادل نظر در قالب سخنرانی، ارائه مقاله و همچنین انتقال تجربیات کتابداران به ویژه در مناطقی با حفظ سنتهای بومی محلی پرداخته شد. ماحصل این همایش، ارائه ۲۵ مقاله در دوازده مرحله و با موضوعیت «چرایی و چگونگی»؛ «چالشها» و «چگونگی رفع چالشها» بود. به عبارت ساده‌تر در این همایش به نقش کتابخانه‌ها در حمایت از کسب و کارهای کوچک، چالشهای در پیش رو و راه‌های رفع این چالشها پرداخته شد.
وی تاکید کرد: کتابخانه به عنوان یک نهاد اجتماعی باید چالش های موجود را ببیند و برای رفع آنها تلاش کند، آنهم در شرایطی که جامعه ایران دچار یک سری مشکلات اقتصادی است. امروز بحثِ توجه به مشتری، خدمت گرایی در کتابخانههای عمومی و به ویژه کسب و کارهای دانش بنیان را داریم.
صنعت‌جو اظهار کرد: کسب و کارهای کوچک از حیث اینکه به منابع مالی محدودی نیاز دارند، در عین این که زود بازده و از ریسک‌پذیری کمی نیز برخوردار هستند، حائز اهمیت است.
دبیر علمی دومین همایش بین المللی کتابخانههای عمومی و کسب و کارهای کوچک، اظهار کرد: برگزارکنندگان این همایش به دنبال ایجاد زمینه و زیرساختهای لازم برای توسعه کسب و کارهای کوچک در فضای کتابخانههای عمومی به ویژه زیربنای اجتماعی و بازاریابی، تدوین برنامه‌های راهبردی برای توسعه کسب و کارهای کوچک با توجه به زیرساخت های لازمی که باید در کتابخانه ایجاد شود، جلب مشارکت ذینفعان کسب و کار، شبکهسازی میان ذینفعان، مشتری مداری و توجه ویژه به جمعیت خدمت گیر بوده‌اند.
وی با اشاره به حضور و مشارکت میهمانان خارجی در این همایش، گفت: لازم است به عنوان یک نهاد اجتماعی به ویژگی های اجتماعی توجه بیشتری داشته باشیم. در نهایت می‌توان گفت دستاوردهای این همایش در گرو ایجاد زیرساخت ها، تدوین برنامه عملیاتی با مشارکت تمامی نهادهای ذیربط و حمایت دولت است.
تقدیر از ۱۰ برگزیده دومین جایزه ملی خدمات کتابخانههای عمومی
۱۰ برگزیده دومین جایزه ملی خدمات کتابخانههای عمومی: خدمات برای کسب و کارهای کوچک در مراسم اختتامیه همایش بین المللی «کتابخانههای عمومی و کسب و کارهای کوچک» معرفی و تقدیر شدند.
اسامی نهایی منتخبین جایزه ملی خدمات کتابخانههای عمومی به این شرح است:
علی علی‌کرمی، کتابخانه قدس استان همدان
کیمیا اندیشمند، کتابخانه ثامن الائمه(عج) استان خوزستان
زینب نوروزی، کتابخانه مهتاب قاسم‌آباد استان سیستان و بلوچستان
سمانه رستمی باباعربی، کتابخانه شهدای علویه استان فارس
محمد عبدلی، کتابخانه حکمت استان همدان
افسانه مظفری، کتابخانه زنده یاد محمدحسن رجبی استان فارس
راحله شبان سروستانی، کتابخانه علامه طباطبایی استان فارس
فاطمه سادات هاشمی علی‌آباد، کتابخانه علوی استان اصفهان
زهرا پورحسن درگیری، کتابخانه فرهیختگان استان هرمزگان
اکرم بابایی، کتابخانه بصیرت استان زنجان
گفتنی است، در مرحله رأی‌گیری ۴۳۱ نفر از اعضای پیوسته انجمن علمی ارتقای کتابخانههای عمومی ایران مشارکت داشتند.
همچنین مدیران‌کل استان‌های اردبیل، خوزستان و یزد نیز به دلیل برگزاری داوطلبانه رویداد کسب‌وکار با اهدای لوح تقدیر از سوی دبیرکل نهاد تقدیر شدند.